Namaz Nasıl Kılınır ?

Elhamdulillâhi Rabbil âlemin Vessalâtü vesselâmü alâ Rasûlinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve eshâbihi ecmeîn.
Bismillâhirrâhmânirrahîm
Her hayrın ve şerrin yegane yaratıcısı kendisinden başka İlah olmayan Allahu Tealadır. O’nun eşi ve benzeri ve dengi yoktur. Herkese kuvvet ve hayat veren O’dur.  

1-NAMAZın KILINIŞI:

İKİ REKATLİ BİR NAMAZın KILINIŞI:
Farz veya sünnet veya nafile olsun bunların kılınışı aynıdır ancak niyetleri farklıdır. Üç veya dört rekatlı farz namazların üçüncü ve dördüncü reatlarında zammı sure okunmaz.
İkindi ve yatsı namazlarının dört rekatli sünnetlerinde ve teravih namazları dörder rekat kılındığında ilk oturşlarda tahıyyatten sonra salli barik okunur.
Üçüncü rekatlere kalkıldığında ise, sübhaneke okunur.
Daha sonra diğer sünnetlerde olduğu gibi fatiha ve zammı sure okunur.

İki Rekatli Bir Farz Namaz Yalnız Olarak Kılınacağı Zaman;

2-NAMAZın  FARZLARI:

Namazın 12 farzı vardır: Bunun 6’sı namazın dışında, 6’sı ise namazın içerisinde bulunur.

 A-NAMAZIN DIŞINDAKİ FARZLAR:

1- Hadesten Taharet: Bir kimse namaza başlamadan önce, cünüp ise gusul abdesti, değilse namaz abdesti alması gerekir.  (NOT: Gusül abdesti ve namaz abdesti bilgileri için, gusül ve namaz abdesti bölümüne bakınız. )

2-  Necasetten  Taharet:  Namaz kılan kimse gerek namaz kılacağı yerde gerekse, bedeninde ve elbisesinde nohut kadar da olsa kaba necaset, el ayasının dolusu kadar idrar bulunmamasıdır.

3- Setri Avret: Musalli(Namaz kılan kişi) eğer erkekse, en az göbek altından diz altına kadar örtmesi, namaz kılan kadın ise, yüzü ve elleri hariç diğer uzuvlarını kapatmaları farzdır. Ayaklar için ihtilaf vardır. Bazı ulemaya göre ayaklar avret değildir. Mümkünse ayaklarıda örtmek daha evla olanıdır. Namazda iken bir uzvun, yani diz ile ayak arası veya dirsek ile el arasının dörtte birinden fazlası başkalarının göreceği şekilde açılırsa, o kadın ve erkeğin namazı bozulur. İmamı Yusuf’a göre bir uzvun, yarısından azı açılırsa bozulmaz. Musallinin avret yerinin dörtte biri kendi isteği dışında bir rüknü kılacak kadar(kıyam veya rükü gbi) açılırsa onun namazı bozulur. Açık kalan yerler değişik uzuvlarda olupta toplamı bir uzvun dörtte birine ulaşırda belirlenen süreden önce kapamazsa yine namaz bozulur.

Cildin rengini gösterecek kadar ince elbise ile kılanan namaz sahih değildir. Dar elbise ile kılmak hoş olmasada, namazın sıhhatine engel değildir. Vaktin çıkması yakalaşana kadar elbise bulamayan kimse, yere oturup ayaklarını kıbleye doğru uzatıp ima ile namazını kılar. Örtünme önceliği; seveteyn(ön ve arka avret yerleri) sonra butlar ve dizler. Kadınlarda da seveteynden sonra butlar, sonra karınlar(göğüsleri dahil), sonra sırtlar ve dizler, daha sonra diğer uzuvlarıdır.

4- Kıbleye Yönelmek: Her namazda Kabeye yönelmek farzdır.

5- Namaz Vakitleri: Her namazı vaktinde kılmak farzdır.

6- Niyet: Her namaza niet etmek farzdır.

B-NAMAZIN İÇİNDEKİ FARZLAR:

1- İftitah Tekbiri: Her namaza; ” Allahu Ekber” diye başlamak farzdır.

2- Kıyam: Namazda kıyamda yani ayakta durmak farzdır.

3- Kıraat: Her namazda Kur’an okumak farzdır.

4- Ruku : Namazda rukû farzdır.

5- Secde:  Namazlarda secde yapmak farzdır.

6- Kadei Ahirada Son Oturuş: Namazın son oturuşunda tahıyyat okuyacak kadar oturarak beklemek farzdır.

 3-NAMAZIN VACİBLERİ:

1- “Allah” diye başlamak farz, “Allahu Ekber” diyerek başlamk vaciptir.  Namazlarda fatiha okumak

2- Fatıhadan sonra zammı sure okumak.

3- Namazlarda farz olan kıraatin,  ilk  iki rekatta okunması vaciptir.

4- İlk iki rekatta fatiha okuyup tekrarlamamak vaciptir.

5- Fatihayı ilk başta okumak

6- Nafile namazlarda üçüncü ve dördüncü rekatların fatihalarından sonra zammı sure okumak

7- Cuma namazının farzı ve bayram namazları dışında gündüz kılınan namazlarda kıraati sessiz okumak

8- Akşam ve yatsı namazını farzlarının ilk iki rekatlarında ve sabah namazının  farzını  Cemaatle kılınmasında, ramazanda vitir ve teravih namazlarının her rekatında, cuma namazının farzında kıraati sesli olarak okumak, öğle ve ikindi namazlarının farz ve sünnetleri ile cuma namazlarının sünnetlerinde akşam namazının üçüncü rekatı ile sünnetinde, yatsı namazının farzının üç ve dördüncü rekatları ile sünnetlerini ve vitir namazını ramazanın  haricinde kıraatini sessiz okumak vaciptir.

 4- NAMAZIN SÜNNETLERİ:

1- Beş vakit namaz için ve cuma namazı için ezan okumak ve her farz namaz için kamet getirmek sünnetttir. Ayrıca her farz namazın kazasından önce ezan ve kamet sünnettir. Bir çok namaz cemaatle kaza edileceği zaman ilk kılınacak için ezan okunur, sonrakiler içinse, birer kametle iktifa edilir. Kendi evlerinde yalnız başlarına farzların kılacaklar için ezan ve ikamet müstehaptır.
2-  İftitah tekbiri alırken elleri yukarı kaldırmak sünnettir. Tekbir için ellerin baş parmaklarının uçları kulak yumuşağına değecek kadar kaldırılmalıdır, kadınlar içinse, parmaklarının uçları omuzlarına kavuşacak kadar ellerini göğüs hiazasına kaldırıp, o durumda “Allahu Ekber” derler. Ellerin içi kıbleye yönelik bulunmalıdır.
3-  Tekbir için eller kaldırıldığında parmakların arasının biraz açık kalması sünnettir.
4- İmamın tekbirleri ve ve rükudan kıyama kalkarken “semiallahu limen hamideh” sözünü ve ve namazın sonunda her iki tarafa vereceği selamı cemaate işttirecek kadar sesli söylemesi sünnettir. Cemaatinde tekbirleri ve rükudan kalkarken“Allahümme Rabbena ve lekel hamd”sözünü ve selamları gizli yapmaları sünnettir. Yalnız kılan bunların her ikisinide söyler.
5- İlk tekbirden sonra gizlice “sübhaneke allahümme“yi sonuna kadar imam olsun cemaat olsun okunması sünnettir.
6- Sübhanekeden sonra euzü besmeleyi fatihadan önce okumakta sünnetdir. İmamla birlikte ise fatihayı okmayacağı için, euzü besmele okumayabilir. Fatihanın sonunda gizlice “amin” demesi de sünnettir. Yalnız kılanların her rekatta fatihadan önce besmele okuması vacibtir.
7- Erkeklerin sol ellerini göbeklerinin altına koyup sağ ellerini sol ellerinin üzerine koyup, baş ve serçe parmaklarını sol elin bileğini kavramalrı, diğer üç parmaklarınıda sol bileğin üzerine düz olarak uzatmalrı sünnettir.  Kadınlarda sağ ellerini sol ellerinin üzerine getirip, halka yapmaksızın göğüslerinin üzerinde bulundurmaları sünnettir.
8- Rükuda en az üç kere “Sübhâne Rabbiyel Azîm” demeleri secdelerde de en az üç kez “Sübhâne Rabbiyel A’lâ ” demeleri sünnettir.
9- Rükuda erkeklerin ellerinin parmaklarının açık tutarak dizlerini tutmaları sünnettir. Kadınlar rükuda parmaklarını açık tutmazlar dizlerini kavramayıp ellerini dizlerinin üzerine koyarlar.
10-Bir özür yoksa kıyamda iki ayağın arasını dört parmak açık tutmak
11-Ka’de(tahıyyata oturuş) ve celse(secdeden doğrulup beklemek)hallerinde erkeklerin sol ayaklarını yere döşeyerek üzerlerine oturmaları ve sağ ayaklarını güçlerinin yettiği kadar kıbleye doğru diklemeleri, kadınlarda sol ayaklarını sağ taraflarına yatık tutarak yere oturmaları(teverrük oturuşu) sünnettir.
12-Rükuda erkeklerin inciklerini dik tutmaları, sonra elleri, sonra yüzü, yere koymak ve secdeden kalkarkende önce yüzü, sonra elleri dizleri üzerine koyduktan sonra dizleri yerden kaldırmak sünnettir. Buna gücü yetmeyen el ile yere dayanarak da ile kalkabilir.
13-Ka’de(tahıyyatta) ve celselerde(iki secde arası)eller kıbleye yönelik olalarak oyluklar üzerinde konulup dizlerin tutması sünnettir.
14-Ka’delerdeki teşehhütlerde “Lâ ilâhe “denirken , sağ elin şehadet parmağı kaldırılıp “illallâh” denirken indirmesi sünnettir. Bunu yaparken baş parmak ve orta parmak halka yapılıp, diğer iki parmak bükülmelidir. Bu sünnetin gereği gibi yapamaması sebebi ile terkedilmesini daha evla gören alimlerde vardır.
15-Farz vacib ve müekked sünnetlerin son oturuşlarında diğer gayri müekked ve nafile namazların her oturuşlarında salli barik salavatlarını okumak sünnettir.
16-Bütün namazların sonunda salli bariklerden sonra “rabbena atina ve rabbenağfirlena” düalarını okumak sünnettir.
17-Namazların sonunda selam verirken önce sağa sonra sola selam verilmesi sünnettir.
18-Sütre edinilmesi sünnettir. Açık yerlerde namaz kılan kimse en az 60-70 santim uzunluğunda iki çubuk sağ ve sol kaşı hizasına dikmelidir. Bu müm kün değilse önüne o çubuğu önüne parelel olarak uzatmalı, bu da mümkün değilse iki omuz hizasında bir çizgi çizmelidir. Masa sandalye direk gibi şeylerde sütre olarak kullanılabilir. Cemaatle kılındığında imamın kendi önüne sütre koyması yeterlidir.
19-Musalli namazda iken önünden geçeni uyarmak için “Sübhanallah”diye uyarabilir veya eli  ile başı ile veya gözü ile işaret edebilir.

Dürül Muhtar’ın  Tercümesini S.Ebediye’den nakleden: Abdullah Bekir

5-NAMAZI BOZAN ŞEYLER:

NAMAZI BOZAN ŞEYLER: (Müfsidler)

NAMAZDA YAPILAN ÜÇ ÖNEMLİ HATA:
1- Yalnız namaz kılarken, sadce kendimiz duyacağımız kadar sesli okumamız farzken, dilimizi ve dudağımızı kımıldatmadan kalbden okumak kırat sayılmayacağı için namazın bir farzı yerine gelmemiş olur. O durum da ki bir kimsenin namazı da bir farzı terk ettiğinden kabul edilmez.
2- Hanefi Mezhebine göre secdede alın ve ayak parmaklarının altını yere sermek farzdır. alınla birlikte burunu da secdeye koymak vaciptir. Eğerki bir kimse alnını secdeye koyupta ayak parmaklarının birer tanesi ve bir ayağın iki parmağının alt tarafı yere değmezse, o kimsenin namazı kabul görmez.
3- Ta’dili Erkan ile namaz kılmak vaciptir. Ruku ve secdelerde beli tam doğrultmak ve subhanallah diyecek kadar beklemek gereklidir.

6- SEHİV SECDESİ:

Secde-i sehv [yanılma secdesi], farzın gecikmesi, farzın tekrarı, vacibin terki, vacibin gecikmesi, vacibin tekrarı ve vacibin değişmesinden dolayı, o namazın sonunda yapılması gereken iki secde ile Ettehıyyatü, Allahümme Salli, Allahümme Bârik ve Rabbena âtinâ okumaktan ibarettir. Şöyle yapılır:
Son oturuşta Ettehıyyatü okunduktan sonra, sağa selam verilir. Ondan sonra Allahü Ekber denilerek secdeye varılıp, üç kere, Sübhane Rabbiyel-â’la okunur. Ondan sonra, Allahü Ekber denilerek doğrulur. Az bir miktar duraklamadan sonra, tekrar Allahü Ekber diyerek, ikinci secdeye varılır. Yine üç kere, Sübhane Rabbiyel-â’la okunduktan sonra, Allahü Ekber denilerek doğrulur ve oturulur. Ettehıyyatü, Allahümme Salli, Allahümme Bârik ve Rabbena âtinâ okunup, önce sağ, sonra sol tarafa selam verilir.

Soru: Secde-i sehv nasıl yapılır?
CEVAP: İmam olan kimsenin secde-i sehv yapması, tehıyyatı okuduktan sonra, bir tarafa selam verip ardından iki secde yapıp sonra Tehıyyat, Salli barik, Rabbena okuyarak namaz tamamlaması dah uygun olur. Yalnız kılan ise ister tek tarafa selam verdikten sonra, isterse iki tarafa , isterse hiç selam vermeden de tahyyattan sonra iki secde yaparak okunması gerekenleri okuyarak namazını tamamlar.

Soru: Hangi durumlarda secde-i sehv gerekir?
CEVAP: Secde-i sehvi gerektirenler şunlardır:

1- Farzın tehiri [gecikmesi]
2- Farzın tekrarı
3- Vacibin terki
4- Vacibin tehiri
5- Vacibin tekrarı
6- Vacibin tebdili [değişmesi].

Soru: Namazda sıra ile kılmak yani tertip farz mıdır?
CEVAP: Evet farzdır. Secdeler önce yapılsa, rüku sonra yapılsa namaz sahih olmaz.

Farzın tehiri halinde:
Soru: Farzın tehirinde secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP: Evet gerekir. Kıraati [Kur’an okumayı] unutup sadece Sübhaneke okuduktan sonra rükûa veya secdeye giden kimse, geri dönüp kıraati yaptıktan sonra, tekrar rükû ve secdeyi yapar. Farz tehir edildiği için secde-i sehv de gerekir. Rükû ve secdeyi yapmazsa namazı sahih olmaz. Çünkü namazda tertip yani farzları sıra ile yapmak farzdır. Rükûu unutup secdeye giden, tekrar dönüp rükûu yapmazsa namazı sahih olmaz. Rükû yaparsa, namazın sonunda secde-i sehv de gerekir.

İki secde farzdır. Secdeleri peş peşe yapmak vacibdir. İki secdeden biri unutulup namaz içinde hatırlanınca hemen o secde yapılır, namazın sonunda da secde-i sehv gerekir. Son teşehhüdde Ettehıyyatü okuyacak kadar oturmayanın da namazı sahih olmaz. İki rekâtlı namazda, ikinci rekâtta değil de üçüncü rekâtta otursa, 4 rekâtlı namazda, dörtte oturmayıp beşinci rekâtta otursa, namazı sahih olmaz; çünkü farz yerinde yapılmamış oluyor.

Farzın tekrarı halinde:
Soru: Üç secde yapan veya iki rüku yapanın, secde-i sehv ile namazı tamam olur mu?
CEVAP: Evet tamam olur.

Vacibin terki halinde:
Soru: Zammı sure, Fatiha veya Kunut dualarını okumayı unutanın secde-i sehv yapması gerekir mi?
CEVAP: Evet gerekir. Çünkü vacip terk edilmiş oluyor.

    7- YOLCULUKTA NAMAZ

Üç günlük (9o-108-126 km) yola niyet edip yola çıkan kimse seferidir. Gideceği yerde 15 günden az kalmaya niyet eden kimse, vardığı yerde misafirdir. 4 rekatlı farz  namazları yolcu veya misafir olan kimse ikişer rekat olarak kılar.  Yola çıkan kimse, gideceği istikametteki  kenar evlerden ayrıldığı andan itibaren yolcu sayılır. Fina denilen yerlerde geçilmiş olmalıdır.  Gözden kaybolması şart değildir. Deniz yolunda da 18 saatlik yola niyet eden seferidir. Deniz yolculuğunda  normal bir havada,  seyir eden bir yelkenlinin hızı ölçü alınmıştır.

Bir kimse vaktin sonunda seferi olup, o vaktin namazı kazaya kalmış bulunsa, o namaz dört rekatlı ise, onu iki rekat olarak kaza etmesi gerekir. Yine seferi olan bir kimse vaktin sonunda mukim olsa, o kimse dört rekatlı namazı kazaya kalsa, dört rekat olarak o namazı kaza etmesi gerekir.  Zira itibar vaktin sonunadır.

Vatan: Vatan üç kısımdır. Asıl Vatan, İkamet vatanı, Sükna(geçici)Vatandı.

Asıl Vatan: Bir kimsenin doğup büyüdüğü, evlenip yaşamak istediği yerdir.

İkamet Vatanı : Bir kimsenin içerisinde,  onbeş gün veya daha fazla bir süre  kalmaya niyet ettiği yerdir.

Sefer Vatanı (Vatan-ı Sükna): Bir kimsenin doğduğu veya evlendiği yer olmayıp, içerisinde on beş günden az kalmaya niyet ettiği yerdir.

Bir kimse asıl vatandan başka bir yere göçüp oraya yerleşse, sonra bir iş gereği asıl vatanına gelse ve on beş günden az kalmaya niyet etmiş bulunsa , o kimse orada mukim değil misafirdir. dörtlü farz namazları ikili kılar.

SORU VE CEVAPLAR

Sual: Namazda niyet etmek ne demektir?
CEVAP
Namazda niyet etmek demek, o namazın ismini, vaktini, kıbleyi, cemaatle kılıyorsa imama uymayı veya imam olmayı kalbinden geçirmek demektir.

Sual: Namazda ilk tekbir getirilirken eller kulakta mı olacaktır?
CEVAP
Namaza başlarken, erkekler iki eli kaldırır, baş parmak uçları kulak yumuşağına değer. Avuç içleri kıbleye döndürülür. Eller kulaktan ayrılırken, Allahü ekber demeye başlanır, göbek altına bağlarken bitirilir. Allahü ekber denildikten sonra da eller bağlansa namaz bozulmuş olmaz ise de, bahsettiğimiz tarife uygun yapılması iyi olur.

Sual: Namaza tekbir getirince mi başlamış oluyoruz, elleri bağlayınca mı?
CEVAP
Ellerin önemi yok, tekbir getirince başlanmış oluyor.

Sual: Seccadesiz namaz kılınır mı?
CEVAP
Namaz, temiz olan her yerde kılınır. Seccade şart değildir. Toprak üzerinde, hasır üzerinde, kilim üzerinde, temiz olan her şey üzerinde namaz kılınır. Namaz kılacak yer bulunamadığı takdirde ayakkabı ile girilen, fakat necaset görülmeyen odalarda da kılınır.

Sual: Bir rekat namaz, ne zaman başlar, ne zaman biter?
CEVAP
Birinci rekat, namaza durunca, diğer rekatlar ayağa kalkınca başlar, tekrar ayağa kalkıncaya kadar devam eder. Son rekat ise, selam verinceye kadar devam eder. İki rekattan az namaz olmaz.

Sual: Zammı sure nedir, uzunluğu ne kadar olmalıdır?
CEVAP
Fatihadan sonra okunan, uzun veya kısa bir sureye yahut üç âyete veya üç âyet miktarına uygun bir âyete zammı sure denir. Üç âyetin miktarı kelime itibarı ile on kelime, harf itibarı ile otuz [30] harf olmalıdır! (Redd-ül Muhtar)

Sual: Beş vakit namazda okunan zammı surenin sünnet miktarı kaç âyettir?
CEVAP
Sabah namazının iki rekatında toplam kırk, en fazla elli âyet okumak sünnettir.

Öğle namazında sünnet olan, sabah namazından daha aşağı miktar okumaktır.

İkindi ve yatsı namazında sünnet olan, yirmi âyet okumaktır.

Akşam namazında sünnet olan, her rekatta kısa bir sure okumaktır. Kısa sureler, Beyyine suresinden sonraki surelerdir.

İmam olan kimsenin farz kıldırırken yukarıda bildirilen âyet miktarlarından fazla okuması tahrimen mekruhtur. Cemaat uzun okunmasını istese de yine mekruh olur. Fakat cemaat sünnet miktarından daha kısa okunmasını isterse, imamın kısa okuması caiz, uzun okuması caiz değildir. Mesela yolcular, abdesti zor tutan kimseler, sabahın farzını kıldıracak imama, “En kısa sure ile namazı kıldır” deseler, imam da Kevser ve İhlas suresi ile namazı kıldırsa caizdir, mekruh olmaz. (Hindiyye)

Sual: Elektrik sobasına, hava gazı alevine karşı namaz kılmak caiz midir?
CEVAP
Her türlü sobaya karşı, aleve ve ışık kaynaklarına karşı namaz kılmak caizdir. Ancak açıkta olan ateşe karşı namaz kılmak caiz değildir.

Sual: Namaz kılarken melodili cep telefonum çalarsa, namaza zararı olur mu?
CEVAP
Cep telefonu çalınca namaz bozulmaz. Fakat İbni Âbidin’de bildirildiğine göre, kalbi meşgul eden, huşuu gideren şeyler yanında, mesela çalgı yanında namaz kılmanın mekruh olduğu bildirilmektedir. Mekruhlar namazın sevabını azaltır. Bazı camilerde hoparlör açık olduğu zaman müzik sesleri geliyor. Namaz kılarken huşua mani olan şeyleri kaldırmak gerekir.

Sual: Namaz kılarken nasıl durulur?
CEVAP
Allahü teâlânın huzurunda bulunduğumuz için edebe uygun durulur. Namaza dururken, önde Sırat varmış gibi düşünmek, Azrail aleyhisselamın her an canımızı almak üzere hazır olduğunu düşünmek ve ömrümüzün en son namazını kılıyormuş gibi hareket etmek iyi olur.

Sual: Namaza durunca, önümdeki masanın üstünde bir resim gördüm. Namazımın mekruh olmaması için namazı bozup resmi kaldırmam uygun olur muydu?
CEVAP
Namazı bozmak caiz değildir. Namazdan önce bunun gibi hususlara dikkat etmeli.

Sual: Namaz kılarken, başını yana döndürüp, gelen kimseye bakmak veya falanca eşya nerde diye sorana, kolunu uzatıp el ile işaret etmek namazı bozar mı?
CEVAP
Namazı bozmayan az işe amel-i kalil, namazı bozacak kadar çok olana amel-i kesir denir.

Namaz kılarken başını, yüzünü etrafa çevirmek amel-i kalil olup mekruhtur. (Falanca şey nerede?) diye sorana, eli ile kolu ile işaret etmek de amel-i kalil olup mekruhtur. Namaz kılarken göğsünü kıbleden çevirmek amel-i kesir olup namazı bozar. (Merakıl-felah)

Sual: Namaz kılan bir arkadaşa, Düşen takkeni bir elinle al, mahzuru olmaz veya Biraz yer aç da geçeyim gibi sözler söylesem, o da bana uyarak dediklerimi yapsa, arkadaşın namazı bozulur mu?
CEVAP
Başkasının sözü ile takkeyi almak veya onun sözü ile yer açmak namazı bozar. Fakat kendiliğinden hareket ederse bozmaz.

Sual: Namaz kılarken çocuklar gürültü ediyor. Seslerini kesmeleri için tekbirleri biraz yüksek sesle okumak mekruh olur mu?
CEVAP
Mekruh olmaz. Şaşırtmayacak kadar az olan gürültülerine mani olmamalıdır!

Sual: Namaz kılmakta olan bir kimseye, (Namazdan çıkınca, falanca yere gideceksin) gibi bir haber veren kimse, günaha girer mi?
CEVAP
Günaha girmez.

Sual: Namazda selam verirken meleklere ve Peygamber efendimize de niyet edilir mi?
CEVAP
Yalnız kılan selam verirken hafaza meleklerine niyet eder. Peygamber efendimize de niyet etmesi iyi olur. Cemaatle kılan, imama ve sağındaki solundaki cemaate de niyet eder.

Sual: Son teşehhüdde Rabbena’dan sonra, yalnız kılanın ve cemaatin, “Allahümme inni euzü bike min hemezatiş-şeyatin” duasını okuması sevab mıdır?
CEVAP
Evet çok sevabdır. Âyet ve hadislerde geçen başka duaları da okumak müstehabdır.

Sual: Bir kimse kıbleyi araştırarak namaza durup bir rekat kıldıktan sonra, salih biri gelse, “yanlış durmuşsun” diyerek eli ile kıbleye döndürse, namazı sahih olur mu?
CEVAP
Evet, namaz sahihtir.

Sual: Namazda, kıyamda iken ayakları ne kadar açmak gerekir?
CEVAP
Kıyamda iken, Hanefiler ayaklarını dört parmak, Şafiiler ise bir karış açar. 

Sual: İkindi ve yatsının farzını kaza ederken sünnetini kılar gibi ilk oturuşta salli barik okunur mu? Bir de akşamın farzını kaza ederken sünneti gibi iki rekat mı kılmak gerekir?
CEVAP
Bir farz, nasıl eda ediliyorsa, kazası da aynı olur. Kazası değişik olmaz. Akşamın farzını kaza ederken iki değil, üç rekat kılmak gerekir. (Redd-ül Muhtar)

Sual: Dükkanda namaz kılarken müşteri geliyor. Namazı bozup müşteriyle meşgul olmak uygun mudur? Yoksa, namazı bitirmek mi gerekir?
CEVAP
Namazı zaruretsiz bozmak haramdır. Namazı bitirmeniz gerekir. Müşteri sizin namaz kıldığınızı gördüğüne göre, ya bekler veya gider. Müşteri için günah işlenmez.

Sual: Namaz kılarken secdede dua etmek caiz midir?
CEVAP
Namaz kılarken secdede dua edilmez. Ancak bazı nafile namazlarda, secdede iken dua edilir. Namaz kılmadan da secdeye kapanıp dua etmek iyi olur. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Kulun Rabbine en yakın hâli secdede ikendir. Öyle ise, secdede çok dua edin.) [Müslim]

(Rüku ve secdede duaya gayret edin. Bu dua kabule layıktır.) [Müslim]

(Secdede 3 kere, Rabbiğfirli diyen secdeden kalkmadan mağfiret olur.) [Deylemi]

Sual: Sabah ezanı okununca namazımı kılıp yatıyorum. Fakat ben yattıktan sonra başka camilerin ezanı okunuyor. Yeniden mi kılmam gerekir?
CEVAP
Namaz kılmak için ezanın okunması değil, vaktin girmesi şarttır. Vakit girmişse, ezan okunmasa da, kendimiz ezan okur, namazı kılarız. Ezan okumadan da kılsak namaz yine sahih olur. Fakat ezan okumaktan meydana gelecek sünnet sevabı noksan olur.

Sual: Bir rükünde üç defa eli kaldırıp bir yerimizi kaşımak namazı bozar mı?
CEVAP
Bir rükünde üç defa eli kaldırıp, kaşımak namazı bozar. Bir kaldırışta aynı yeri 3-4 defa kaşımak namazı bozmaz. (Redd-ül Muhtar)

Sual: Farz namazların üçüncü ve dördüncü rekatında zammı sure okunursa namaz bozulur mu? Böyle kılınan namazları kaza etmek gerekir mi?
CEVAP
Farz namazların 3. ve 4. rekatlarında zammı sure okumakta hiç mahzur yoktur. Bu bakımdan okunarak kılınmış namazları kaza etmek gerekmez. (Redd-ül Muhtar)

Sual: Namazdan selam verip çıkınca, hemen kalkmak caiz mi? Allahümme entes selamü’yü, otururken değil de, kalkarken okumakta bir mahzur var mıdır?
CEVAP
Peygamber efendimiz, namaz sonunda selam verince, “Allahümme entes selamü ve minkes selam tebarekte ya zel celali vel ikram” der ve ancak o miktarda otururdu. (Tirmizi)

Sual: Akşamın, yatsının, sabahın farzı gündüz kaza edilirken sesli mi okunur?
CEVAP
Sesli okumak caizdir.

Sual: Tehıyyat okurken Besmele çekilse, secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP
Gerekmez.

Sual: Kırk yıllık namaz borcum vardır. Kazalarımı bir an önce bitirebilmem için son tehıyyatta okunan Rabbena duasını okumasam, bundan kazanacağım zamanı kaza namazına ayırsam uygun olur mu?
CEVAP
Caizdir. Çünkü namaz kazalarını bir an önce ödemek şarttır. (Nevadir-i Fıkhıyye)

Sual: Son rekatta Ettehıyyatüyü okuduktan sonra, unutarak, kalkıp bir rekat daha kılanın namazı sahih olur mu?
CEVAP
Son rekatta oturduğu için secde-i sehv ile namazı sahih olur. Fakat bir rekat daha kılması daha iyi olurdu. Son kıldığı iki rekât nâfile olurdu.

Sual: Namaz kılarken, yatağa girince, dua veya kelime-i tevhid okurken, ağzımız kapalı olarak kalbden sessiz okumak uygun mu?
CEVAP
Kıraat, ağız ile okumak demektir. Kendi kulakları işitecek kadar sesli okumaya, hafif okumak denir. Yanında olan kimselerin de işitecekleri kadar sesli okumaya, yüksek sesle okumak denir. Hafif sesle okuyanı bir iki kişinin işitmesi mekruh olmaz. Sesli okumak, çok kişinin işitmesi demektir. (Bezzâziyye)

Kendi işiteceği kadar sesle okumadan kılınan namaz sahih olmaz. Dua ederken de, kendi işiteceği sesle okuması, söylemesi gerekir.

Kelime-i tehlili de, ibadet sevabı hasıl olması için, dil ile, kendi işitecek kadar sesli söylemek gerekir. Hatm-i tehlil okuyanların da, en az kendi işitecekleri kadar sesli okumaları gerekir. Kelime-i tehlil, ibadet olarak değil de, kalbi temizlemek için okunurken, dil oynatılmaz. (Redd-ül Muhtar)

Sual: Öğleyi kıldıktan sonra abdestsiz olduğumu hatırladım. Yeniden kılmam gerekir mi?
CEVAP
Evet yeniden kılmak gerekir. Abdestli olduğunu zannederek, abdestsiz kılınan namaz sahih olmaz. Fakat, niyetine karşılık çok sevap verilir. Temiz zannederek necis su ile abdest alıp kılınan namazın şartı noksan olduğu için sahih olmaz ise de, niyet ettiği için sevap verilir. Şartlarına uygun olduğu için sahih olan bir namaz, riya ile, gösteriş için kılınırsa, sevap hasıl olmaz. (Eşbah)

Sual: Takvimlerde yazılı olan imsak ne demektir? Bu vakitte sabah namazı kılınır mı?
CEVAP
İmsak, gecenin bitimi, yiyip içmenin yasak olduğu vaktin başlaması demektir. Türkiye Takvimi’nde yazılı olan imsak vaktinde, yiyip içmeyi kesmelidir! Türkiye’de bundan 15-20 dakika kadar sonra sabah namazı kılınabilir! Yanlış takvimlere göre hareket edip de, yiyip içmeye ezan okununcaya kadar devam eden kimsenin, suçu yanlış takvime bulması, kendini mesuliyetten kurtaramaz!

Sual: Namaz kılarken, zammı surelerin sırasını şaşırınca secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP
Gerekmez. Dalgınlıkla yapılınca, mekruh da olmaz.

Sual: Namaz kılarken abdesti bozulan ne yapar?
CEVAP
Hemen sağ tarafa selam verip, namazdan çıkar. Abdest alıp, namazını tekrar kılar.

Son teşehhüdde, salli-barikleri okurken abdest bozulsa, selam verilip namazdan çıkılır, namaz tamam olur.

Sual: Eşimle beraber namaz kılıyoruz. Ayrıca niyet etmem lazım mı?
CEVAP
Cemaatle namazda, imama uyduğuna niyet etmek farzdır. Bu farz yapılmazsa namaz sahih olmaz.

Sual: Namazda rüku ve secdedeki tesbihler 3 den fazla (5 veya 9) gibi söylenebilir mi?
CEVAP
Tek olmak şartı ile 5, 7, 9,11 gibi okumak müstehaptır iyi olur. İmam 3 den fazla okuyamaz.

Sual: Vakit namazlarında zammı sure olarak hangilerinin okunması efdaldir?
CEVAP
Sabah namazında mümkünse biraz uzun sure okumalı, diğer vakitlerde kısa okumalı.

Sual: Sadece Fatiha, Kevser ve İhlas surelerini biliyorum. Bunlarla namaz kılınır mı?
CEVAP
Kılınır. Diğer kısa surelerden de ezberlemeye çalışmalı, hep aynı şeyleri okumamalı.

Sual: Ben namazda iken biri hapşırınca namazı bozup, yerhamükallah diyecek miyim?
CEVAP
Namazda iken hapşırana bir şey denmez.

Sual: Soğukta kulakları kapatan pardösü başlığı [kapüşon] ile namaz kılınır mı?
CEVAP
Evet kılınır. Hatta sıcak günlerde de kılınır.

Sual: Namazda âyetleri kendi duyacağımız kadar sesli okumak gerekiyor. Çok gürültülü bir ortamda âyetleri duymak için sesimizi yükseltmek gerekir mi?
CEVAP
Gerekmez. Gürültü yokken kendi duyacağı kadar yavaş okunur.

Sual: Gözlük kullanıyorum. Çıkarmayı unutup namaza duruyorum. Secde ederken gözlükten burnum yere değmiyor. Namaz esnasında gözlüğümü çıkarsam namazım bozulmuş olur mu?
CEVAP
Secdeye inerken gözlük çıkarılabilir. Namaz bozulmuş olmaz. Tek el ile çıkarılması gerekir. Tek el ile çıkarılması zor ise, iki el ile de çıkarılabilir.

Sual: Namaz kılarken fatihadan sonra sure okuyacağı halde bir an unutarak ellerini aşağı saldı ama eğilmedi. Namaza devam ederken ellerini tekrar bağlayarak mı devam edecek?
CEVAP
Bağlasa da mahzuru olmaz. Bağlamaması daha iyidir. Namazda fazla hareketten kaçmak gerekir.

Sual: Namazda zammı sure deyince genellikle Fil suresi ile Nas suresi arası okunuyor. Kadir suresini Âyet-el kürsiyi Amenerrasulüyü veya herhangi bir uzun surenin birkaç âyetini okuyamaz mıyız?
CEVAP
Okunur. Kur’anın baştan sona kadar her âyeti okunur. Kısa olduğu için onlara namaz sureleri denmiş. Yoksa her sure okunur.

Sual: İkindi namazını kılıyoruz. Namazın sünnetini kılıp bitirdikten sonra farza başlamadan evvel konuşmak (telefona cevap vermek, aile bireylerine bir şey söylemek gibi… vs) caiz midir?
CEVAP
Zaruret olmadan asla konuşulmaz. Dua vesaire de okunmaz. Zaruretler hariç beklenmez, ara verilmez, hemen farz kılınır.

Sual: Cep telefonu çaldığında namazı bozabilir miyiz?
CEVAP
Namazı bozmak haramdır. Camide telefonu kapatmak gerekir. Yahut sesini kesmek iyi olur.

Sual: Rükudan doğrulurken secde yerine mi bakmak lazım?
CEVAP
Evet.

Sual: Yalnız Fatihayı bilen, zammı sure olarak da okur mu?
CEVAP
Sure öğreninceye kadar Fatihayı okur.

Sual: Birinci rekatta kıraati unutan, ikinci rekatta hatırlasa ne yapar?
CEVAP
Namazı iade etmesi lazımdır. Kıraat farzdır.

Sual: Akşamın farzını yanılıp üçüncü rekatta oturmadan dört rekat kılanın iade etmesi lazım mı?
CEVAP
Evet.

Sual: Namaz kılana (Farz mı kılıyorsun) diye sorulunca, onun da evet manasında başını önüne eğmesi caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Parka başlığı ile namaz kılmak caiz mi?
CEVAP
Hiç mahzuru olmaz.

Sual: İçine ot doldurulmuş hayvanların bulunduğu odada namaz kılmak caiz mi?
CEVAP
Namaz kılarken, arkaya koymalı!

Sual: Zammı sureyi okuduktan sonra Fatiha okumadığını hatırlayanın, Fatiha okuması gerekir mi?
CEVAP
Evet. Sonra da secde-i sehv yapar.

Sual: Müminler için okunan 25 istigfarı, birer defa namazda Rabbena… dan sonra okumak caiz mi?
CEVAP
Evet. Namazı müteakip duadan sonra okumak evladır.

Sual: Tehıyyatta (İbad-is-salihin) denirse namaz bozulur mu?
CEVAP
Hayır.

Sual: Gülmemek için selam verip namazdan çıkmak caiz mi?
CEVAP
Hayır. Gülünce mecburen çıkılır.

Sual: Besmele geçen âyeti, zammı sure olarak okumak caiz mi?
CEVAP
Evet.

Sual: Namazda sure okunurken, uzun bir sure içinden âyet-i kerimeler okumakla, kısa bir surenin tamamını okumak arasında sevap açısından bir fark var mıdır?
CEVAP
Kısa sure okumak daha sevaptır.

Sual: Gayri müekked sünnet namazlarda, ilk teşehhüdde tehıyyat ve salevatlar dışında rabbena âtina ve rabbenağfirli duaları okunur mu?
CEVAP
Okumak sevaptır.

Sual: Bir sureyi bir rekatta birkaç kere okumak caiz midir?
CEVAP
Farzlarda bir sureyi bir rekatta tekrar okumak mekruhtur. Nafilelerde mekruh değildir.

Sual: Namazda Salli bariklerden sonra, başka dua okumak caiz mi?
CEVAP
Hadis-i şeriflerde bildirilenleri okumak caizdir. Rabbena âtina veya rabbenağfirli gibi dua âyetlerini dua niyetiyle okumak da caizdir.

Sual: Kur’anda, İnnehü min süleymane ve innehü Bismillahirrahmanirrahim diye bir âyet var. Bu âyeti zammı sure olarak okumak caiz olur mu?
CEVAP
Üç âyet miktarında bir âyet olduğu için caizdir.

Sual: Namaz esnasında soluk alırken de kıraat caiz midir?
CEVAP
Caizdir.

Sual: Namazda sure veya dua okurken hapşırsak duayı okumaya tekrar baştan başlamak gerekir mi?
CEVAP
Kalınan yerden devam edilir.

Sual: Namaz surelerinin bazılarında âyetlerin sonlarında “la” durakları var. O duraklarda durmayı karıştırıyorum, geçince böyle okumak namazı bozar mı?
CEVAP
Namazı bozmaz.

Sual: Her namazdan sonra, selam verince, eli yüze sürmek caiz mi?
CEVAP
Caiz ise de, sürmemeli; çünkü sünnet zannedilebilir.

Sual: Secdeye giderken ve secdeden kalkarken sağ sol önceliği var mıdır?
CEVAP
Secdeye varırken, önce sağ, sonra sol diz, sonra sağ, sonra sol el, sonra burun ve alın yere konur. Secdeden kalkarken de bunun tersi yapılır. Yani secdeden kalkarken önce alın, sonra burun, sonra da sol el ve sağ el, sonra sol diz ve sağ diz yerden kaldırılır. Ancak, bunu çok bariz şekilde değil, başkalarının dikkatini çekmeyecek şekilde yapmalıdır.

Sual: Kitaplarda secde için, alnı, burun ile beraber yere koymak vacib diye okudum. Bunlardan biri yere gelirse secdenin sahih olduğunu mu anlayacağız?
CEVAP
Secde için alnı yere koymak farzdır. Alın yere konmazsa namaz sahih olmaz. Burnu alınla beraber koymak vaciptir. Burnu koymayıp yalnız alnı koymak mekruhtur.

Abdest sıkışıkken
Sual: Abdesti sıkışıkken namaz kılmak tahrimen mekruhtur, fakat vakit dar olur da, abdest almak, namaz vaktinin geçmesine sebep olacaksa, bu hâlde o namazı kılması gerekir mi?
CEVAP
Evet, kılması gerekir, çünkü kazaya bırakma günahı, mekruh olarak kılmak günahından daha büyüktür. Kerahat vaktinde kılmak mekruh, kazaya bırakmaksa haramdır. (Hindiyye)

NOT: Et-Tahhıyyattü de şehadet parmağını kaldırmak nasıldır?
Hanefiye göre; namaz kılan kişi teşehhütte sağ elini sağ uyluğu üzerine, sol elini sol uyluğu üzerine koyar ve parmaklarını açar. Bu durum aynen iki secde arasındaki oturuş gibidir. Parmakların arası az açılır, uçlan dizlerin üzerine konur, fakat en sahih olan görüşe göre, ellerle diz kapakları tutulmaz. Mutemed olan görüşe göre, kelime-i şehadet getirirken sağ elin işaret parmağı, “Lâ ilâhe”nin “Lâ”sında kaldırılıp uluhiyetin ispatı sırasında yani “İllallah” derken indirilir ki, bu kaldırma ve indirme işaretleri ile Allah’ın eşinin bulunmadığını teyit edilmiş olsun. Oturuşta parmakların hiç biri yumulmaz.

Bunların dayandıkları delil, Sahih-i Müslim’de İbni Zübeyr’den rivayet edilen ve buna delâlet eden bir hadistir. Çünkü Müslim’deki rivayette sadece işaret parmağının kaldırılıp indirilmesi ile yetinildiği zikredilmiştir.

Fıkıh konularındaki kaynaklarımız: Mülteka, S.Ebediye, İslam İlmihali
NOT: Namaz ve diğer konulardaki sorularınızı sitemize yazabilirsiniz.