Elhamdulillâhi Rabbil âlemin Vessalâtü vesselâmü alâ Rasûlinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve eshâbihi ecmeîn.
Bismillâhirrâhmânirrahîm
Her hayrın ve şerrin yegane yaratıcısı kendisinden başka İlah olmayan Allahu Tealadır. O’nun eşi ve benzeri ve dengi yoktur. Herkese kuvvet ve hayat veren O’dur. 
SORU: Bir kimse üzerinde bulunan kul hakkını nasıl ödeyebilir?
CEVAP: Beş türlü kul hakkı vardır:
1- Mali
2- Nefsî (hayati yönden)
3- Irzî (Haysiyetle ilgili)
4- Mahremî (Namusla ilgili)
5- Dini.
1- Mali olan kul hakları: Yetim malı yemek, hırsızlık, gasp, aldatarak, yalan söyleyerek mal satmak veya almak, sahte para vermek, başkasının malına zarar vermek, yalancı şahitlik, rüşvet almak gibi.
Bu haklar için sahibi ile helalleşmek gerekir. Dünyada helalleşmezse, ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir.
Hak sahibi, kendisinden helallik isteyen kimseye hakkını bu dünyada helal ederse bire on sevap alır. Ahirete bırakırsa sadece misli misline hakkını alır.
Mal sahibi ölmüş ise, vârisine ödenir. Vârisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsa, salih bir fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gönderilir. Salih fakir yoksa, İslamiyete hizmet eden hayır kurumlarına, vakıflara verilir. Kendi salih akrabasına, fakir olan ana babalarına, çocuklarına hediye olarak vermesi de, caiz olur. Bunları yapmak imkanını bulamazsa, mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları için dua eder.
Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir. Eğer ölmüşse onun varislerine verilir. Buna da imkan yoksa ahirete kalır, ahirette af olunması ise, çok zor olur.
2- Nefsi, yani hayati günah olan kul hakları: Adam öldürmek, bir uzvunu kesmek, sakat bırakmak gibi şeylerdir.
Önce tevbe eder. Adam ölmüş ise, velisi ile helalleşmek gerekir. Velisi isterse af eder. İsterse belli bir mal ister. İsterse, mahkemeye verip, hakimden cezalandırılmasını (kısas gibi)ister. İslamiyet’te kan davası yoktur.
3- Irza dokunan kul hakları: Dedikodu, iftira, alay, sövmek gibi haysiyetle, şerefle ilgili şeylerdir.
Tevbe etmek ve helalleşmek lazımdır. Bunlarda vârisleri ile helalleşmek olmaz. Müslüman ölmüş ise gıyabına çok çok dua etmek gerekir.
4- Mahremi olan kul hakları: Başkasının çoluk çocuğuna hıyanet etmek gibi şeylerdir.
Tevbe ve istiğfar eder. Fitne ihtimali göz önüne alınarak helalleşmek yerine, ona dua etmek ve onun için sadakalar vermek gerekir
. Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar. Fitne ihtimali olunca, helalleşirken işlediği günahları bildirmeyip, bendeki bütün haklarını af et demekle yetinir.
5- Dini olan kul hakları: Akrabasına ve emri altında olanlara doğru din bilgisi vermeyi terk etmek, insanların din bilgisi öğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmak, onlara kâfir, fâsık demek. Bid’at çıkarıp veya mevcut bid’atleri savunup Müslümanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak. Açıktan oruç yiyerek veya açıktan başka haram işleyerek kötü örnek olmak. Bu günahlar için de tevbe etmek, hak sahipleri ile helalleşmek gerekir.
Sual: Üzerinde kul hakkı olan ne yapmalı?
CEVAP
Üzerinde kul hakkı olan buna tevbe için, kul hakkını hemen ödemeli, onunla helalleşmeli, ona iyilik ve dua etmeli. Mal sahibi, hakkı olan ölmüş ise, ona dua, istiğfar edip vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları, vârisleri bilinmiyorsa, o miktar parayı fakirlere sadaka verip, sevabını hak sahibine bağışlamalıdır. (Sefer-i Ahiret)
Bir kimseden haksız olarak alınan bir kuruşu, sahibine geri vermek, yüzlerle lira sadakadan kat kat daha sevaptır. Bir kimse, Peygamberlerin yaptığı ibadetleri yapsa, fakat, üzerinde başkasının bir kuruş hakkı bulunsa, bu bir kuruşu ödemedikçe, Cennete giremez. (Mektubat-ı Rabbani c.2, m.66, 87)
Kıyamet günü, hak sahibi, hakkından vazgeçmezse, bir dank [yarım gram gümüş] hak için, cemaat ile kılınmış, kabul olmuş yediyüz namazı alınıp, hak sahibine verilecektir. (Dürr-ül Muhtar)
Kul hakkını, Allahü teâlânın hakkından önce ödemek gerekir. Kul hakkı olan günahların affı güç ve azapları daha şiddetlidir. Başkasının hakkını yiyen, hak sahipleri ile helalleşmedikçe affa uğramaz. Yani üzerinde kul veya hayvan hakkı bulunanı Allahü teâlâ affetmez ve bunlar Cehenneme girip, cezalarını çekeceklerdir. (Hadika)
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Üzerinde kul hakkı olan, ölmeden önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette altının, malın değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevapları olmazsa, hak sahibinin günahları buna yüklenir.) [Buhari]
(Kibri, hıyaneti ve kul borcu olmayan mümin, Cennete girer.) [Nesai]
(Kul hakkı, müminin aybı, kusurudur.) [Ebu Nuaym]
Üzerinde kul hakkı bulunanların ruhları Cennete girmez. Salihlerin ruhları kabirlerine gelerek, cesetlerini ziyaret ederler. Vefat eden müminlerin ruhları gelip, dünyada tanıdıklarını sorarlar. (Feraid-ül-fevaid)
Sual: Üzerinde kul hakkı ile ölen kimse, Cennete giremez mi?
CEVAP
Kul hakkı kâfirlik değildir. Sevaplarından bir kısmını vererek kul hakkını öderse, Cehenneme girmez. Sevapları yoksa, kul hakkı olanın günahlarının bir kısmını yüklenir. Cezasını çektikten sonra Cennete gider. Cennete yalnız kâfir girmez. Ne kadar çok günahkâr olursa olsun, müslüman, günahlarının cezasını çektikten sonra muhakkak Cennete girer. Fakat Cehennemde ceza çekmek öyle kolay değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Müflis, şu kimsedir ki, kıyamette, amel defterinde pek çok namaz, oruç ve zekat sevabı bulunur. Fakat, bazılarına çeşitli yönden zararı dokunmuştur. Sevapları, bu hak sahiplerine verilir. Hakları ödenmeden önce sevapları biterse, hak sahiplerinin günahları, bunun üzerine yükletilip Cehenneme atılır.) [Müslim]
İşlenen günahta kul hakkı da varsa, kul hakkını hemen ödemek, onunla helalleşmek, ona iyilik ve dua etmek de gerekir. Kul borcu ile ölürsek, birçok sevabımız hak sahibine verilir, sevabımız kalmazsa, onun günahlarını yüklenmek zorunda kalırız. Şehid olan kimselerin kul borçlarını Allahü teâlâ öder.
Sual: Gayri müslimlerle çalışıyoruz. Onların hakkını yesek günah olur mu?
CEVAP
Gayri müslimlere [müslüman olmayanlara] kâfir denir. Bunların inançları, ibadetleri sevilmez. Fakat onları incitmek, kalblerini kırmak haramdır. Gayri müslimleri gıybet eden, yüzlerine karşı kâfir diyen müslüman cezalandırılır. Çünkü bunları incitmek, mallarına zarar vermek günahtır. (Mülteka) [Kâfirler kendilerini kâfir kabul etmedikleri için kâfirin bile yüzüne karşı kâfir demek günah olur.]
Zimmiye [yani gayri müslim vatandaşa] zulmetmek, müslümana zulmetmekten daha kötüdür. Hayvanlara işkence, zimmiye işkenceden daha kötüdür. Zimmiyi üzmemek için selamlaşmak ve tokalaşmak caiz olur. Açıkça günah işleyen fâsıka selam vermek de böyle caizdir. (Dürr-ül Muhtar)
Üzerinde kul hakkı bulunanların ibadetleri kabul olmaz, Cennete giremez. Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir.
Savaş hâli hariç, kâfirleri öldürmek de haramdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arkadaşını öldüren, ümmetimden değildir. Öldürülen kâfir olsa da yine böyledir.) [Hadika]
(Zimmiyi öldüren, Cennetin kokusunu alamaz.) [Hadika]
(Zimmiyi öldürene, Cennet haramdır.) [Ebu Davud]
Sual: Almanya’da Mısırlı bazı fellahlarla çalışıyoruz. Bunlar, “Almanya gayri müslim ülkedir. Bunların mallarını hile ile almak caizdir” diyerek büyük marketlerdeki etiketleri değiştirip hile yapıyorlar. Kâfirlerin hakkı mühim değil midir?
CEVAP
Kâfirleri incitmek, kalblerini kırmak haram olduğu gibi, hile yapmak, mallarına zarar vermek de haramdır. (Mülteka)
Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir. Gönlü alınmazsa ahirette affı çok güçtür. Kâfirin hakkından kurtulmak, müslümanın hakkından kurtulmaktan daha zordur. Gayri müslimlerin mallarına, canlarına saldırmak caiz olmadığı gibi kadınlarına, kızlarına saldırmak da caiz değil, haramdır. (Redd-ül Muhtar)
Dâr-ül-harpte, kâfirlerin mal, can ve ırzlarına saldırmak haramdır. Kâfir kadınların başlarına, kollarına, bacaklarına bakmak haramdır. Kâfirin malını almak, kalbini kırmak, müslümanın malını almaktan daha büyük günahtır. Kâfirlerin haklarına dokunmamak, kimseyi dolandırmamak, Müslümanlık icabıdır.
Kâfirlerden de gasp, hırsızlık gibi gayri meşru yol ile alınan şey, mülk-i habistir, kullanılması haramdır, sahibi bulunmazsa, fakirlere sadaka olarak vermek lazımdır. Hayvan hakkı, insan hakkından, kâfirin hakkı da, hayvan hakkından daha büyük günahtır. Başkasının malını ondan izinsiz alıp, kullanıp, zarar yapmadan yerine bırakmak da haramdır. (Hadika)
Gayri müslim vatandaşlara da, dünya işleri için, dargın olmak caiz değildir. Onların da, güler yüzle, tatlı dille gönüllerini almak, incitmemek, haklarını ödemek lazımdır.
Müslüman olsun, kâfir olsun, nerde olursa olsun, hiçbir insanın malına, canına ve ırzına, namusuna dokunmak caiz değildir. Kâfir turistler, muamelatta, müslümanların hak ve hürriyetlerine maliktir. Kendi dinlerinin icaplarını yapmakta, ibadetlerini yapmakta serbesttirler. İslamiyet, kâfirlere de, bu hürriyeti vermiştir.
Müslüman, yabancıların kanunlarına karşı gelmemeli, suç işlememelidir.
Fitne çıkmasına sebep olmamalı, hiç kimseye zulüm, işkence yapmamalıdır.
Müslümanlığın güzel ahlakını, şerefini, her yerde herkese göstermeli, her milletin İslam dinine sevgili ve saygılı olmasına sebep olmalıdır. (İslam Ahlakı)
Yabancı bir ilim adamı, İslamiyet’i inceleyip müslüman olduktan sonra, Arap ülkelerine gidince, oralardaki müslümanların yanlış hareketlerini görüyor. (İyi ki sizleri görmeden müslüman oldum. Hayatınızı inceleseydim, müslüman olmazdım) diyor. Ne kadar mühim bir teşhis.
Hiçbir müslümanın, yanlış hareketlerle İslam’a gölge düşürmeye hakkı yoktur. Müslüman, İslam’ın güzel ahlakı ile süslenmeli, Allahü teâlâya karşı günah, kanunlara karşı suç işlemekten sakınmalıdır.
Sual: İngiltere’de yaşayan bir insan bir dükkandan bir şey çalsa, ancak geri götürüp verdiğinde polise yakalanma tehlikesi varsa ne yapması gerekir? Çaldığı değerdeki parayı bağış olarak fakirlere verse Allahü teâlâ indinde sorumluluktan kurtulur mu? Bu problemi bu insan nasıl halledebilir?
CEVAP
Öyle borçtan kurtuluş olamaz.
Bunun birçok yolu vardır. Mesela gider, aynı şeyi parası ile satın alır. Sonra evine getirir. Öteki şeyi alır. Fiş de elinde olduğuna göre, polis falan bir şey diyemez. Götürür, satın aldığı yere, soran olursa, çantamdan iki tane çıktı ben birisinin parasını vermiştim der. Bırakır gider. Habersiz koyabilirse habersiz koyar, sorarlarsa ona benzer bir şeyler söyler. Yahut çaldığı şeyi, gönderenin adresini yazmadan mağazaya postalayabilir. İçine de ben bir tane almıştım, iki tane çıktı gönderiyorum der.
Sual: Kâfir hakkını ödemek, müslüman hakkını ödemek gibi mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Kitapsız kâfirlerin de hakkı geçer mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Almanya’da yaşıyorum. Kâfir komşuyla çocuklar dövüştüğü için sesli tartıştık, karşılıklı kalb kırdık. Ben kendimin haklı olduğuna inanıyorum. Helallik gerekir mi?
CEVAP
O da kendisini haklı kabul ediyordur. Helalleşmek her zaman iyidir. Hele kâfirle daha önemlidir.
Sual: 13-14 yıl önceleri okulda bir Alman arkadaştan bozuk para almıştım ve daha sonra geri vermek nasip olmadı… şimdi ne yapmalıyım?
CEVAP
Bulma imkanı yoksa, mirasçılarını da bulamazsan, müslüman bir fakire o kadar sadaka vermelisin. Bulabilirsen parasını vermen gerekir veya vermeden de helalleşmek ve hediye ettim, senin olsun gibi bir söz söylemesi gerekir.
Sual: Peki, ödünç bir şey alınmışsa (mesela kalem veya kitap) ve geri verilmesi unutulmuşsa, ne yapmalı?
CEVAP
Bunlar da aynı, ya bulup vereceksin veya parasını vereceksin veya helalleşeceksin. Yahut hiç birisi mümkün olmazsa, fakire sadaka vereceksin.
Sual: Şaka olarak, bir arkadaşı herhangi bir şekilde korkutmak veya bir eşyasını alıp saklayarak, arattırmak günah mıdır?
CEVAP
Her ne şekilde olursa olsun, üzmek, korkutmak caiz değildir, günahtır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Arkadaşınızın bir şeyini ciddi olarak da, şaka olarak da almayın!) [Tirmizi]
(Bir kimse, bir mümini korkutursa, Allahü teâlâ da, uzunluğu bin yıl olan günde, onun korkusunu artırır.) [Deylemi]
(Bir Müslümanı korkutan, kıyamet korkularından emin olmaz.) [Beyheki]
(Korkutucu şeyler söylemeyin!) [Deylemi]
(Allah’a ve ahirete inanan kimse, bir Müslümanı korkutmasın.) [Taberani]
(Bir Müslümana, haksız olarak, korkutucu bir gözle bakan kimseyi, Allahü teâlâ da kıyamette korkutur.) [Taberani]
(Müjdeleyici olunuz, korkutucu olmayınız, kolaylık gösteriniz, güçlük göstermeyiniz!) [Ebu Davud]
(Bir demir [veya yaralayıcı, öldürücü bir alet] ile arkadaşına işaret edip korkutan kimseye, melekler lanet eder.) [Müslim]
Bir kimse, arkadaşı uyuklarken, onun ok kabından bir ok aldığı sırada, arkadaşı korkarak uyandı. Bunu gören Resulullah efendimiz buyurdu ki:
(Müslümanı [herhangi bir şekilde] korkutmak helal değildir.) [Taberani]
Yine bir kimse, arkadaşının ayakkabılarını gizlice alıp sakladı. Arkadaşı gelince, oradakilere, ayakkabılarını sordu. Onlar görmedikleri için, bilmediklerini söylediler. Ayakkabıyı saklayan kimse, (Ayakkabıların burada ya) dedi. Bunu gören Resulullah efendimiz, (Nasıl olur da mümini korkutursun) buyurdu. O kimse şaka yaptığını söyleyince, iki defa daha, (Nasıl olur da mümini korkutursun) buyurdu. (Taberani)
Yine şaka ile arkadaşını korkutan birisine de Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Müslümanı korkutmak büyük zulümdür.) [Bezzar, Hakim]
Bıçakla, silahla işaret ederek veya ne şekilde olursa olsun insanları korkutmak doğru değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Müslümanı korkutmak caiz değildir.) [Ebu Davud]
Birisinin unuttuğu eşyasını saklayıp onu arattırmak da korkutmak hükmüne girdiği bildiriliyor. (Envar-ül-kudsiyye)
Sual: Bir kimse hakkını bana helal etti. Aradan bir müddet geçtikten sonra, sana hakkımı helal etmiyorum dedi. Hangisi geçerlidir?
CEVAP
İkisi de geçerlidir. Helal ettim demekle o zamana kadar olan haklarını helal etmiş olur. Helal etmiyorum dedikten sonra da, helal ettiği günden itibaren olan haklarını helal etmemiş olur. Eski kararından vazgeçemez.
Sual: Bir kimse benim malımı çalsa, kapımın önüne kuyu kazıp benim kuyuya düşmeme bir yerimin incinmesine sebep olsa, gıybet ve iftira etse, ben de bu kimsenin bana böyle kötülüklerini olduğunu hiç bilmesem, bu kişi bana gelip, (Senin bana hakkın geçmiş olabilir, bildiğin bilmediğin bütün haklarını bana helal et) dese, ben de, (Bütün haklarımı helal ettim) desem, haktan kurtulur mu?
CEVAP
Evet kurtulur, helal etmiş olursunuz.
Sual: Kalbini kırdığımız bir insandan defalarca özür dileyip, helallik istesek ama o insan ısrarla affetmese ve bize kötü laflar ve beddualar ediyor olsa ne yapmamız gerekir? (O da bizim kalbimizi kırıyor ama biz helal ediyoruz.)
CEVAP
Hak onun helal etmeyebilir. Ahirette terazi kurulacak, sizin ondaki hakkınız alınacak, onun sizdeki hakları alınacak ve helalleştirilecektir. Kabul etmezse, sevaplarınızdan vereceksiniz, sevabınız yoksa, onun günahını yükleneceksiniz. Onun için hiç kimsenin kalbini kırmamalıyız.
Sual: Bir insan bir diğer insana kötülük ettiği zaman buna karşılık kötülük gören kişi beddua ederse bu kişi hakkını almış olur mu?
CEVAP
Daha fazla ederse hakkını alır, hem de daha fazla alırsa bu sefer ötekinin hakkı buna geçer.
Sual: Ve beddua eden kişi ahirette hak talep edecek mi?
CEVAP
Hakkı kadar beddua etmişse hak talebinde bulunamaz. Daha fazla etmişse, bu sefer öteki hak talebinde bulunur.
Sual: Bir insan diğer bir insana sıkıntı veriyor ve bu sıkıntı gören insan hiç karşılık vermiyor yalnız kalbinde sıkıntı veren kişiye karşı kırıklık hissederse, bu sıkıntı veren kişinin dünyada ve ahirette akıbeti ne olur?
CEVAP
Ne kadar alacağı varsa ahirette o kişiye verir. Dünyada başına bela da gelebilir.
Sual: Yazılarınızı ve cevaplarınızı kaynaklara dayanan sağlam delillerle bildirmenizden, müslümanları bilgilendirmenizden ve aydınlatmanızdan dolayı yaptığınız hizmet için, Allahü teâlâ sizlerden razı olsun. Bir bayan olarak şu hususta bilgi almak istiyorum. Şimdiki zamanda kul haklarına riayet eden veya dikkatli davranan hemen hemen yok gibi bir şey. Kul hakkının ödenmesi gerektiğini anlayan kişiler de her neden ise, helalleşmeye gelince, bu işi o kadar basit ve kolay, genel, yuvarlak bir ifadeyle bu yoldan halletmeye kalkıyorlar ki, buna da şaşmamak elde değil.
Biz müslümanız elhamdülillah. Buna göre, iki müslüman birbiriyle helalleşirken, ben sana şunu yaptım veya bilmeyerek bana şundan dolayı hakkın geçti veya ihtiyacım olduğu için çaresiz ve çok zaruretten dolayı şöyle bir hak geçmiş oldu gibi mesnedi söylenerek helalleşmenin daha şık ve dürüst, İslam’a uygun bir şekilde olması gerektiğini biliyorum.
Samimi olarak helalleşmek isteyen, gerçekten Allahü teâlâdan korkan bir kimsenin bir başkasını yuvarlak genel bir ifade ile kandırmasına gerek var mı? Helalleşmeye gelince kaçamaklar var. Mesela kardeş hakkını helal et diyorlar ve kısa yoldan sıvışmanın yoluna bakıyorlar. Hele böyle işleri şimdi, o kadar kolay halletmenin yollarını buluyorlar ki, yüz yüze gelmeden, telefon cihazlarının, elektronik haberleşmelerin arkasına sığınarak bu işi gerçekleştirdik zannediyorlar. Bir kurnazlık yolu ile hallettim derken, kendi kendini kandırmak olmuyor mu?
CEVAP
Müslüman sizin bildirdiğiniz gibi olmalı. Ancak, İslam âlimleri, fitne çıkacaksa, kalb kırılacaksa, darılma olacaksa, o zaman genel helalleşme olmalıdır diyorlar. Konu iyi anlaşılsın diye ağır örnekler vereyim: Mesela bir bayan arkadaşınız size gelip, (Kocanla bir kerecik öpüştük, hakkını helal et dese) ne yaparsınız? Gerçeği söyledi diye belki teşekkür edersiniz ama, içinizi bir kurt yemeye başlar. Belki olaylar büyür de büyür. Yahut kocanız, o bayanın kocasına gidip, (Beyefendi, hanımınızla bir kerecik öpüştüm, hakkını helal et) dese, ne olur? Bir başka şey, (Evinize geldiğimde, siz çay yaparken özel defterlerini karıştırdım, sırlarını hep okudum, hakkını helal et) dese, teşekkür edersiniz ama, kendi kendinize olsun, (Bu da yapılır mıydı?) diyebilirsiniz. Onun için genel bir helalleşme iyi olur. Özelleri söylemek zor olur.
Sual: Bize çay ve yemek ikram eden oluyor. Hakkı geçer diye korkuyorum. İkramını gördüğümüz kişiyle muhakkak helalleşmek gerekir mi?
CEVAP
Bize herhangi bir şey ikram eden kimsenin o ikramını kabul etmekle bize hakkı geçmez. Ancak az da olsa beraber bulunduğumuz kimselerle sık sık helalleşmek iyi olur. İyilik edenlere de teşekkür etmelidir!
Sual: Bize yapılan haksızlıkları affetmeli mi, kendimizi savunmalı mı?
CEVAP
Şahsınıza yapılan kötülükleri, haksızlıkları affetmeniz çok iyi olur. Haklı olduğunuzu savunmaya girmeniz faydasız ve lüzumsuzdur.
Sual: İmtihanlarda arkadaştan kopya çekiyorum. Hakkı geçiyor mu?
CEVAP
Kopya çekmekle arkadaşın hakkı geçmez.
Sual: Hakkını, mümin-kâfir, herkese helal etmek caiz midir?
CEVAP
Caiz ve iyidir. Ahirette karşılık olarak çok sevap verilir.
Sual: Kalben değil de, sözle hakkını helal eden, helal etmiş olur mu?
CEVAP
Evet helal etmiş olur.
Sual: Biri, hakkını helal etse, sonra vazgeçse, vazgeçtiğini bize bildirmezse, ahirette yine hak talebinde bulunabilir mi?
CEVAP
Bildirse bile bulunamaz.
Sual: Bende, mâli, nefsi, ırzi ve mahremi hakkı olan bir kişi, bu hakları bilmeden, (Bütün haklarımı sana helal ettim) dese, haktan kurtulur muyum?
CEVAP
Evet.
Sual: Hakkını helal et dedim. Estağfirullah dedi. Helal etmiş oldu mu?
CEVAP
Olmaz. Helal ettim demesi lazımdır.
Sual: Laz fıkrası anlatılınca, her laz ile helalleşmek lazım mı?
CEVAP
Kızana anlatmak caiz değil. Hiç anlatmamak daha iyi.
Sual: Ücretli helalarda para bırakılmazsa, kul hakkı geçer mi?
CEVAP
Parayı oraya bırakmak iyi olur.
Sual: Sigara içene, içirmezsem hak geçer mi?
CEVAP
Geçer.
Sual: Biz arabanın yanından ayrılınca, çocuklar arabayı temizliyor. Para vermezsek hak geçer mi?
CEVAP
Hak geçmez ise de, vermek iyi olur.
Sual: İstemeden, yükümü taşıyana, para vermezsem hak geçer mi?
CEVAP
İstemediğinizi bildirdiğiniz halde, taşırsa hak geçmez. Ses çıkarmazsanız, hakkı olur.
Sual: Evin altındaki atölye gürültülüdür. Şikayete hakkım var mı?
CEVAP
Şikayete hakkınız var. Ancak, fitneye sebep olmamalı.
Sual: Kâfirlerle güreşirken kasten kollarını kırmak caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Kuyrukta hastalar varken, birini içeri almakla hak geçer mi?
CEVAP
Hastalara zaman vaad edilmemiş ise, hak geçmez. Mecbur olmadıkça böyle yapmamalı.
Sual: Üstümüzdeki komşumuz, dikiş makinesi ile, dikiş dikerek bizi rahatsız ediyor. Yaptığı zulüm müdür?
CEVAP
Hayır.
Sual: Kasaba et götürüp, ücretle kıyma çektiriyoruz. Makinede, önceden kalmış kıyma da oluyor. Kasabın hakkı geçiyor mu?
CEVAP
Hayır.
Sual: Bahçeme giren tavukları zehirlesem, hak geçer mi?
CEVAP
Evet. Bahçeyi muhafaza etmek gerekir.
Sual: Mütehassıs olmayan bir doktor, hastaya cerrahi müdahale etse, hastaya eziyet verse, sakat bıraksa, kul hakkı geçer mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Yüksek sesle hapşırınca, yanımdaki korkarsa hakkı geçer mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Dayım kaybolduktan sonra, dedem öldü. Malı paylaşıldı. 30 sene sonra dayım geldi. Bu malda onun da hakkı var mı?
CEVAP
Evet.
Sual: Ankara’dan arabamla İstanbul’a geldim. Şehrin ve yolların acemisi olduğum için yanlış yola girmişim. Polis ceza kesip elime bir makbuz verdi. Ankara’ya dönünce baktım ki, polis, dalgınlıkla ve alışkın olduğu için plakayı 34 diye yazmış. Halbuki benim plakam 06 idi. Bu hata yüzünden numarası tutan İstanbullu vatandaş cezaya çarptırılacaktır. Bu işe sebep olmaktan başka benim suçum var mıdır?
CEVAP
Hayır yoktur. İlla o plakadan İstanbullu vatandaş vardır diye de zan üzerine hüküm verilemez. Kullanılmayan bir plaka da olabilir.
Sual: Sovyetlerden Erzurum’a gelen turistleri kandıranlar çıkıyor. Beş bin verip ellibin diyenler oluyor. Dinimizde gayri müslimleri de kandırmak günah değil midir?
CEVAP
Bir kimsenin hakkını yemek, kandırmak ona zulüm olur. Zulüm ise haramdır, büyük günahtır. Gayri müslime zulmetmenin, müslümana zulmetmekten daha kötü olduğu (Dürr-ül Muhtar)ve diğer muteber kitaplarda yazılıdır. K. Saadetteki hadis-i şerifte, (Satılan bir şeyin kusurunu gizlemek helal değildir. O kusuru bilip söylememek de kimseye helal değildir) buyuruldu. Yine aynı kitapta, buğdayın yaş kısmını çuvalın iç tarafına koyan bir satıcıya Peygamber efendimizin, (Yaş kısmını niçin saklayıp göstermiyorsun? Hile yapan bizden değildir)buyurulduğu bildiriliyor.
Erbain-i Selmanikitabında (Bir şeyi aldatarak pahalı satmak veya ucuza almak faiz olur, haram olur) ve (Satılan şeyin aybını ve satın alınan şeyin kıymetini gizleyerek aldatmak faiz olur, haram olur) buyuruldu.
Sual: Nazımız geçen arkadaşlara ücretsiz iş yaptırmam caiz midir?
CEVAP
Zaruret olmadan bir şey istemek haram olduğu gibi, ücretsiz olarak başkasına iş gördürmek de haramdır. Başkasının çocuğuna iş gördürmek daha büyük günahtır. (Hadika c.2, s.267) İsteyerek iş yapan arkadaşla helalleşilir ise, ücretsiz iş yapması haram olmaz.
Sual: İhtiyaç halinde birinin malını almak caiz midir?
CEVAP
İhtiyaç, halinde de kimsenin malına dokunmaya İslamiyet, izin vermemiştir. Zaruret halinde olan, yani bunalan kimse bile, başkasının hakkına dokunamaz. Aç kalan kimsenin, başkasının ekmeğini, izni olmaksızın yemesi caiz ise de, sonra kıymetini ödemesi gerekir. Onun aç olması, ölüm tehlikesinde bulunması, bir kimsenin kendi mülkündeki hakkının yok olmasına sebep olamaz. Zaruret halinde bile başkasından alınan malın ödenmesi gerekir. Zaruretlerin, yasak olan şeylerin yapılmasına sebep olmaları, kimsenin hakkının gitmesine sebep olamaz. (Mecelle Şerhi)
Sual: Arkadaşla tartışıp birbirimizi üzmüştük. “Hakkımı helal etmem”diyor. Ne yapılması gerekir?
CEVAP
Yapılacak iş, tekrar tekrar rica edip hakkını helal etmesini istemektir. Yine de helal etmezse, bir şey denemez. Gıyabında ona çok dua etmenizi tavsiye ederiz.
Sual: Hakkını helal et diyene, helal olsun demekle, hakkımız helal edilmiş olmaz mı?
CEVAP
Helal olsun demek de olur, mutlaka helal ettim demek gerekmez.
Sual: Haklı da olsa, hatta karşısındaki özür dilemese de hakkını helal etmek faziletli midir?
CEVAP
Elbette çok faziletlidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kıyamette bir münadi “Ecri Allah’ın üzerinde olan ayrılsın, Cennete girsin” der. “Bunlar kim?” diye sorulunca, münadi, “İnsanları affedenlerdir” der. Birçok kişi hesaba çekilmeden Cennete girer.) [İ. Ebiddünya]
Hak sahipleri
Sual: Müslümanlara karşı hareket tarzımız nasıl olmalı?
CEVAP
Her Müslümanı yani din kardeşimizi görünce, (Benim mutlu olmam, Cennete gitmem bunun kalbini kazanmak ve duasını almakla olabilir) demeli ve ona iyilik ederek duasını almaya çalışmalı.
Kendini, üzerinde hakkı olanların esiri, kölesi bilmelidir. Özellikle anne babanın ve hocanın üzerimizde hakkı olur. Bu hususa daha çok dikkat etmek gerekir.
Zarar vermek
Sual: Bir kimse, benim canıma ve malıma zarar verdi. Ben de bu kimsenin canına ve aynı malına, aynı miktar zarar versem, adalet olmaz mı?
CEVAP
Zarar vermek adalet olmaz. Cezayı mahkeme tayin eder. Hiç kimsenin kendi hakkını kendi eliyle almaya hakkı yoktur. Hakkım var diyen başkasına saldırır ve anarşi doğar. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Dinimizde zarar vermek olmadığı gibi, zarara zararla karşılık vermek de yoktur.) [İ.Ahmed, Hâkim]
Kul hakkı ve sevab
Sual: Kitaplarda, (Üzerinde kul hakkı olanın veya günah işleyenlerin ibadetleri sahih olsa da, kabul olmaz) deniyor. Kul hakkı olmayan veya günah işlemeyen insan yok gibidir. Birisine sert bakılsa kul hakkı geçer. Kabul olmuyorsa, ne diye ibadet ederek, boşa kürek çekiyoruz?
CEVAP
Haram işleyenin veya kul hakkı olanın ibadeti kabul olmaz demek, o ibadet için bildirilen büyük sevaplara kavuşamaz, yani hepsini muhafaza edemez, çünkü günahlar bu sevapları azaltır demektir. Yoksa, hiç sevab alamaz demek değildir. Her ibadetten sevab alınır, ama işlenen haramlar sevapları alıp götürür. Diyelim ki, oruç tutana 70 birim sevap veriliyorsa, içki içene de 70 birim günah yazılıyorsa, orucunu içki ile açan, 70 sevab kazanırken, içki içince, 70 günah yüklenir ve sevapsız kalır. Eğer oruç tutmasaydık, içki günahı artı olarak kalacaktı. Orucun, içki günahının affına sebep olması yetmez mi? Başka günahlar da, işlemişse sevapları eksilere iner. Onun için günahlardan ne kadar kaçılırsa, sevabımız o kadar çoğalır.
Kul hakkını ödemek için
Sual: Bilinen ve bilinmeyen kul haklarını ödemek için, ne yapmak gerekir?
CEVAP
Sahipleri biliniyorsa, kul haklarını ödemek gerekir. Yahut helâlleşmeli, ona iyilik ve dua etmelidir. Hak sahibi, ölmüş ise, ona dua ve istiğfar edip, çocuklarına vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları ve vârisleri bilinmiyorsa borç miktarı parayı veya malı, fakirlere sadaka olarak verip sevabını hak sahibine niyet etmelidir. Ayrıca, yaptığımız bütün iyiliklerin sevabını hak sahiplerine hediye etmelidir.
Cenab-ı Hak, o kadar merhamet sahibidir ki, biz sevablarımızı hak sahiplerine verdiğimiz için, o sevablardan bizi mahrum bırakmıyor. Aynı sevabı bize de veriyor. Bu bakımdan yaptığımız her iyiliğin sevabını üzerimizde hakkı olanlara, ana babamıza, arkadaşlarımıza, bütün Müslümanlara hediye etmeliyiz. Kendi sevabımızdan hiç eksilme olmaz.
Hakkımı helal etmem
Sual: Hanım, (Hakkımı helâl etmem) diye yemin etti. Ne yapmak gerekir?
CEVAP
Önce gönlü alınır, hakkını helal eder; sonra da yemin kefareti verirse, bu iş halledilir.
Kıymalı pide
Sual: Fırına verdiğimiz patatesli pideleri, fırıncı başkasına vermiş. Bize kıymalı pide kalmış. Fırıncı bunları da siz alın, dedi. Ne yapmak gerekir?
CEVAP
Kıymalı pidelerin sahibi biliniyorsa, gidip helâlleşmeli. Sahibi belli değilse, yiyen için bir mahzuru yoktur. Fırıncı, yanlış verdiği için, ihmali varsa, günahı ona ait olur. İhmali yoksa ona da günah olmaz.
Sual: Ekin biçerken, biçerdöverin egzozundan çıkan kıvılcım, tarla sahibinin ürünün bir kısmını yaktı. Bunu benim ödemem gerekir mi?
CEVAP
Bir kasıt ve ihmal olmadıkça, ödemek gerekmez.
Hamamda çamaşır yıkamak
Sual: Özel banyolara gidince, çamaşırlarımı da yıkıyorum. Mahzuru var mıdır?
CEVAP
Su sarf etmek üzere hamama gidilmiştir. Âdet üzere su sarf edilir. Bu bakımdan çamaşırları yıkamakta mahzur yoktur.
Sual: Ahirette ihtiyacımız olur diye hakkımızı Müslüman olana helal etmemek daha uygun olmaz mı?
CEVAP
Hayır. Helal etmek daha iyi olur. Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez. Eğer biz hakkımızı bir Müslümana helal edersek, hakkımızdan daha çoğunu Allahü teâlâ bize ihsan eder. Sadece Müslümanlara değil, kâfirlere de hakkımızı helal etmemiz iyi olur.; hatta kıyamete kadar devam edecek olan haklarımızı helal etmeliyiz. Orada kul hakkından hesaba çekilmek, hesaplaşmak büyük derttir. Bu dertten de kurtulmak için, Ahiretteki ihtiyaçlarımızı düşünerek herkese hakkımızı helal etmek iyi olur.
Sual: Bir arkadaş, özel şirkette çalışırken, patronun gıybetini yapıp, şirketin para ve bazı malların çalıyormuş. Bir gün yakalanmış. Nasıl affettirmişse kendini affettirmiş, mahkemeye gitmekten kurtulmuş. Bu işin dinen bir sorumluğum var mı diye soruyor.
CEVAP
Anlattığınıza göre, gıybet ve hırsızlık etmiş. Bunları hak sahibi helal etse de, haram işlenmiş oluyor. Yani patronun affetmesiyle, günahtan kurtulmuş olunmuyor. Bir kimse, birisinin şarabını çalıp içse, o kişi helal etse de, hırsızlık ettiği ve şarap içtiği için, Allahü tealadan da af dilemesi gerekir. Ceza kanunlarında bile, hırsızı mal sahibi affetse de, hırsızlıktan kamu davası açılıyor, suçu sabit görülürse, hırsız cezalandırılıyor.
Demek ki, hırsızlık edeni patron affetse de, tevbe etmemişse günahları affolmaz. Patron görmezse yine çalarım diyorsa günahı devam eder.
Sual: Allahü teâlâ tevbe edince bütün günahları affediyor da, kul hakkını niye affetmiyor?
CEVAP
Kul hakkı olmayan günahlarda, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına riayet edilmemiş olur. Şartlarına uygun tevbe edilince, muhakkak affedilir. Kul hakkı olan günahlardaysa, hem Allahü teâlânın emrine isyan vardır, hem de, o kimsenin hakkı geçmiş olur. Tevbe edilirse, Allahü teâlâ yine günahı yani kendi hakkını affeder; fakat kul hakkı için, maddi bir haksa, sahibine geri vermek, diğer haklar içinse, hak sahibiyle helalleşmek gerekir. Kul hakkının önemi büyüktür; ama Allahü teâlâ isterse, kul haklarını da affedebilir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Denizde şehid olanların, bütün günahları, hatta kul hakları da affolur.) [İbni Mace]
Peki, karada ölen şehitlerin veya salihlerin kul haklarını affetmez mi? Elbette affedebilir. Allahü teâlâ, hak sahibine, (Bu şehitte, bu gazide, bu salih kimsede, ne kadar alacağın var?) diye sorar. Alacak sahibinin, o alacak kadar günahını affeder, günahı yoksa o kadar sevab verebilir; ama bu dereceye yükselmek de zordur. Onun için, kul hakkıyla ölmemeye gayret etmelidir!
Kul hakkı
Sual: Zararlı bir kitap, camiye konmuş. Bir arkadaş, zararlı diye kitabı alıp yakmış. Kul hakkı geçer mi diye soruyor?
CEVAP
Zararlı şeyleri yok etmekle, kul hakkı geçmez.
Randevuya gecikmek
Sual: Mazeretsiz randevuya geç kalmak kul hakkına girer mi?
CEVAP
Müslüman randevusuna yani sözünde sadık olmalı, mazeretsiz randevuya geç kalmamalı. Trafiği ve her türlü şartları düşünerek, mümkünse randevu yerine 10–15 dakika önce gelmeli. Vakit nakittir. Kimsenin vaktini çalmaya hakkımız yoktur. Bir arkadaş anlattı:
Geçen, 19.00’da bir davete gittik. Bize 19.00 denmesine rağmen mazeretsiz yarım saat geciktirdiler. Bizim de ona göre işimiz vardı. Mecburen hemen orayı terk ettim.
Zaruretsiz böyle olaylara fırsat vermemelidir.
Hak helal etmek
Sual: Bir kimse, kıyamete kadar olan bütün haklarını helal ettim demesi caiz midir?
CEVAP
Caizdir ve çok iyi olur. Hak helal eden âhirette kazançlı çıkacaktır. Ben falancaya hakkımı helal etmiyorum dememelidir. Şahsen ben, kıyamete kadar olan bütün haklarımı kâfir müslüman herkese helal ettim.
Zarar vermek
Sual: Geçerken kazaen birisinin arabasını çizen ve plakasını da alamayan kimsenin ne yapması gerekir?
CEVAP
Verdiği zarar kadar parayı, müslüman bir fakire vermelidir.
Dolmuş ücreti
Sual: Dolmuş ücretini vermeyi unutan, dolmuşçuyu da tanımayan kimse ne yapar?
CEVAP
Dolmuş ücreti kadar parayı, müslüman bir fakire vermelidir.
Evi boş tutmak
Sual: Anadolu’da oturuyorum. Yazın gezmeye gelince kendim otururum diye İstanbul’daki evimi kiraya vermiyorum. İhtiyaç sahibi müslümanlar varken, evimi boş tutmam günah olur mu?
CEVAP
Evet, günah olur. Boş duracağına, uygun fiyata bir müslümana kiraya vermelidir.
Kâfirle helalleşmek
Sual:Hıristiyan arkadaşlarımızla nasıl helalleşebiliriz? Ne demeliyim onlara?
CEVAP
Üzerimdeki maddi manevi haklarını bana bağışla denir. Mesela İngilizce şöyle denebilir:
“Forgive all your spiritual and material claims on me.”
O da, okeylerse mesele kalmaz.
Hakkını helal et
Sual: Biz bir istekte bulunmadan, biri gelip bize yardım ediyor. Biz de ona, (Hakkını helal et) diyoruz. Demesek hakkı bize geçmiş olur mu? Yani bu, kul hakkı olur mu? Markette de, paranın üstü kalsın diyoruz. Kasiyer hakkını helal et demese, parayı rızasıyla bırakanın hakkı geçiyor mu?
CEVAP
Yardımı kendiliğinden yaptığı için ve paranın üstünü kendiliğinden almadığı için hak geçmiş olmaz; ancak iyilik edene teşekkür etmek gerekir. Kendiliğinden yardım edince bir hak geçmez; çünkü biz istemeden yapmıştır; fakat devam eden bir yardım ise, bizim rızamız dâhilinde yapıyor demektir. O zaman, hakkını helal et demek gerekir. Mesela arabayla giderken, bazı çocuklar bir bezle arabanın camını siliyorlar. Biz yapmayın dediğimiz halde yaparlarsa hak geçmez. Biz sükût eder, yapmalarına rıza gösterirsek, onlarla helalleşmek veya birkaç kuruş vermek gerekir.
Çalınan şeyler
Sual: 14-15 yaşlarında büluğa erdiğim sırada, marketten çaldığım çikolata, sakız gibi şeyleri, oraya nasıl öderim? Onlara çaldığımı söyleyemem. Hangi yolla ödenebilir?
CEVAP
Çok yolu var. Önce çalınan kadar şeyler alıp, götürüp yerlerine habersizce konur. Bu yapılamazsa, mesela gidip üç tane çikolata alırsınız. Daha sonra markete uğrayıp fişinizi gösterirsiniz ben üç tane çikolata istemiştim, üç yerine yanlışlıkla beş tane verilmiş. İkisini iade ediyorum dersiniz. Diğer çaldıklarınızı da buna benzer bir yolla ödersiniz.
Hak helal etmek
Sual: Bende, mâlî, nefsî, ırzî ve mahremî gibi çeşitli hakları olan bir kişiye, bu hakları teker teker saymadan, (Bana bütün haklarını helal ettin mi?) desem, o da, (Evet, hepsini helal ettim) dese, haktan kurtulur muyum?
CEVAP
Evet.Helalleşirken günahı bildirmeyip, bendeki haklarını affet demek, caizdir. (İslam Ahlakı)
Bir kimse, diğerine, (Benim üzerimdeki bütün haklarını bana helal et) dese, o da (Helal ettim) dese, bütün haklarını helal etmiş olur. Şayet hak sahibi, o şahsın üzerinde bulunan haklarını biliyorsa, hem hükmen, hem de diyaneten, teklif sahibi olan şahıs, bunlardan kurtulur. Şayet bilmiyorsa, bütün âlimlere göre, hükmen kurtulur, fakat diyanet yönüne gelince, İmâm Ebu Yusuf’a göre, bundan da kurtulur. Fetva da böyledir. Hulâsa’da da böyle bildiriliyor. (Fetava-iHindiyye)
Bir kimseye, (Bütün haklarını helal et) dense, o da (Helal ettim) dese, bu hakların ne olduğunu bilmese de, İmam-ı Ebu Yusuf’a göre helal etmiş olur. Fetva da böyledir, çünkü bilinmeyen haklar için helalleşme bu ümmete mahsustur. (Berika)
Kişinin gizlemeye çalıştığı bir ayıbını söylemek uygun olmaz. Ancak üstü kapalı olarak, bu konularda ondan helallik talebinde bulunur. Eğer gıybeti ona bildirmek fitneye sebep olacaksa, o zaman onun için Allah’tan af talebinde bulunur. Meçhul hakları ibra etmenin, biz Hanefîlere göre caiz olması, buna delildir. (Redd-ül muhtar)
Paranın geçmediği yer
Sual: (Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki) denilen bir yazıda, (Ahirette hatır gönül dinlenmez, para pul geçmez) deniyor. Peki, âhirette peygamberler, âlimler, melekler, şehidler şefaat etmeyecek mi?
CEVAP
Şefaat ayrı bir konudur. Burada kul hakkından bahsediliyor. Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Üzerinde kul hakkı olan, ölmeden önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette altının, malın [paranın pulun] değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevabları olmazsa, hak sahibinin günahları buna yüklenir.) [Buhari]
Hikmet ehli zatların yazısındaki husus ile hadis-i şerifte bildirilen hususlar aynıdır. İmansızlara hiçbir şefaat yoktur. İki âyet-i kerime meali şöyledir:
(Artık şefaat edicilerin [Peygamberlerin, meleklerin, salihlerin, şehidlerin] şefaati, onlara [kâfirlere] fayda vermez.) [Müddesir 48]
(O gün zalimler [kâfirler] için, müşfik bir dost, sözü dinlenecek şefaatçi de yoktur.) [Mümin 18]
Görüldüğü gibi imansızlar için ahirette hatır gönül geçmiyor. İmanı varsa, elbette şefaat hakkı olanların, hatırı, gönlü yani şefaati geçerlidir.
İmanlı olup da üzerinde kul hakkı varsa, yine para pul veya hatır gönül geçmiyor. Kul hakkı için ya kendi sevabından veriyor veya hak sahibinin günahlarını yükleniyor. Kul hakkı olmazsa, diğer günahlar için şefaat hakkı elbette vardır.
Selam hocam nasilsiniz? Hocam Ben oruc tutmak istiyorum ama 3-5 gun.gunah olurmu Boyle tutsam be ya Kabul olurmu Allah katinda
Aleykümselam Ayla hanım teşekkür ederim hamdolsun iyiyiz. İnşaallah siz de iyisinizdir?
Yaşınızı sormayayım da, 12 veya 14 yaşını geçtiniz mi? Geçtiyseniz müzmin(sabit) bir hastalığınız mı var?
Sorunuzun cevabını bundan sonra verelim.
Selamun aleykum hocam. Hocam her hangı bır duayı yazıb ustume hıc cıkarmadan taksam o dua benı korurmu.
Aleykümselam Ayla Hanım. Herhangi bir dua değil de Kur’an’dan felak ve nas surelerini ve ayetel kürsiyi Arapça olarak yazarsanız veya fotokopisini çeker, onu da su geçirmeyecek bir şeye sarar veya koyarsanız üzerinizde taşıyabilirsiniz.
Ancak şunu da hatırlatalım sizi o dualar değil, o dualar vesilesi ile ancak Allah korur. Böyle inanılmaz ise şirk olur.
Hocam hayırlı geceler, nasılsısınız? Bugün eski sevglimin arkadaşı bana mesaj attı ve …… dedi ve en az 20 kere çok kötü laflar etti….. Bende seni Allaha havale ediyorum, kimsin ki beni yargılıyorsun. Ve eski arkadaşm bunu bilip gülüyor.
Kul hakkıma giriyolar ama hakkımı helal ettim yine de hocam. Çok ağladım kendimden nefret ettim namazımı kılınca o kadar huzura kavuşuyorum ki bütün dertlerimi unutuyorum.. Günahlarım çok ama pişmanlık içindeyim, tövbe tövbe ve tövbe ediyorum hergün.
Nedense bu durum beni çok rahatsız etti, ağladım. Allaha emanet olunuz hocam hayırlı geceler
Merve Hanım durumunuza çok üzüldüm. Allah sizi huzura erdirsin sizinle uğraşanlara da hidayet versin. Hakkınızı da hemen helal etmeyiniz. Ta ki sizden özür dileyene kadar..
Allah’a sığının her daim. O sizi sizden daha iyi bilir ve korur. Yeter ki Ona sığınmasını bilelim.
Tövbe ettiyseniz ananızdan doğduğunuz gün gibi günahsızsınızdır. Ancak nefis ve şeytan sizi tekrar eski günahlara çekmeye çalışır. İşte o zaman eski günahlarınızla yenilerini birlikte omuzlarsınız.
Hocam, o kişinin kalbini kırdım ayrıldım ondan, ama hakkını helal etti ama halada öfke var onda ve arkamdan konuşuyor bilmiyorum ama bu durum çok rahatsız ediyor beni. Bu kişiyi unutmak için ve o kişi beni unutması için ne yapmalıyım. Allah insanların kalbini kırmayın diyor ama kırdım… Ve acı çekiyor ama dua ediyorum hep yinede benden nefret etse bile.
Merve Hanım size çok ağır küfürler söyleyen bir ahlaksız adamın sizde ne hakkı olabilir. Esas sizin onda dağlar kadar hakkınız vardır.
Sizin aklınızda bir bozukluk mu var ki bir de kalkmış ; “o kişinin kalbini kırdım ayrıldım ondan, ama hakkını helal etti ama hala da öfke var onda ve arkamdan konuşuyor. bilmiyorum ama bu durum çok rahatsız ediyor beni” diyorsunuz?
Acı çeken adam size nasıl o galiz küfürleri yapabilir? Buraya kopyalamadım o utanç verici sözleri. Öyle bir adamın neyini unutamıyorsunuz. Kimse bulunmaz hint kumaşı değildir.
Mutsuzmuş, ben korkuyorum vicdan azabı çekiyorum hocam napmalıyım
Madem ki siz onun mutsuzluğunu bu kadar düşünüyorsanız neden onunla evlenmiyorsunuz.?
Çünkü gönlüm başkasında, neden düşünüyorum kıyamet gününde neden bu kişinin kalbini kırdın demelerinde, ve bu dunyadada mutsuz olmaktan korkuyorum.
Sizinki o halde vesvesedir. Siz o adamdan manen alacaklısınız. Öyle birisi için böyle düşünmeniz şeytandandır.
Ne yapmam lazın hocam
Ona bir hayvan kadar bile değer vermeden aklınıza her ne zaman gelirse, onun şerrinden Allah’a sığınacaksınız.
Merve evladım sizin hiç mi mantığınız yok? Küfreden o, helallik dileyen sensin. Bana kalırsa, sizin bir psikiyatri doktoruna görünmeniz lazım.
Sadece korkuyorum ahirette hocam, ama namazı kılınca unutuyorum herşeyi. Sadece o kişi mutsuz olmasını istemiyorum çünkü karakterim çok duygusal. Ve korkudan stresten hasta oldum.
Bırakın öyle fasık adamlar mutsuz olsun. Onun o hali ile mutlu olmasını istemeniz size günah olarak yeter. Yanlış anlamayınız ama size bu kadar kötülük yapan birisinin mutsuz olmasına üzülmek ancak aptalların yapacağı bir şeydir.
Madem ki ahireti bu kadar düşünüyorsanız “Allah’ım ona hidayet ver. Ona iman ver. Onu Müslümanlardan kıl. Onu ıslah eyle.” diye dua ediniz. Sizi seven her erkeği mutlu etmeye kalkmak aptallığın alametidir. Allah seni onlardan hesaba çekmeyecektir eğer siz onların aklını çelmeye çalışmadıysanız. Öyle bir şey yaptıysanız tevbe ederseniz Allah’da sizi affeder. Tövbe etmenize rağmen sizi üzmeye çalışıp size iftira eden, küfreden birisinin mutsuz olacağını ve ahirette onu mutsuz etmenizden dolayı hesaba çekileceğinizi düşünmeniz, sizin akli dengenizin bozuk olduğuna delalet eder.
Yani içim rahat ede bilir mi, çünkü çok pişmanım hocam. Kötülük yaptım kendimi sevdirip ayrıldım. Sizide yoruyorum özür dilerim.
Yani korktuğumdan soruyorum hocam içim rahat olsun diye.. Belki kötülük ettim ona kendimi sevdirerek, ama sonra çok günah şeyler oluyordu ve ondan soğumaya başladım, ve istemiyordum artk, ama sevdim onu ama ayrılmak geldi içimden. Ve o kişi hakkımi helal ettim dedi, ve sonradan etmese? Ben o kişiyi unuttum sadece benim yüzümden acı çekmesini istemiyorum karakterim çok duygusal. Evet çok hatalarım var ama çokta pişmanım. Allah günahlarımı affetsin.
Evet çok duygusal olduğunuz bellidir. Ama duygusallıkla günah işleri birbirine karıştırmamak lazımdır. Siz büyük bir uçurumun kenarından dönmüşsünüz. O adamın sizde bir hakkı söz konusu değildir. Sonuçta o adam sizden fiziksel olarak faydalanacak, sizi dönüşü olmayan bir batağa saplayacaktı. Bundan dolayı bir hakka sahip olamaz. Siz onun nikahlı eşi değilsiniz ki sizde hakkı olabilsin. Onun yakınlığı da sizin ona yakınlığınız da büyük günah idi. Allah sizi korumuş da iş daha ileri boyutlara varmamış. Bundan dolayı Allah ne kadar şükretseniz azdır.
Onun acı çekmesi falan açık bir yalandan ibarettir. Ne malum onun şu sıralarda sizin gibi duygusal birisini çoktan kandırmış olmadığı?
Sizi öyle kandırıyorlar. Aşk acısı falan filan hepsi yalan… O tür kimseler usta birer şehvet avcısıdır.
Hayırlı akşamlar hocam, kendimi eski günahlardan kurtulamiyorum, eski sevgilim aklıma geliyo şeytanmı oynatıriyo beni anlamyrm. Yardmcı olursanız
Hayırlı günler Merve hanım.
Böyle şeylerde elbette ki şeytan insanların duyguları ile top oynar gibi oynar. Eski sevdiğinizle ilgili mutlu günleri değil de olumsuz hatıraları düşünerek ondan kalbinizi soğutmaya çalışınız. Ayrıca işin bir de manevi boyutunu düşünerek onunla beraberken sebep olduğunuz günahlarınız aklınıza getiriniz. Bu sebeple Allah’tan özür dilemek için pişman olup tevbe ediniz.
Mesela o kişide twitter de bu gibi şeyler söylüyor gün gelecek o tekerlek dönecek ve ben burda olacam gibi, yani ondan ayrıldım için bazı sebepler için laf vuruyo hep ne yapmalym
Onun sözleri boş sözlerdir. Madem ki ondan ayrılmışsınız size blöf yapmaya çalışmaktadır. Siz geleceğinize bakınız kuruntu ve hayallerden bir şey çıkmaz.
Telefon numaranızı değiştirin meyil adresinizi facebook kullanıyorsanız ona engel koyunuz. Hatta daha da ileri giderse savcılığa şikayet ediniz.
Evet hocam herşeyi değiştirdim, internetteki bütün sitelerden çıktım, çünkü o siteler harama götürüyo. Allahım affetsin, tövbe ediyorum hocam hergün ağlayarak içten geliyor ve kendimi güvende huzurda hissediyorum SubhanAllah . Korkuyorum o suan benim yüzüme mutsuz, ağlamış, yani benim yüzümden canı yanıyor, ve ben sayfayı değiştirdim başka birile onunla yıllardır konuşuyorm ve 3 seneye evlenecez İn Sha Allah. Yani benim hayatım kötüleşirmi o acı çektiyse hocam?
Merve Hanım! Şunu iyi bilmek gerekirse siz, size aşık olup bu yüzden canı yanan kimseden kendinizi sorumlu hissetmeniz şeytanın bir oyunudur. Velev ki siz öyle bir kimseye yakınlık göstermiş olduysanız bile daha sonra on da bariz bir olumsuzluk gördüğünüzde ona bağlı kalmanız akılsızlık olmaz mı.?
Siz, anladığım kadarıyla inanan vicdanlı bir hanım kızsınız. İşin bu boyutundan bakıldığında ise, bu tür yakınlıklar dinen haramdır.
Nikah düşen bir erkeğe bir kadının belli bir yakınlık sınırı vardır. Bu sınır geçilirse büyük günahtır. Siz ise o eski arkadaşınıza bir sınır koymuşsunuz ama şeytan sizi duygusal yönden yıkmaya çalışmaktadır. Bu tür işlerde doğru olan şey, tanıştıktan sonra hemen evlenmektir.
Şunu da belirteyim ki flört ile hiç bir erkek ve kadın, asla birbirini tam olarak tanıyamaz. Zira flört süreci içerisinde her ikisi de olumsuz huylarını bir diğerinden olabildiğince gizlemeye çalışacaktır.
Yeni tanıştığınız erkek arkadaşınızla üç yıl sonra evleneceğinizi belirtmişsiniz. Peygamberimiz(s.a.v.) “Hayırlı işleri geciktirmeyiniz” buyurmaktadır. Madem ki bu yeni arkadaşınız sağlam ve dürüst bir kimse ise, neden evlilik gibi önemli bir işi bu kadar uzatıyor?
Biz sizi bilmeyiz ve tanımayız. Ancak madem ki bizim görüşümüze başvurmuşsunuz, burada biz de sizi bir evladımız gibi düşünmek zorundayız.
Selam ile baki kalınız.
Hocam okuyorum 3 senem kaldı İn Sha Allah, yani seneye nişan yapacaz askere gidecek, o yüzden öyle dedim. Yoksa bizde çok istiyoruz hocam ama iki aılede yaşınız küçük diyolar.
Allah hakkınızda hayırlı kılsın.
Peki bu kul hakki nasil silinir hileyi silsem kul hakki odenirmi
Tövbe edersiniz adamın hakkı size geçti ise hakkını ödersiniz. Kumar oynadınız ise, aldığınız parayı iade edersiniz olur biter.
Mesela bir futbol oyunu buna para hilesi yaptim bu kul hakkimi
Her türlü hile kul hakkıdır, kafir düşmanla savaş hariç.
Oyun dedigim telefon oyunu hile yapmak kul hakkimi
Telefon oyunu nedir?
oyun da hile kul hakkimi
Kumar oynamak haramdır ve onda kazanılan her kuruş kul hakkıdır.
Tesekkurler hocam Allah razi olsun
Sizden de razı olsun Rabbim.
Hocam ne yapmaliyim?? Nisanlimnnan ozurmu dileyim ya namazmi kilmaliyim bu gunahdan arinmak icin
Tevbe et başka kimseye de söz etme. Tevbeyi şu şekilde yapabilirsiniz.:
“Yâ Rabbena! Bilerek veya bilmeyerek yaptığım suizanlara ben pişman oldum. Keşke yapmasaydım. İnşaallah bir daha yapmayacağım. Âmîn yâ Tevvâbür-rahîm, bihürmeti seyyidilmürselîn.”
Meraba hocam.ben nisanlimin beni aldatiyor diye dusunuyorum.bu onun kul hakkina girmis oluyormuyum
Sui zan etmek haramdır. Büyük günaha giriyorsunuz. Doğru sözlü bir şahidin şahitliği veya gözünüzle veya kulağınızla şahit olmadığınız şey hakkında suizan yapmanız haramdır.
Hayırlı akşamlar hocam, bir sorum olacak. Fotografımızı çekmek günahmı? Harammı? Caizmi? Resim çizmek haram peki fotograf çekince noluyor ?
Fotoğraf müstehcen değilse, çektirmek günah değildir.
İnsan veya hayvan resmi çizmek bir sebebe binanen değilse caiz değildir.
Kendimizi, çocukları aılemizi telefonumzdaki makinesiyle günah değil yani?
Evet günah değildir.
Hayırlı günler hocam, bir sorum var birilen çıkıp ona söz vermek, sözünden vazgeçip ayrılmak, ordanda helalleşip o kişi içinde nefret kusuyorsa, nasıl aşk acısı çekiyorsa, ne kadar kalbi kırıldıysa, o şeyleri bende yaşarmıyım?
Hayırlı günler.
Siz hiç kimseye mecbur değilsiniz. Aşık olması için siz mi onu zorladınız? Öyle olsa bile yaptığınız şeyin yanlış olduğunu anladığınız da dönmenizde hiç bir beis yoktur. Hatta sevap dahi olur. Evlilik bağı olmadığı sürece kimsenin kimse de bir hakkı olması söz konusu değildir.
Bilesiniz ki evlilik öncesi fiziki bağlılıklar haramdır. Bu bağı koparmak ise sevaptır.
Yani soyle kacak olabilir olsa ceza gelir degilmi
Allah’ın vereceği ceza kulların vereceği cezadan daha büyüktür. Üstelik kul hakkının tevbesi de yok. Yani ancak hak sahibine ödendiği zaman tevbe kabul edilir.
Hocam ya bisey sorucam pek dinle alakali degil de sorayim galiba bizim evde elektrik kacagi var kacak olsa ceza gelir degilmi belli olmasa bile kul hakki yemis olsam bile kul hakkini kapamak icin ne yapmam gerekir
Kul hakkı nasıl dinle alakalı olmaz? Kaçak elektrik kullanmak kul hakkıdır. Telafisi için hemen normale dönmeniz lazım ve şimdiye kadar kullandığınız miktarı tahmini olarak hesaplayıp ilgili yerlere yatırmanız lazım.
Hocam allah razi olsun siz olmasaniz icimi kimse rahatlatamiyo
Hayırlı akşamlar hocam, bir kul günaha çoksa ve sevaplarıda çoksa, o kul ceheneme gidermi yoksa cennette mi?
Miraç Kandiliniz mübarek olsun
Hayırlı akşamlar Merve Hanım. Kandiliniz mübarek olsun.
Bir kimse imanlı olarak ölürse kıyamet günü terazi kurulacak sevaplar ve günahlar tartılacaktır. Örnek ; Bir kimsenin bir trilyon günahı, bir trilyon bir de sevabı varsa bu kimse hiç cehenneme girmeyecektir.
Ancak; işlenen günahların kesin belli olması, işlenen sevapların ise kesin kabul olduğu belli olmamasından dolayı, elden geldiğince günahlardan kaçınmamız lazımdır.
Allah razı olsun hocam 🙂 Allah hepimizi bağışlasın, günahlarımızı affetsin amin.
Allaha emanet olun
Âmin. Sizlerden ve bizlerden razı olsun Rabbimiz. Yani; razı olduğu kullarının derecesine erdirsin.
Yanlis yazdim kendi evimizde bi kul hakki gibi bir sikinti varmi
Kendi evinizde kul hakkı gibi bir sıkıntı şöyle olabilir: Aile fertlerinden herhangi birisi aile bireylerinden birisine haksızlık yaparsa o takdirde o kimse kul hakkına girer.
Hocam cevremdeki 8nsanlarin sorularini da getirrerek soruyorum arkdaslarin evinde bi kere prize tam takmadan telefonu sarj etmeye basladi ucu biraz girmisyi bu kul hakki mi
Ev sahibinden izin alınmadan yapıldıysa helallik istenmeli.
Hocam bir sorum var eskiden koyde bir cesme vardi o cesemeden su gelmedi ardindan musluga agzimizi koyup havyi icimize cekerek su getirdik ve ictik bu kul hakki olurmu olduysa nasil odenir
Kerem kardeşim ben de size soruyorum; “Köyün çeşmesinden içilen su neden kul hakkı oluyormuş?” Üstelik içinize havayı çekerek getirdiğiniz su ise bu.?
çok süper bilgi vaala
Takdirleriniz için teşekkürler Ayca hanım.
Allah razı olsun hocam.
Ve bu kişiyi terk ettim. 5 ay oldu ve 5 aydır namazımı aksatmiyorum, dinime daha düşkünüm, kuranı kerim okumasını ögreniyorum, bu bir işaret ola bilir mi hocam?
Ve namaza başladığımdan beri kalbim ve bedenim çok rahat huzurdayım el hamdulillah.
Allahu teala sizlerden razı olsun Merve hanım.
Evet namaza başlamanız her hayrın başlangıcıdır. Tevbenizin kabul olduğunun belirtisidir. Kur’an öğrenmeniz de güzellik üstüne güzelliktir. Allah gönlünüze göre ileride hayırlı bir eş ve mutlu bir izdivaç nasip eylesin dualarımız sizinledir.
Size tavsiyemiz şudur ki, sitemizdeki dini yazılarımızı okuyarak bilginizi artırıp, cehalet karanlığından ve şeytanların hilelerinden kurtulunuz. Cehalet derken sözümüz sakın yanlış anlaşılmasın. Bugün insanlar iki-üç üniversite bitirmelerine karşın dini bilgi bakımından çok cahil olabiliyorlar. Bunu kast ederek bu ifadeyi kullandım.
Allah’a emanet olunuz.
5 senedir birile konuşuyorum onunla evlenmeyi düşünüyorum seneyede nişanlamayı düşünüyoruz inşallah, ne kadar erken ne kadar haramdan çıkmaktandır. Ama aılem okul bitmeden evlenmemi istemiyolar
Merve Hanım onunla mesafenizi korursanız günaha girmezsiniz. Siz bunu sadece inancınız gereği yaptığınızı ona söylediğiniz de itiraz ederse, ondan size hayır gelmeyeceği anlaşılır.
Helalim etcem dedi oda bi an önce evlenmemizi istiyor, huzura kavuşcam namazımı seninle kılmak istiyorum namaza başlamak istiyorum evlenince dedi
Allah hakkınızda hayırlı kılsın. Evlenince erkekler değişir. Samimi olan evlenmeden kendisine çeki düzen verir. Mümin adam Allah’ın rızasını aramak için evlenmeyi beklemez.. Onu, dinimizin emri gereğince aranıza mesafe koyarak test ediniz.
hocam selamun aleykum biras saçma bi soru ama arkadaşım sormamı istedi arkadaşa rahat anlatmam gerekte yardımcı olursanız sevinirim soruya geçeyim soru şu arkadaş internette gezinirken bi anda internet kesilmiş ama 5 10 saniye kullanmış bu kul hakkı olurmu
İnternet kesilince 5-10 saniyelik kullanım kalan elektriğin ve internetin bakiyesi olduğu için kul hakkı olmaz.
hayirli aksamlar hocam ruyamda gordum yine cok cok yuksek bir yerdeydim anemde yanimdaydi cok korkuyordum ve o yukseklik yuvarlakti en asagida birtane mezar vardi tek bir mezar ve ben cok yukardaydim korkuyordum karsiya gecmek istiyordum yagmur yagdi ve anemle beraber gectik ordan dusmedim kurtuldum ordan sonra bir adam geldi yanimda elime bir muska ve birkactane yaprak koydu dedi yapraklari kaynat ic iyi olacak muskayida elime koydu ve uyandim hocam yorumlarsaniz sevinirim hayirli geceler
Hayırlı akşamlar Berivan hanım . Rüya yorumu artık yapmıyoruz. Sormak istediğiniz başka bir soru varsa onu cevaplar yardımcı oluruz.
cok tesekur ederim hocam bilmiyorum mutlu olamiyorum tutunamiyorum hayata surekli mutsuz ve umutsuzum evet cok hatalar yaptim yanlislar ama tovbe ettim mutlu olmak istiyorum canimi yakanlar hayatimi mahfedenler cok mutlu ama ben mutsuzum niye boyle oluyor bilmiyoru elimden geleni yapiyorum hatta yapmamak icin huzurlu olmak icin cok vicdanli merhametli biriyim ama olmuyor olmuyor
Allahın rahmet ve mağfireti üzerinize olsun Berivan Hanım. Allahu teala buyuruyor ki ayette:
“Yâ eyyühellezîne âmenüsteînû bissabri vessalâh. İnnellâhe meassâbirîn” (Ey iman edenler Allah’tan sabır ve namaz kılarak yardım isteyiniz. Şüphesiz ki Allah’ın yardımı sabredenlerle beraberdir.)
Peygamberler ve erenler hepsi çok büyük sıkıntılar çekmiş sonra Allah onların derecelerini yükseltmiş dünya ve ahiret saadeti onların olmuştur. Aslında bu dünya da sıkıntısız hiç bir kimse yoktur. Ama Allah’a tevekkül edenler mutlu Allah’ın yolundan sapanlar ise mutsuzdur.
Dini bilgilerinizi çoğaltın. O zaman ne kadar bilgisiz olduğunuz anlayacaksınız. Huzur İslam’dadır. İslamın dışında huzur arayanlar bu dünyada er veya geç hüsrana uğrarlar. Ahirette zaten sonsuz azap vardır onlara.
merhaba hocam hayirli gunler hocam bir ruya gordum hocam ruyada kur ani kerim okuyordum bazi yerlerde sasiriyordum ve bazi harflerin arsainda kucuk fiil resmi vardi yani harflerin sonunda kucuk fil resmi vardi hocam bu ne anlama geliyor yorumlarsaniz sevinirim hayirli gunler
Size de hayırlı günler ve merhabalar Berivan Hanım.
Rüyada Kur’an okurken şaşırmak dinin emir ve yasaklarını iyi bilmemektir. Kur’an harfleri arasında fil resmi görmek şeytanın sizi, hile ve fesadıyla kandırmasına delalet eder.
Allah’ın af ve mağfireti ve hidayet ve yardımı üzerinize olsun
İyi günler Hocam, ben ergenlik döneminde erkeklerlen siteden konuşup siteden sevgili oluyorduk, ordan sonra habersizce gidip birdaha girmedim, kul hakkı oluyormu cahilik, ergenlik ve ben bilmiyordm kul hakkına geçtini. Ne yapmalıyım? Nerdeler nasılar bilemiyorum. Tövbe ettim yakında sözlenecem. Yardımcı olursanız sevinirim. İyi akşamlar
İyi günler Merve. Tövbe ettiğinize çok güzel etmişsiniz. Böyle şeyler de kul hakkı olmaz. Müsterih olunuz.
Siz günahlarınıza pişman olup tevbe ederseniz Allah sizi affeder. Ama aynı şeyleri tekrar yaparsanız o günahlar misli ile üzerinize yazılır. Siz o yaşlarda başkalarını kandırıp bir çok günah işlemişsiniz ama, o kimselerde masum değildir. Onlarda sanalda sizi aldatan kimselerdi. Belki onların yaşları 40-50 idi. Tevbe ederseniz hiç bir günahınız kalmaz.
Ancak bundan sonra yeni günahlar işlememeye dikkat etmelisiniz. Erkeklerle mesafenizi korumalısınız. Namaz kılmalısınız. Tesettür Allah’ın emridir.
Allah’a emanet olunuz.
Yok hocam kaç yıl önce olan birşeydi onun için kul hakkı grçermi diye merak ettim korktum.. Simdi sevdim kişi var evlenmeyi planiyoruz inşallah herşey için tsk ederim iyi günler
O durumda kul hakkı kalmamıştır. Zira karşılıklı kandırmalar olduğu için birbirini götürür.
Allahu teala hayırlı izdivaç ve hayırlı çocuklar nasip kılsın.
Peki affetmeyen oldusa sadaka verimmi? Çünkü demedilerse hakkımı helal ettim
Sizin üzerinizde hakkı olanlar adına sadaka verirseniz bilmediğiniz tanımadığınız hak sahiplerinin hakkını ödemiş olursunuz. Biliyorsanız helalleşiniz.
Hocam, isimleri aklımda bazılarınıda hatırlamiyorum ama ulaşamiyorum hepsi için birdenmi yapmalıyım yoksa tek tekmi? Sadaka yaparsam ahirette yine kul hakkı la ölmüş olurmuyum sadaka yaparsam?
Sadaka yapınca kul hakkı silinirmi ahirette?
” Yâ Rabbena! Bu hayrı, üzerimdeki tüm kul haklarının sahipleri niyetine veriyorum âmîn.. “der, onlar adına ayrı ayrı veya toplu olarak da sadaka veya hayır verebilirsiniz.
Peki öyle yaptıktan sonra kul hakkı silinirmi? Ahirette hesaplanır mı ?
Tevbe edip kul borcunu ödeyenlerin ahirette o hususta sorumluluğu olmaz.
Peki hocam o en son ayrıldım kişi suan aşk acısı çekiyor ne yapmalıyım nasıl unuttur bni, dua etsem unuturmu. Ben başkasınla evlenecem herşeye tövbe ettim namaz kılıyorum o kişiye napmam lazım?
Başkalarının size aşık olmasından siz sorumlu değilsiniz. Neden kendinizi mesul hissediyorsunuz. Böyle bir duygu sizi günaha sokar.
Siz önünüze bakınız, böyle şeyler sizi felaket sürükler. Onun başkası ile nişanlı bir kadına aşık olması hiç ahlaki değildir. Böyle şeyleri seviyesi düşük kimseler yapar.
merhaba hocam hayirli sabahlar hayirli cumalar iyisinizdir hocam bir ruya gordum hocam ben cok guzel giyinmistim ve uzaktqn bir dugun sesi geliyirdu gidiyordum dugune bakmak icin gittim baktim o evli adamda ordaydi oynuyordu ben cok uzuluyirdym oturdum bir kosede sonra anem ondan yardim istiyirdu oda yanima geliyordu yaninda tatli bisey vardi baklava gibi ve meyve suyu vardi bana veriyirdu ye diyirdu almadaim hocam israr ediyirdu ama ben almiyirdum sinra bana un getiriyirdy diyordu hamur yogur bende unu tam kapa bosaltip yoguracaktim uyandim hocam yorumlarsaniz sevinirim hayirli gunler
Merhaba hayırlı sabahlar Berivan hanım.
Güzel elbise giyinmeniz ahvalinizi düzeltmeniz kendinize çeki düzen vermeniz anlamındadır. O kimse size yakınlaşmaya çalışacağına ama sizin onu reddedeceğinize delalet eder.
tesekur ederim hocam Allah sizden razi olsun
Ben de teşekkür ederim Berivan hanım. Allah’a emanet olunuz.
merhaba hocam hayirli sabahlar iyidinizdir insallah hocam ruyamda gordum bizim ata binmistim ve o evli adamda bir ata binmisti o anesi ve annaanesiyle binmisti bende anemle binmistim bir caddenin ustunden geciyorduk hocam ama onun ati cok cok hizli kosuyordu ve onun ati hizli kostukca benim atimda hizlaniyordu ama ben tutuyordum atimi yavas gitmesi icin ve yanimizda baska atlarda vardi onlarda cok hizli kosuyordu ben kendi atimi zor tutuyordym bir nehirin kenarindan geciyordyk atlarla diyorduk burdan atla gecenin dilegi kabul olur ama cok guzel bir nehirdi etrafinda cok guzel cicekler varvardi hocam yorumlarsaniz cok sevinirim
Hayırlı günler Berivan Hanım.
Teşekkür ederim biz iyiyiz siz de iyisinizdir inşallah. O malum şahsa aklınız takılı olmasına karşın, kendinizi ona karşı frenlemek istediğiniz malum olmuş. Diğer atların sizinle gitmesi ise, sizin için başka taliplerin olduğuna delalet eder. Güzel bir nehir ve çiçekler sabrederseniz akıbetinizin güzel olacağına delalet eder.
hocam merhaba hayirli sabahlar hocam ruyamda gordum ben ve annem carsidaydik bir ara baska bir dukkana girdim baktom cantam yok kucuk bir kizin elinde gidiyor o kizda tanidik hocam cagirdim bagirdim cantami ver dedim agladim abisini cantayi alip adamlarin icine atti ve ordaki adamlar cocuklat cantami bosalttilar icindeki herseyi aldilar hocam agliyordum carsida iki tane tas vardi o iki tasi alip o kucuk kizin abisine atiyordum sonr oturuyordum agliyotrdum beddua ediyordum kucuk bir cocuk cantami getirdi ama icinde nufus cuzdanim vardi sadece hocam yorumlarsaniz sevinirim hayirli gun
Merhaba Berivan Hanım size de hayırlı sabahlar.
Sırlarınız küçük bir çocuk tarafından ifşa olacağına delalet eder.
MErhaba hocam ben murat 18 yaşındayım Günahını Ve sonucunu bilmeyerek Haram Yedim Ancak karşıdaki kişiye hakkını kesinlikle ödeyemem yüzüm elvermez Tövbe Etmekten Başka çarem yok Sizce Tövbe etsem kabul olurmu
Merhaba Murat.
Evet tevbeniz her zaman kabul olur ancak kul hakkı olduğu için ondan da helallik almanız gerekir. Eğer ona bunu yapamazsanız ona çok dua ediniz ve ona elinizden geldiği kadar iyi davranmaya çalışınız.