Elhamdulillâhi Rabbil âlemin Vessalâtü vesselâmü alâ Rasûlinâ Muhammedin ve alâ âlihî ve eshâbihi ecmeîn.
Bismillâhirrâhmânirrahîm
Her hayrın ve şerrin yegane yaratıcısı kendisinden başka İlah olmayan Allahu Tealadır. O’nun eşi ve benzeri ve dengi yoktur. Herkese kuvvet ve hayat veren O’dur. 
SORU: Bir kimse üzerinde bulunan kul hakkını nasıl ödeyebilir?
CEVAP: Beş türlü kul hakkı vardır:
1- Mali
2- Nefsî (hayati yönden)
3- Irzî (Haysiyetle ilgili)
4- Mahremî (Namusla ilgili)
5- Dini.
1- Mali olan kul hakları: Yetim malı yemek, hırsızlık, gasp, aldatarak, yalan söyleyerek mal satmak veya almak, sahte para vermek, başkasının malına zarar vermek, yalancı şahitlik, rüşvet almak gibi.
Bu haklar için sahibi ile helalleşmek gerekir. Dünyada helalleşmezse, ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir.
Hak sahibi, kendisinden helallik isteyen kimseye hakkını bu dünyada helal ederse bire on sevap alır. Ahirete bırakırsa sadece misli misline hakkını alır.
Mal sahibi ölmüş ise, vârisine ödenir. Vârisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsa, salih bir fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gönderilir. Salih fakir yoksa, İslamiyete hizmet eden hayır kurumlarına, vakıflara verilir. Kendi salih akrabasına, fakir olan ana babalarına, çocuklarına hediye olarak vermesi de, caiz olur. Bunları yapmak imkanını bulamazsa, mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları için dua eder.
Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir. Eğer ölmüşse onun varislerine verilir. Buna da imkan yoksa ahirete kalır, ahirette af olunması ise, çok zor olur.
2- Nefsi, yani hayati günah olan kul hakları: Adam öldürmek, bir uzvunu kesmek, sakat bırakmak gibi şeylerdir.
Önce tevbe eder. Adam ölmüş ise, velisi ile helalleşmek gerekir. Velisi isterse af eder. İsterse belli bir mal ister. İsterse, mahkemeye verip, hakimden cezalandırılmasını (kısas gibi)ister. İslamiyet’te kan davası yoktur.
3- Irza dokunan kul hakları: Dedikodu, iftira, alay, sövmek gibi haysiyetle, şerefle ilgili şeylerdir.
Tevbe etmek ve helalleşmek lazımdır. Bunlarda vârisleri ile helalleşmek olmaz. Müslüman ölmüş ise gıyabına çok çok dua etmek gerekir.
4- Mahremi olan kul hakları: Başkasının çoluk çocuğuna hıyanet etmek gibi şeylerdir.
Tevbe ve istiğfar eder. Fitne ihtimali göz önüne alınarak helalleşmek yerine, ona dua etmek ve onun için sadakalar vermek gerekir
. Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar. Fitne ihtimali olunca, helalleşirken işlediği günahları bildirmeyip, bendeki bütün haklarını af et demekle yetinir.
5- Dini olan kul hakları: Akrabasına ve emri altında olanlara doğru din bilgisi vermeyi terk etmek, insanların din bilgisi öğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmak, onlara kâfir, fâsık demek. Bid’at çıkarıp veya mevcut bid’atleri savunup Müslümanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak. Açıktan oruç yiyerek veya açıktan başka haram işleyerek kötü örnek olmak. Bu günahlar için de tevbe etmek, hak sahipleri ile helalleşmek gerekir.
Sual: Üzerinde kul hakkı olan ne yapmalı?
CEVAP
Üzerinde kul hakkı olan buna tevbe için, kul hakkını hemen ödemeli, onunla helalleşmeli, ona iyilik ve dua etmeli. Mal sahibi, hakkı olan ölmüş ise, ona dua, istiğfar edip vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları, vârisleri bilinmiyorsa, o miktar parayı fakirlere sadaka verip, sevabını hak sahibine bağışlamalıdır. (Sefer-i Ahiret)
Bir kimseden haksız olarak alınan bir kuruşu, sahibine geri vermek, yüzlerle lira sadakadan kat kat daha sevaptır. Bir kimse, Peygamberlerin yaptığı ibadetleri yapsa, fakat, üzerinde başkasının bir kuruş hakkı bulunsa, bu bir kuruşu ödemedikçe, Cennete giremez. (Mektubat-ı Rabbani c.2, m.66, 87)
Kıyamet günü, hak sahibi, hakkından vazgeçmezse, bir dank [yarım gram gümüş] hak için, cemaat ile kılınmış, kabul olmuş yediyüz namazı alınıp, hak sahibine verilecektir. (Dürr-ül Muhtar)
Kul hakkını, Allahü teâlânın hakkından önce ödemek gerekir. Kul hakkı olan günahların affı güç ve azapları daha şiddetlidir. Başkasının hakkını yiyen, hak sahipleri ile helalleşmedikçe affa uğramaz. Yani üzerinde kul veya hayvan hakkı bulunanı Allahü teâlâ affetmez ve bunlar Cehenneme girip, cezalarını çekeceklerdir. (Hadika)
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Üzerinde kul hakkı olan, ölmeden önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette altının, malın değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevapları olmazsa, hak sahibinin günahları buna yüklenir.) [Buhari]
(Kibri, hıyaneti ve kul borcu olmayan mümin, Cennete girer.) [Nesai]
(Kul hakkı, müminin aybı, kusurudur.) [Ebu Nuaym]
Üzerinde kul hakkı bulunanların ruhları Cennete girmez. Salihlerin ruhları kabirlerine gelerek, cesetlerini ziyaret ederler. Vefat eden müminlerin ruhları gelip, dünyada tanıdıklarını sorarlar. (Feraid-ül-fevaid)
Sual: Üzerinde kul hakkı ile ölen kimse, Cennete giremez mi?
CEVAP
Kul hakkı kâfirlik değildir. Sevaplarından bir kısmını vererek kul hakkını öderse, Cehenneme girmez. Sevapları yoksa, kul hakkı olanın günahlarının bir kısmını yüklenir. Cezasını çektikten sonra Cennete gider. Cennete yalnız kâfir girmez. Ne kadar çok günahkâr olursa olsun, müslüman, günahlarının cezasını çektikten sonra muhakkak Cennete girer. Fakat Cehennemde ceza çekmek öyle kolay değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Müflis, şu kimsedir ki, kıyamette, amel defterinde pek çok namaz, oruç ve zekat sevabı bulunur. Fakat, bazılarına çeşitli yönden zararı dokunmuştur. Sevapları, bu hak sahiplerine verilir. Hakları ödenmeden önce sevapları biterse, hak sahiplerinin günahları, bunun üzerine yükletilip Cehenneme atılır.) [Müslim]
İşlenen günahta kul hakkı da varsa, kul hakkını hemen ödemek, onunla helalleşmek, ona iyilik ve dua etmek de gerekir. Kul borcu ile ölürsek, birçok sevabımız hak sahibine verilir, sevabımız kalmazsa, onun günahlarını yüklenmek zorunda kalırız. Şehid olan kimselerin kul borçlarını Allahü teâlâ öder.
Sual: Gayri müslimlerle çalışıyoruz. Onların hakkını yesek günah olur mu?
CEVAP
Gayri müslimlere [müslüman olmayanlara] kâfir denir. Bunların inançları, ibadetleri sevilmez. Fakat onları incitmek, kalblerini kırmak haramdır. Gayri müslimleri gıybet eden, yüzlerine karşı kâfir diyen müslüman cezalandırılır. Çünkü bunları incitmek, mallarına zarar vermek günahtır. (Mülteka) [Kâfirler kendilerini kâfir kabul etmedikleri için kâfirin bile yüzüne karşı kâfir demek günah olur.]
Zimmiye [yani gayri müslim vatandaşa] zulmetmek, müslümana zulmetmekten daha kötüdür. Hayvanlara işkence, zimmiye işkenceden daha kötüdür. Zimmiyi üzmemek için selamlaşmak ve tokalaşmak caiz olur. Açıkça günah işleyen fâsıka selam vermek de böyle caizdir. (Dürr-ül Muhtar)
Üzerinde kul hakkı bulunanların ibadetleri kabul olmaz, Cennete giremez. Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir.
Savaş hâli hariç, kâfirleri öldürmek de haramdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Arkadaşını öldüren, ümmetimden değildir. Öldürülen kâfir olsa da yine böyledir.) [Hadika]
(Zimmiyi öldüren, Cennetin kokusunu alamaz.) [Hadika]
(Zimmiyi öldürene, Cennet haramdır.) [Ebu Davud]
Sual: Almanya’da Mısırlı bazı fellahlarla çalışıyoruz. Bunlar, “Almanya gayri müslim ülkedir. Bunların mallarını hile ile almak caizdir” diyerek büyük marketlerdeki etiketleri değiştirip hile yapıyorlar. Kâfirlerin hakkı mühim değil midir?
CEVAP
Kâfirleri incitmek, kalblerini kırmak haram olduğu gibi, hile yapmak, mallarına zarar vermek de haramdır. (Mülteka)
Kâfirin hakkı için de, onunla helalleşmek gerekir. Gönlü alınmazsa ahirette affı çok güçtür. Kâfirin hakkından kurtulmak, müslümanın hakkından kurtulmaktan daha zordur. Gayri müslimlerin mallarına, canlarına saldırmak caiz olmadığı gibi kadınlarına, kızlarına saldırmak da caiz değil, haramdır. (Redd-ül Muhtar)
Dâr-ül-harpte, kâfirlerin mal, can ve ırzlarına saldırmak haramdır. Kâfir kadınların başlarına, kollarına, bacaklarına bakmak haramdır. Kâfirin malını almak, kalbini kırmak, müslümanın malını almaktan daha büyük günahtır. Kâfirlerin haklarına dokunmamak, kimseyi dolandırmamak, Müslümanlık icabıdır.
Kâfirlerden de gasp, hırsızlık gibi gayri meşru yol ile alınan şey, mülk-i habistir, kullanılması haramdır, sahibi bulunmazsa, fakirlere sadaka olarak vermek lazımdır. Hayvan hakkı, insan hakkından, kâfirin hakkı da, hayvan hakkından daha büyük günahtır. Başkasının malını ondan izinsiz alıp, kullanıp, zarar yapmadan yerine bırakmak da haramdır. (Hadika)
Gayri müslim vatandaşlara da, dünya işleri için, dargın olmak caiz değildir. Onların da, güler yüzle, tatlı dille gönüllerini almak, incitmemek, haklarını ödemek lazımdır.
Müslüman olsun, kâfir olsun, nerde olursa olsun, hiçbir insanın malına, canına ve ırzına, namusuna dokunmak caiz değildir. Kâfir turistler, muamelatta, müslümanların hak ve hürriyetlerine maliktir. Kendi dinlerinin icaplarını yapmakta, ibadetlerini yapmakta serbesttirler. İslamiyet, kâfirlere de, bu hürriyeti vermiştir.
Müslüman, yabancıların kanunlarına karşı gelmemeli, suç işlememelidir.
Fitne çıkmasına sebep olmamalı, hiç kimseye zulüm, işkence yapmamalıdır.
Müslümanlığın güzel ahlakını, şerefini, her yerde herkese göstermeli, her milletin İslam dinine sevgili ve saygılı olmasına sebep olmalıdır. (İslam Ahlakı)
Yabancı bir ilim adamı, İslamiyet’i inceleyip müslüman olduktan sonra, Arap ülkelerine gidince, oralardaki müslümanların yanlış hareketlerini görüyor. (İyi ki sizleri görmeden müslüman oldum. Hayatınızı inceleseydim, müslüman olmazdım) diyor. Ne kadar mühim bir teşhis.
Hiçbir müslümanın, yanlış hareketlerle İslam’a gölge düşürmeye hakkı yoktur. Müslüman, İslam’ın güzel ahlakı ile süslenmeli, Allahü teâlâya karşı günah, kanunlara karşı suç işlemekten sakınmalıdır.
Sual: İngiltere’de yaşayan bir insan bir dükkandan bir şey çalsa, ancak geri götürüp verdiğinde polise yakalanma tehlikesi varsa ne yapması gerekir? Çaldığı değerdeki parayı bağış olarak fakirlere verse Allahü teâlâ indinde sorumluluktan kurtulur mu? Bu problemi bu insan nasıl halledebilir?
CEVAP
Öyle borçtan kurtuluş olamaz.
Bunun birçok yolu vardır. Mesela gider, aynı şeyi parası ile satın alır. Sonra evine getirir. Öteki şeyi alır. Fiş de elinde olduğuna göre, polis falan bir şey diyemez. Götürür, satın aldığı yere, soran olursa, çantamdan iki tane çıktı ben birisinin parasını vermiştim der. Bırakır gider. Habersiz koyabilirse habersiz koyar, sorarlarsa ona benzer bir şeyler söyler. Yahut çaldığı şeyi, gönderenin adresini yazmadan mağazaya postalayabilir. İçine de ben bir tane almıştım, iki tane çıktı gönderiyorum der.
Sual: Kâfir hakkını ödemek, müslüman hakkını ödemek gibi mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Kitapsız kâfirlerin de hakkı geçer mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Almanya’da yaşıyorum. Kâfir komşuyla çocuklar dövüştüğü için sesli tartıştık, karşılıklı kalb kırdık. Ben kendimin haklı olduğuna inanıyorum. Helallik gerekir mi?
CEVAP
O da kendisini haklı kabul ediyordur. Helalleşmek her zaman iyidir. Hele kâfirle daha önemlidir.
Sual: 13-14 yıl önceleri okulda bir Alman arkadaştan bozuk para almıştım ve daha sonra geri vermek nasip olmadı… şimdi ne yapmalıyım?
CEVAP
Bulma imkanı yoksa, mirasçılarını da bulamazsan, müslüman bir fakire o kadar sadaka vermelisin. Bulabilirsen parasını vermen gerekir veya vermeden de helalleşmek ve hediye ettim, senin olsun gibi bir söz söylemesi gerekir.
Sual: Peki, ödünç bir şey alınmışsa (mesela kalem veya kitap) ve geri verilmesi unutulmuşsa, ne yapmalı?
CEVAP
Bunlar da aynı, ya bulup vereceksin veya parasını vereceksin veya helalleşeceksin. Yahut hiç birisi mümkün olmazsa, fakire sadaka vereceksin.
Sual: Şaka olarak, bir arkadaşı herhangi bir şekilde korkutmak veya bir eşyasını alıp saklayarak, arattırmak günah mıdır?
CEVAP
Her ne şekilde olursa olsun, üzmek, korkutmak caiz değildir, günahtır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Arkadaşınızın bir şeyini ciddi olarak da, şaka olarak da almayın!) [Tirmizi]
(Bir kimse, bir mümini korkutursa, Allahü teâlâ da, uzunluğu bin yıl olan günde, onun korkusunu artırır.) [Deylemi]
(Bir Müslümanı korkutan, kıyamet korkularından emin olmaz.) [Beyheki]
(Korkutucu şeyler söylemeyin!) [Deylemi]
(Allah’a ve ahirete inanan kimse, bir Müslümanı korkutmasın.) [Taberani]
(Bir Müslümana, haksız olarak, korkutucu bir gözle bakan kimseyi, Allahü teâlâ da kıyamette korkutur.) [Taberani]
(Müjdeleyici olunuz, korkutucu olmayınız, kolaylık gösteriniz, güçlük göstermeyiniz!) [Ebu Davud]
(Bir demir [veya yaralayıcı, öldürücü bir alet] ile arkadaşına işaret edip korkutan kimseye, melekler lanet eder.) [Müslim]
Bir kimse, arkadaşı uyuklarken, onun ok kabından bir ok aldığı sırada, arkadaşı korkarak uyandı. Bunu gören Resulullah efendimiz buyurdu ki:
(Müslümanı [herhangi bir şekilde] korkutmak helal değildir.) [Taberani]
Yine bir kimse, arkadaşının ayakkabılarını gizlice alıp sakladı. Arkadaşı gelince, oradakilere, ayakkabılarını sordu. Onlar görmedikleri için, bilmediklerini söylediler. Ayakkabıyı saklayan kimse, (Ayakkabıların burada ya) dedi. Bunu gören Resulullah efendimiz, (Nasıl olur da mümini korkutursun) buyurdu. O kimse şaka yaptığını söyleyince, iki defa daha, (Nasıl olur da mümini korkutursun) buyurdu. (Taberani)
Yine şaka ile arkadaşını korkutan birisine de Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Müslümanı korkutmak büyük zulümdür.) [Bezzar, Hakim]
Bıçakla, silahla işaret ederek veya ne şekilde olursa olsun insanları korkutmak doğru değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Müslümanı korkutmak caiz değildir.) [Ebu Davud]
Birisinin unuttuğu eşyasını saklayıp onu arattırmak da korkutmak hükmüne girdiği bildiriliyor. (Envar-ül-kudsiyye)
Sual: Bir kimse hakkını bana helal etti. Aradan bir müddet geçtikten sonra, sana hakkımı helal etmiyorum dedi. Hangisi geçerlidir?
CEVAP
İkisi de geçerlidir. Helal ettim demekle o zamana kadar olan haklarını helal etmiş olur. Helal etmiyorum dedikten sonra da, helal ettiği günden itibaren olan haklarını helal etmemiş olur. Eski kararından vazgeçemez.
Sual: Bir kimse benim malımı çalsa, kapımın önüne kuyu kazıp benim kuyuya düşmeme bir yerimin incinmesine sebep olsa, gıybet ve iftira etse, ben de bu kimsenin bana böyle kötülüklerini olduğunu hiç bilmesem, bu kişi bana gelip, (Senin bana hakkın geçmiş olabilir, bildiğin bilmediğin bütün haklarını bana helal et) dese, ben de, (Bütün haklarımı helal ettim) desem, haktan kurtulur mu?
CEVAP
Evet kurtulur, helal etmiş olursunuz.
Sual: Kalbini kırdığımız bir insandan defalarca özür dileyip, helallik istesek ama o insan ısrarla affetmese ve bize kötü laflar ve beddualar ediyor olsa ne yapmamız gerekir? (O da bizim kalbimizi kırıyor ama biz helal ediyoruz.)
CEVAP
Hak onun helal etmeyebilir. Ahirette terazi kurulacak, sizin ondaki hakkınız alınacak, onun sizdeki hakları alınacak ve helalleştirilecektir. Kabul etmezse, sevaplarınızdan vereceksiniz, sevabınız yoksa, onun günahını yükleneceksiniz. Onun için hiç kimsenin kalbini kırmamalıyız.
Sual: Bir insan bir diğer insana kötülük ettiği zaman buna karşılık kötülük gören kişi beddua ederse bu kişi hakkını almış olur mu?
CEVAP
Daha fazla ederse hakkını alır, hem de daha fazla alırsa bu sefer ötekinin hakkı buna geçer.
Sual: Ve beddua eden kişi ahirette hak talep edecek mi?
CEVAP
Hakkı kadar beddua etmişse hak talebinde bulunamaz. Daha fazla etmişse, bu sefer öteki hak talebinde bulunur.
Sual: Bir insan diğer bir insana sıkıntı veriyor ve bu sıkıntı gören insan hiç karşılık vermiyor yalnız kalbinde sıkıntı veren kişiye karşı kırıklık hissederse, bu sıkıntı veren kişinin dünyada ve ahirette akıbeti ne olur?
CEVAP
Ne kadar alacağı varsa ahirette o kişiye verir. Dünyada başına bela da gelebilir.
Sual: Yazılarınızı ve cevaplarınızı kaynaklara dayanan sağlam delillerle bildirmenizden, müslümanları bilgilendirmenizden ve aydınlatmanızdan dolayı yaptığınız hizmet için, Allahü teâlâ sizlerden razı olsun. Bir bayan olarak şu hususta bilgi almak istiyorum. Şimdiki zamanda kul haklarına riayet eden veya dikkatli davranan hemen hemen yok gibi bir şey. Kul hakkının ödenmesi gerektiğini anlayan kişiler de her neden ise, helalleşmeye gelince, bu işi o kadar basit ve kolay, genel, yuvarlak bir ifadeyle bu yoldan halletmeye kalkıyorlar ki, buna da şaşmamak elde değil.
Biz müslümanız elhamdülillah. Buna göre, iki müslüman birbiriyle helalleşirken, ben sana şunu yaptım veya bilmeyerek bana şundan dolayı hakkın geçti veya ihtiyacım olduğu için çaresiz ve çok zaruretten dolayı şöyle bir hak geçmiş oldu gibi mesnedi söylenerek helalleşmenin daha şık ve dürüst, İslam’a uygun bir şekilde olması gerektiğini biliyorum.
Samimi olarak helalleşmek isteyen, gerçekten Allahü teâlâdan korkan bir kimsenin bir başkasını yuvarlak genel bir ifade ile kandırmasına gerek var mı? Helalleşmeye gelince kaçamaklar var. Mesela kardeş hakkını helal et diyorlar ve kısa yoldan sıvışmanın yoluna bakıyorlar. Hele böyle işleri şimdi, o kadar kolay halletmenin yollarını buluyorlar ki, yüz yüze gelmeden, telefon cihazlarının, elektronik haberleşmelerin arkasına sığınarak bu işi gerçekleştirdik zannediyorlar. Bir kurnazlık yolu ile hallettim derken, kendi kendini kandırmak olmuyor mu?
CEVAP
Müslüman sizin bildirdiğiniz gibi olmalı. Ancak, İslam âlimleri, fitne çıkacaksa, kalb kırılacaksa, darılma olacaksa, o zaman genel helalleşme olmalıdır diyorlar. Konu iyi anlaşılsın diye ağır örnekler vereyim: Mesela bir bayan arkadaşınız size gelip, (Kocanla bir kerecik öpüştük, hakkını helal et dese) ne yaparsınız? Gerçeği söyledi diye belki teşekkür edersiniz ama, içinizi bir kurt yemeye başlar. Belki olaylar büyür de büyür. Yahut kocanız, o bayanın kocasına gidip, (Beyefendi, hanımınızla bir kerecik öpüştüm, hakkını helal et) dese, ne olur? Bir başka şey, (Evinize geldiğimde, siz çay yaparken özel defterlerini karıştırdım, sırlarını hep okudum, hakkını helal et) dese, teşekkür edersiniz ama, kendi kendinize olsun, (Bu da yapılır mıydı?) diyebilirsiniz. Onun için genel bir helalleşme iyi olur. Özelleri söylemek zor olur.
Sual: Bize çay ve yemek ikram eden oluyor. Hakkı geçer diye korkuyorum. İkramını gördüğümüz kişiyle muhakkak helalleşmek gerekir mi?
CEVAP
Bize herhangi bir şey ikram eden kimsenin o ikramını kabul etmekle bize hakkı geçmez. Ancak az da olsa beraber bulunduğumuz kimselerle sık sık helalleşmek iyi olur. İyilik edenlere de teşekkür etmelidir!
Sual: Bize yapılan haksızlıkları affetmeli mi, kendimizi savunmalı mı?
CEVAP
Şahsınıza yapılan kötülükleri, haksızlıkları affetmeniz çok iyi olur. Haklı olduğunuzu savunmaya girmeniz faydasız ve lüzumsuzdur.
Sual: İmtihanlarda arkadaştan kopya çekiyorum. Hakkı geçiyor mu?
CEVAP
Kopya çekmekle arkadaşın hakkı geçmez.
Sual: Hakkını, mümin-kâfir, herkese helal etmek caiz midir?
CEVAP
Caiz ve iyidir. Ahirette karşılık olarak çok sevap verilir.
Sual: Kalben değil de, sözle hakkını helal eden, helal etmiş olur mu?
CEVAP
Evet helal etmiş olur.
Sual: Biri, hakkını helal etse, sonra vazgeçse, vazgeçtiğini bize bildirmezse, ahirette yine hak talebinde bulunabilir mi?
CEVAP
Bildirse bile bulunamaz.
Sual: Bende, mâli, nefsi, ırzi ve mahremi hakkı olan bir kişi, bu hakları bilmeden, (Bütün haklarımı sana helal ettim) dese, haktan kurtulur muyum?
CEVAP
Evet.
Sual: Hakkını helal et dedim. Estağfirullah dedi. Helal etmiş oldu mu?
CEVAP
Olmaz. Helal ettim demesi lazımdır.
Sual: Laz fıkrası anlatılınca, her laz ile helalleşmek lazım mı?
CEVAP
Kızana anlatmak caiz değil. Hiç anlatmamak daha iyi.
Sual: Ücretli helalarda para bırakılmazsa, kul hakkı geçer mi?
CEVAP
Parayı oraya bırakmak iyi olur.
Sual: Sigara içene, içirmezsem hak geçer mi?
CEVAP
Geçer.
Sual: Biz arabanın yanından ayrılınca, çocuklar arabayı temizliyor. Para vermezsek hak geçer mi?
CEVAP
Hak geçmez ise de, vermek iyi olur.
Sual: İstemeden, yükümü taşıyana, para vermezsem hak geçer mi?
CEVAP
İstemediğinizi bildirdiğiniz halde, taşırsa hak geçmez. Ses çıkarmazsanız, hakkı olur.
Sual: Evin altındaki atölye gürültülüdür. Şikayete hakkım var mı?
CEVAP
Şikayete hakkınız var. Ancak, fitneye sebep olmamalı.
Sual: Kâfirlerle güreşirken kasten kollarını kırmak caiz mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Kuyrukta hastalar varken, birini içeri almakla hak geçer mi?
CEVAP
Hastalara zaman vaad edilmemiş ise, hak geçmez. Mecbur olmadıkça böyle yapmamalı.
Sual: Üstümüzdeki komşumuz, dikiş makinesi ile, dikiş dikerek bizi rahatsız ediyor. Yaptığı zulüm müdür?
CEVAP
Hayır.
Sual: Kasaba et götürüp, ücretle kıyma çektiriyoruz. Makinede, önceden kalmış kıyma da oluyor. Kasabın hakkı geçiyor mu?
CEVAP
Hayır.
Sual: Bahçeme giren tavukları zehirlesem, hak geçer mi?
CEVAP
Evet. Bahçeyi muhafaza etmek gerekir.
Sual: Mütehassıs olmayan bir doktor, hastaya cerrahi müdahale etse, hastaya eziyet verse, sakat bıraksa, kul hakkı geçer mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Yüksek sesle hapşırınca, yanımdaki korkarsa hakkı geçer mi?
CEVAP
Hayır.
Sual: Dayım kaybolduktan sonra, dedem öldü. Malı paylaşıldı. 30 sene sonra dayım geldi. Bu malda onun da hakkı var mı?
CEVAP
Evet.
Sual: Ankara’dan arabamla İstanbul’a geldim. Şehrin ve yolların acemisi olduğum için yanlış yola girmişim. Polis ceza kesip elime bir makbuz verdi. Ankara’ya dönünce baktım ki, polis, dalgınlıkla ve alışkın olduğu için plakayı 34 diye yazmış. Halbuki benim plakam 06 idi. Bu hata yüzünden numarası tutan İstanbullu vatandaş cezaya çarptırılacaktır. Bu işe sebep olmaktan başka benim suçum var mıdır?
CEVAP
Hayır yoktur. İlla o plakadan İstanbullu vatandaş vardır diye de zan üzerine hüküm verilemez. Kullanılmayan bir plaka da olabilir.
Sual: Sovyetlerden Erzurum’a gelen turistleri kandıranlar çıkıyor. Beş bin verip ellibin diyenler oluyor. Dinimizde gayri müslimleri de kandırmak günah değil midir?
CEVAP
Bir kimsenin hakkını yemek, kandırmak ona zulüm olur. Zulüm ise haramdır, büyük günahtır. Gayri müslime zulmetmenin, müslümana zulmetmekten daha kötü olduğu (Dürr-ül Muhtar)ve diğer muteber kitaplarda yazılıdır. K. Saadetteki hadis-i şerifte, (Satılan bir şeyin kusurunu gizlemek helal değildir. O kusuru bilip söylememek de kimseye helal değildir) buyuruldu. Yine aynı kitapta, buğdayın yaş kısmını çuvalın iç tarafına koyan bir satıcıya Peygamber efendimizin, (Yaş kısmını niçin saklayıp göstermiyorsun? Hile yapan bizden değildir)buyurulduğu bildiriliyor.
Erbain-i Selmanikitabında (Bir şeyi aldatarak pahalı satmak veya ucuza almak faiz olur, haram olur) ve (Satılan şeyin aybını ve satın alınan şeyin kıymetini gizleyerek aldatmak faiz olur, haram olur) buyuruldu.
Sual: Nazımız geçen arkadaşlara ücretsiz iş yaptırmam caiz midir?
CEVAP
Zaruret olmadan bir şey istemek haram olduğu gibi, ücretsiz olarak başkasına iş gördürmek de haramdır. Başkasının çocuğuna iş gördürmek daha büyük günahtır. (Hadika c.2, s.267) İsteyerek iş yapan arkadaşla helalleşilir ise, ücretsiz iş yapması haram olmaz.
Sual: İhtiyaç halinde birinin malını almak caiz midir?
CEVAP
İhtiyaç, halinde de kimsenin malına dokunmaya İslamiyet, izin vermemiştir. Zaruret halinde olan, yani bunalan kimse bile, başkasının hakkına dokunamaz. Aç kalan kimsenin, başkasının ekmeğini, izni olmaksızın yemesi caiz ise de, sonra kıymetini ödemesi gerekir. Onun aç olması, ölüm tehlikesinde bulunması, bir kimsenin kendi mülkündeki hakkının yok olmasına sebep olamaz. Zaruret halinde bile başkasından alınan malın ödenmesi gerekir. Zaruretlerin, yasak olan şeylerin yapılmasına sebep olmaları, kimsenin hakkının gitmesine sebep olamaz. (Mecelle Şerhi)
Sual: Arkadaşla tartışıp birbirimizi üzmüştük. “Hakkımı helal etmem”diyor. Ne yapılması gerekir?
CEVAP
Yapılacak iş, tekrar tekrar rica edip hakkını helal etmesini istemektir. Yine de helal etmezse, bir şey denemez. Gıyabında ona çok dua etmenizi tavsiye ederiz.
Sual: Hakkını helal et diyene, helal olsun demekle, hakkımız helal edilmiş olmaz mı?
CEVAP
Helal olsun demek de olur, mutlaka helal ettim demek gerekmez.
Sual: Haklı da olsa, hatta karşısındaki özür dilemese de hakkını helal etmek faziletli midir?
CEVAP
Elbette çok faziletlidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kıyamette bir münadi “Ecri Allah’ın üzerinde olan ayrılsın, Cennete girsin” der. “Bunlar kim?” diye sorulunca, münadi, “İnsanları affedenlerdir” der. Birçok kişi hesaba çekilmeden Cennete girer.) [İ. Ebiddünya]
Hak sahipleri
Sual: Müslümanlara karşı hareket tarzımız nasıl olmalı?
CEVAP
Her Müslümanı yani din kardeşimizi görünce, (Benim mutlu olmam, Cennete gitmem bunun kalbini kazanmak ve duasını almakla olabilir) demeli ve ona iyilik ederek duasını almaya çalışmalı.
Kendini, üzerinde hakkı olanların esiri, kölesi bilmelidir. Özellikle anne babanın ve hocanın üzerimizde hakkı olur. Bu hususa daha çok dikkat etmek gerekir.
Zarar vermek
Sual: Bir kimse, benim canıma ve malıma zarar verdi. Ben de bu kimsenin canına ve aynı malına, aynı miktar zarar versem, adalet olmaz mı?
CEVAP
Zarar vermek adalet olmaz. Cezayı mahkeme tayin eder. Hiç kimsenin kendi hakkını kendi eliyle almaya hakkı yoktur. Hakkım var diyen başkasına saldırır ve anarşi doğar. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Dinimizde zarar vermek olmadığı gibi, zarara zararla karşılık vermek de yoktur.) [İ.Ahmed, Hâkim]
Kul hakkı ve sevab
Sual: Kitaplarda, (Üzerinde kul hakkı olanın veya günah işleyenlerin ibadetleri sahih olsa da, kabul olmaz) deniyor. Kul hakkı olmayan veya günah işlemeyen insan yok gibidir. Birisine sert bakılsa kul hakkı geçer. Kabul olmuyorsa, ne diye ibadet ederek, boşa kürek çekiyoruz?
CEVAP
Haram işleyenin veya kul hakkı olanın ibadeti kabul olmaz demek, o ibadet için bildirilen büyük sevaplara kavuşamaz, yani hepsini muhafaza edemez, çünkü günahlar bu sevapları azaltır demektir. Yoksa, hiç sevab alamaz demek değildir. Her ibadetten sevab alınır, ama işlenen haramlar sevapları alıp götürür. Diyelim ki, oruç tutana 70 birim sevap veriliyorsa, içki içene de 70 birim günah yazılıyorsa, orucunu içki ile açan, 70 sevab kazanırken, içki içince, 70 günah yüklenir ve sevapsız kalır. Eğer oruç tutmasaydık, içki günahı artı olarak kalacaktı. Orucun, içki günahının affına sebep olması yetmez mi? Başka günahlar da, işlemişse sevapları eksilere iner. Onun için günahlardan ne kadar kaçılırsa, sevabımız o kadar çoğalır.
Kul hakkını ödemek için
Sual: Bilinen ve bilinmeyen kul haklarını ödemek için, ne yapmak gerekir?
CEVAP
Sahipleri biliniyorsa, kul haklarını ödemek gerekir. Yahut helâlleşmeli, ona iyilik ve dua etmelidir. Hak sahibi, ölmüş ise, ona dua ve istiğfar edip, çocuklarına vârislerine verip ödemeli, bunlara iyilik yapmalıdır. Çocukları ve vârisleri bilinmiyorsa borç miktarı parayı veya malı, fakirlere sadaka olarak verip sevabını hak sahibine niyet etmelidir. Ayrıca, yaptığımız bütün iyiliklerin sevabını hak sahiplerine hediye etmelidir.
Cenab-ı Hak, o kadar merhamet sahibidir ki, biz sevablarımızı hak sahiplerine verdiğimiz için, o sevablardan bizi mahrum bırakmıyor. Aynı sevabı bize de veriyor. Bu bakımdan yaptığımız her iyiliğin sevabını üzerimizde hakkı olanlara, ana babamıza, arkadaşlarımıza, bütün Müslümanlara hediye etmeliyiz. Kendi sevabımızdan hiç eksilme olmaz.
Hakkımı helal etmem
Sual: Hanım, (Hakkımı helâl etmem) diye yemin etti. Ne yapmak gerekir?
CEVAP
Önce gönlü alınır, hakkını helal eder; sonra da yemin kefareti verirse, bu iş halledilir.
Kıymalı pide
Sual: Fırına verdiğimiz patatesli pideleri, fırıncı başkasına vermiş. Bize kıymalı pide kalmış. Fırıncı bunları da siz alın, dedi. Ne yapmak gerekir?
CEVAP
Kıymalı pidelerin sahibi biliniyorsa, gidip helâlleşmeli. Sahibi belli değilse, yiyen için bir mahzuru yoktur. Fırıncı, yanlış verdiği için, ihmali varsa, günahı ona ait olur. İhmali yoksa ona da günah olmaz.
Sual: Ekin biçerken, biçerdöverin egzozundan çıkan kıvılcım, tarla sahibinin ürünün bir kısmını yaktı. Bunu benim ödemem gerekir mi?
CEVAP
Bir kasıt ve ihmal olmadıkça, ödemek gerekmez.
Hamamda çamaşır yıkamak
Sual: Özel banyolara gidince, çamaşırlarımı da yıkıyorum. Mahzuru var mıdır?
CEVAP
Su sarf etmek üzere hamama gidilmiştir. Âdet üzere su sarf edilir. Bu bakımdan çamaşırları yıkamakta mahzur yoktur.
Sual: Ahirette ihtiyacımız olur diye hakkımızı Müslüman olana helal etmemek daha uygun olmaz mı?
CEVAP
Hayır. Helal etmek daha iyi olur. Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez. Eğer biz hakkımızı bir Müslümana helal edersek, hakkımızdan daha çoğunu Allahü teâlâ bize ihsan eder. Sadece Müslümanlara değil, kâfirlere de hakkımızı helal etmemiz iyi olur.; hatta kıyamete kadar devam edecek olan haklarımızı helal etmeliyiz. Orada kul hakkından hesaba çekilmek, hesaplaşmak büyük derttir. Bu dertten de kurtulmak için, Ahiretteki ihtiyaçlarımızı düşünerek herkese hakkımızı helal etmek iyi olur.
Sual: Bir arkadaş, özel şirkette çalışırken, patronun gıybetini yapıp, şirketin para ve bazı malların çalıyormuş. Bir gün yakalanmış. Nasıl affettirmişse kendini affettirmiş, mahkemeye gitmekten kurtulmuş. Bu işin dinen bir sorumluğum var mı diye soruyor.
CEVAP
Anlattığınıza göre, gıybet ve hırsızlık etmiş. Bunları hak sahibi helal etse de, haram işlenmiş oluyor. Yani patronun affetmesiyle, günahtan kurtulmuş olunmuyor. Bir kimse, birisinin şarabını çalıp içse, o kişi helal etse de, hırsızlık ettiği ve şarap içtiği için, Allahü tealadan da af dilemesi gerekir. Ceza kanunlarında bile, hırsızı mal sahibi affetse de, hırsızlıktan kamu davası açılıyor, suçu sabit görülürse, hırsız cezalandırılıyor.
Demek ki, hırsızlık edeni patron affetse de, tevbe etmemişse günahları affolmaz. Patron görmezse yine çalarım diyorsa günahı devam eder.
Sual: Allahü teâlâ tevbe edince bütün günahları affediyor da, kul hakkını niye affetmiyor?
CEVAP
Kul hakkı olmayan günahlarda, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına riayet edilmemiş olur. Şartlarına uygun tevbe edilince, muhakkak affedilir. Kul hakkı olan günahlardaysa, hem Allahü teâlânın emrine isyan vardır, hem de, o kimsenin hakkı geçmiş olur. Tevbe edilirse, Allahü teâlâ yine günahı yani kendi hakkını affeder; fakat kul hakkı için, maddi bir haksa, sahibine geri vermek, diğer haklar içinse, hak sahibiyle helalleşmek gerekir. Kul hakkının önemi büyüktür; ama Allahü teâlâ isterse, kul haklarını da affedebilir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Denizde şehid olanların, bütün günahları, hatta kul hakları da affolur.) [İbni Mace]
Peki, karada ölen şehitlerin veya salihlerin kul haklarını affetmez mi? Elbette affedebilir. Allahü teâlâ, hak sahibine, (Bu şehitte, bu gazide, bu salih kimsede, ne kadar alacağın var?) diye sorar. Alacak sahibinin, o alacak kadar günahını affeder, günahı yoksa o kadar sevab verebilir; ama bu dereceye yükselmek de zordur. Onun için, kul hakkıyla ölmemeye gayret etmelidir!
Kul hakkı
Sual: Zararlı bir kitap, camiye konmuş. Bir arkadaş, zararlı diye kitabı alıp yakmış. Kul hakkı geçer mi diye soruyor?
CEVAP
Zararlı şeyleri yok etmekle, kul hakkı geçmez.
Randevuya gecikmek
Sual: Mazeretsiz randevuya geç kalmak kul hakkına girer mi?
CEVAP
Müslüman randevusuna yani sözünde sadık olmalı, mazeretsiz randevuya geç kalmamalı. Trafiği ve her türlü şartları düşünerek, mümkünse randevu yerine 10–15 dakika önce gelmeli. Vakit nakittir. Kimsenin vaktini çalmaya hakkımız yoktur. Bir arkadaş anlattı:
Geçen, 19.00’da bir davete gittik. Bize 19.00 denmesine rağmen mazeretsiz yarım saat geciktirdiler. Bizim de ona göre işimiz vardı. Mecburen hemen orayı terk ettim.
Zaruretsiz böyle olaylara fırsat vermemelidir.
Hak helal etmek
Sual: Bir kimse, kıyamete kadar olan bütün haklarını helal ettim demesi caiz midir?
CEVAP
Caizdir ve çok iyi olur. Hak helal eden âhirette kazançlı çıkacaktır. Ben falancaya hakkımı helal etmiyorum dememelidir. Şahsen ben, kıyamete kadar olan bütün haklarımı kâfir müslüman herkese helal ettim.
Zarar vermek
Sual: Geçerken kazaen birisinin arabasını çizen ve plakasını da alamayan kimsenin ne yapması gerekir?
CEVAP
Verdiği zarar kadar parayı, müslüman bir fakire vermelidir.
Dolmuş ücreti
Sual: Dolmuş ücretini vermeyi unutan, dolmuşçuyu da tanımayan kimse ne yapar?
CEVAP
Dolmuş ücreti kadar parayı, müslüman bir fakire vermelidir.
Evi boş tutmak
Sual: Anadolu’da oturuyorum. Yazın gezmeye gelince kendim otururum diye İstanbul’daki evimi kiraya vermiyorum. İhtiyaç sahibi müslümanlar varken, evimi boş tutmam günah olur mu?
CEVAP
Evet, günah olur. Boş duracağına, uygun fiyata bir müslümana kiraya vermelidir.
Kâfirle helalleşmek
Sual:Hıristiyan arkadaşlarımızla nasıl helalleşebiliriz? Ne demeliyim onlara?
CEVAP
Üzerimdeki maddi manevi haklarını bana bağışla denir. Mesela İngilizce şöyle denebilir:
“Forgive all your spiritual and material claims on me.”
O da, okeylerse mesele kalmaz.
Hakkını helal et
Sual: Biz bir istekte bulunmadan, biri gelip bize yardım ediyor. Biz de ona, (Hakkını helal et) diyoruz. Demesek hakkı bize geçmiş olur mu? Yani bu, kul hakkı olur mu? Markette de, paranın üstü kalsın diyoruz. Kasiyer hakkını helal et demese, parayı rızasıyla bırakanın hakkı geçiyor mu?
CEVAP
Yardımı kendiliğinden yaptığı için ve paranın üstünü kendiliğinden almadığı için hak geçmiş olmaz; ancak iyilik edene teşekkür etmek gerekir. Kendiliğinden yardım edince bir hak geçmez; çünkü biz istemeden yapmıştır; fakat devam eden bir yardım ise, bizim rızamız dâhilinde yapıyor demektir. O zaman, hakkını helal et demek gerekir. Mesela arabayla giderken, bazı çocuklar bir bezle arabanın camını siliyorlar. Biz yapmayın dediğimiz halde yaparlarsa hak geçmez. Biz sükût eder, yapmalarına rıza gösterirsek, onlarla helalleşmek veya birkaç kuruş vermek gerekir.
Çalınan şeyler
Sual: 14-15 yaşlarında büluğa erdiğim sırada, marketten çaldığım çikolata, sakız gibi şeyleri, oraya nasıl öderim? Onlara çaldığımı söyleyemem. Hangi yolla ödenebilir?
CEVAP
Çok yolu var. Önce çalınan kadar şeyler alıp, götürüp yerlerine habersizce konur. Bu yapılamazsa, mesela gidip üç tane çikolata alırsınız. Daha sonra markete uğrayıp fişinizi gösterirsiniz ben üç tane çikolata istemiştim, üç yerine yanlışlıkla beş tane verilmiş. İkisini iade ediyorum dersiniz. Diğer çaldıklarınızı da buna benzer bir yolla ödersiniz.
Hak helal etmek
Sual: Bende, mâlî, nefsî, ırzî ve mahremî gibi çeşitli hakları olan bir kişiye, bu hakları teker teker saymadan, (Bana bütün haklarını helal ettin mi?) desem, o da, (Evet, hepsini helal ettim) dese, haktan kurtulur muyum?
CEVAP
Evet.Helalleşirken günahı bildirmeyip, bendeki haklarını affet demek, caizdir. (İslam Ahlakı)
Bir kimse, diğerine, (Benim üzerimdeki bütün haklarını bana helal et) dese, o da (Helal ettim) dese, bütün haklarını helal etmiş olur. Şayet hak sahibi, o şahsın üzerinde bulunan haklarını biliyorsa, hem hükmen, hem de diyaneten, teklif sahibi olan şahıs, bunlardan kurtulur. Şayet bilmiyorsa, bütün âlimlere göre, hükmen kurtulur, fakat diyanet yönüne gelince, İmâm Ebu Yusuf’a göre, bundan da kurtulur. Fetva da böyledir. Hulâsa’da da böyle bildiriliyor. (Fetava-iHindiyye)
Bir kimseye, (Bütün haklarını helal et) dense, o da (Helal ettim) dese, bu hakların ne olduğunu bilmese de, İmam-ı Ebu Yusuf’a göre helal etmiş olur. Fetva da böyledir, çünkü bilinmeyen haklar için helalleşme bu ümmete mahsustur. (Berika)
Kişinin gizlemeye çalıştığı bir ayıbını söylemek uygun olmaz. Ancak üstü kapalı olarak, bu konularda ondan helallik talebinde bulunur. Eğer gıybeti ona bildirmek fitneye sebep olacaksa, o zaman onun için Allah’tan af talebinde bulunur. Meçhul hakları ibra etmenin, biz Hanefîlere göre caiz olması, buna delildir. (Redd-ül muhtar)
Paranın geçmediği yer
Sual: (Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki) denilen bir yazıda, (Ahirette hatır gönül dinlenmez, para pul geçmez) deniyor. Peki, âhirette peygamberler, âlimler, melekler, şehidler şefaat etmeyecek mi?
CEVAP
Şefaat ayrı bir konudur. Burada kul hakkından bahsediliyor. Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Üzerinde kul hakkı olan, ölmeden önce ödeyip helalleşsin! Çünkü ahirette altının, malın [paranın pulun] değeri olmaz. O gün, hak ödeninceye kadar, kendi sevaplarından alınır, sevabları olmazsa, hak sahibinin günahları buna yüklenir.) [Buhari]
Hikmet ehli zatların yazısındaki husus ile hadis-i şerifte bildirilen hususlar aynıdır. İmansızlara hiçbir şefaat yoktur. İki âyet-i kerime meali şöyledir:
(Artık şefaat edicilerin [Peygamberlerin, meleklerin, salihlerin, şehidlerin] şefaati, onlara [kâfirlere] fayda vermez.) [Müddesir 48]
(O gün zalimler [kâfirler] için, müşfik bir dost, sözü dinlenecek şefaatçi de yoktur.) [Mümin 18]
Görüldüğü gibi imansızlar için ahirette hatır gönül geçmiyor. İmanı varsa, elbette şefaat hakkı olanların, hatırı, gönlü yani şefaati geçerlidir.
İmanlı olup da üzerinde kul hakkı varsa, yine para pul veya hatır gönül geçmiyor. Kul hakkı için ya kendi sevabından veriyor veya hak sahibinin günahlarını yükleniyor. Kul hakkı olmazsa, diğer günahlar için şefaat hakkı elbette vardır.
Hocam selamunaleyküm sizse bir soru soracaktim. Teyzemin cüzdanından para aliyordum gizlice şu an 18 yaşımdayım o zaman 14 -15 en fazla ama çok pişmanım size sorum ise bu paranın miktarını bilmiyorum nasıl ödemeliyim ne yapmaliyim.
Aleykümselam.
14-15 yaşındaki bir kız bülüğa ermiştir. Yaptığından da sorumludur. Siz de o akrabanızla helalleşiniz.
Selamünaleyküm hocam ben çok büyük bir hata yaptım lisede iken yani 14 yasimdayken çok pişmanım tövbe ettim ama bu hırsızlık olduğu için kul hakki biliyorum ama odeyecegimde kisiya ama miktarını tam hatırlamiyorum ne yapmam gerekiyor vicdan azabi cekiyorum lutfen bana yardimci olun allah rizasi icin.
Hocam ben 13 yasimdayken bulug olmamisti akrabamizin telefonu sarjdaydi bende cocuk akli aldim sakladim ama aklimda kullanmak onu uzmek yoktu yani oyle hatirliyorum sonra icerden bir feryat koptu kosarak gitti abla agliyordu telefon nerde falan diye bende o korkuyla soyleyemedim sonrada sakladigim yerden almadan geri dondum onlarda bulamamislar ben hirsizlik yapmis olur muyum cunku tek hatirladigim ben onu gotursem zaten kullanamam aileme ne diyecegim diye dusundugum ban yardimci olun lutfen
Aleykümselam.
13 yaşınızda iken adet görmüşseniz büluğa ermiş sayılırsınız. yaptığınız günahtan da sorumlusunuz. Her kimi üzdü iseniz onlardan helallik istemelisiniz.
Selamun aleyküm biz hastanede ayni bölümde çalışan iki hemşireyiz birlikte çalıştığım bu hemşire arkadaş bana is yıkıyor benim istirahat saatimi ihlal ediyor(mesela ben yarım saat istirahat ediyorsam o 1 saat istirahat ediyor ) istirahat saatine önce hep kendisi gidiyor beni hep ikinci sıraya bırakıyor birkaç defa istirahat saati kullanıyor ve bunlardan ben huzursuzluk duyuyorum kul hakkına giriyor mu kalbini kirmak istemiyorum ama sustukcada kendi kafasına göre çalışıyor beni Bilgilendirir misiniz
Aleykümselam Hatice hanım.
O arkadaşınız elbette kul hakkına giriyor.
Ona daha fazla taviz vermeyiniz. Önce kendisi ile güzelce konuşunuz anlamak istemezse çekişmeye girmeden durumu idarecilere bildiriniz.
bır komşuma akbanktan ben kendım 8000.sekizbintele para çektim ve banka bana sekizbin dortyuz tele karlığında dörtyuz tele dosya parası aldıve ben sekızbın dörtyuz teleyı komşuma verdım ve aradan sekız seneyı geçtive bana enson benı sekızsene benı ıdare ettınben sana ıkıkatınınıverecem dedı ve beyın kanaması geçirdive öldü akrabaları benım ona hakkımı helal etmıyorum dememle akrabaları telaşlandı ve ıkıkayınçosundan bırı benı aradı bana onlardan para çıkmaz ben sana uçbeş bırşeyler toplayayımda sen hakkını helalet dedı ben ona benı sekız sene kandırdıve ben kendı babama uçbınlıravermedım onaverdım şimdide öldu nasıl hakkımı helal edeyım dedım o kayınçolarından bırı uçbeş bırşeyvereyım dedı bende bak benım yerden kesılıyor fazla maaş alamıyorum kalanlada kırayı verıyorum banada bırşey kalmıyo ben hakkımı içten helal etmıyorum canımı çok yaktı dedım en son bende hepten darlandım ve bana sana ıkıbınlıra para topladım ama kımsenın haberı yok bunu ben topladım sen hakkını helalet bende ona bu para 11binteleyukselmiş bankadan kes kes bıtmıyo neyapalım ben de ona mademkı kımsenın haberı yok teksen bılıyorsun ağızımla helal ettım dedım oda bana ıkıbınlıra gönderdı ve aradan ıkıgun sonra ebi kayınçosunu aradı dedıkı ona kayınço 11 bıntele borcu vardı ben onu ıkıbınlıraya hallettım ve halallık ben aldım ondan dıye sen meraklanma ve bırkaçgun sonra ben bunu öğrenıyorum bu kayınçolar bırleşmiş bana böyle kumpaz yaptılar ve oyun oynadılar benım sormak ıstedığım ben onada aynısını söyledım ben içten hakkımı helal etmıyorum dememe rağmen zaten 11bıntele yerıne böyle kumpaz yapıp helallık alınan kişi şimdi ben burda içimi yakanve o kişi yani ölen kişi ben şimdi ona hakkımı helal etmişmiyim ama bana bunu söyleyen kişi bundan kımsenın haberı yok ustune basa basa söyluyorum bana bu para olayında hiçkimsenin haberı yok ben sağdan soldan toplayacağım ben ona dedımkı madem abısıvar kardeşlerıvar annesıvar bunlarsana 11bıntele vermezler ben sana ıkıbınlırayı vereyım sen helalt bu konu kapansın ben bunu öğrendığımde ben böyle kumpaz olmaz ben hakkımı helal etmıyorum 11bın tele çıkmış banka faizi öde öde bıtmıyor bana ıkıbıntelever helalet konu kapansın dinimizde böyle işte yervarmı ben şimdi ölenkışiye hakkımı helal etmiyorum dınımızdede nasıl olur cevap yazarsanız sevinirim
Eyüp Sultan siz bir kere bankadan kredi çekip bir başkasına ödünç vermekle büyük bir günaha girmişsin.
Senin hakkına gelince sen içinden helal etmedikçe helallik olmaz. Üstelik karşı taraf da sana kumpas kurup alavere dalavere yapmışlar. Dinimiz de bir insan aldatmak çok büyük günahtır.
Sizin hakkınız bakidir. Onlar seni razı etmedikçe kul hakkından kurtulamaz mevtaları.
1 ay önce ameliyet oldum paraya ihtiyacım olduğu icin çalışmak zorundayım internet sitesine bi kadın evi icin temizlik elemanı arıyormuş gittim konuştum 1 hafta deneme süresi anlaştık ertesi sabahı gittim aksama kadar evin temizliğin çamaşır ütü yaptim yarin sabah gel dedi kimlik istedi sabah gittim kimlik bnde kalcak diyo bende razi olmadım oyleyse geri git ıstemem dedi bnde peki dün calistigim hakkini ver dedim simdi yanimda para yok diyo aksam gel veriyim dedi bnde hesabıma yatır dedim ama yatırmadı hasta halıma evin tüm temizliğin yaptim bu kadın ne gibi kul hakkına girdi simdi hele mubarak ramazan gunde
Allah o kadına hidayet versin. Gerçek bir müslüman kul hakkına bile bile asla girmez. Sabret bu dünya da hakkını alamazsan Mahkeme-i Kübra da mutlaka ondan hakkını alacaksın.
Selamün aleyküm her işyerinde arkadaşlar bana yardım estdi bazan arkadaşlar hakini helal eti bazan başka işyerinde arkadaşlar hakkını helal estmedik ben bunu nasıl hakkını ödecem ney yapmam lazım hakkını camiye veya fakilere onu yerine para versem bende hak kalmasın öyle olurmu
Aleykümselam Selam hanım.
Selma hanım iş yerinde ki konumunuz ve mevkiniz ne idi, nasıl bir sebepten dolayı çalışanların hakları üzerinizde kaldı bunu belirtmemişsiniz. Bunları da yazarsanız size yardımcı oluruz inşaallah.
Merhaba belediye işçi alımları var gözümün önünde torpil uygulandı buda kul hakkı değil mi
Torpil yapan da yaptıran kul hakkına girer.
merhaba amirimiz çalışanlar arasında adeletsizlik yapıyor. Özellikle çalışan kadınlara karşı adeletsiz ben ve diğer bayan arkadaşlarım hakkımızı helal etmiyoruz. Sorsanız ondan müslümanı yok, beni en çok üzende O…
Merhaba Zeynep hanım.
Maiyeti altındaki çalışanlara adaletle muamele yapmayan cehennemliktir.
selam biz eşimle küskün iken babası kanserden vefat etti ama bir gün kaldırım da bakıştık ki selam versin diye bekledik iki gözüde acaba aslıya kul hakkı vermiyorum demişmidir ki. helal olmasın ona hakkım demişmidir ki saygılarımla sağ olun.
kul hakkı ödenmez ki bize öyle öğrettilerde ondan yani. kul hakkı ödenmezmiş öyle öğrettiler bize kul hakkı giderse yanarsınız ki. o yüzden sordum ya eşimin babasını kul hakkı gitmiş midir diye sağ olun
,
Size de selam olsun Aslı hanım. Siz nerelisiniz? Bana konuşma aksamınız biraz farklı geldi ondan sordum.
Kayın babanızın siz de ne hakkı olabilir bilmiyorum ama parasal bir hakkı varsa eğer, onu varislerine ödersiniz. Manevi hak ise ona dua eder Kuran okur sevaplarını ona hediye edersiniz.
Iyi gunler, esimle 8 senelik evliyiz 4 sene birlikte oturduk kaynanamla.sonra kiraya ciktik 3 tane kaynim kaynanamlarin binasinda oturuyor bir defa kira yardimi yapmadilar cok zora dustuk maddiyatta bir defa soran olmadi evlenirken eltimin altinlarini taktilar bana sonra bana yapilacakti hal yapilmadi ve kayinbabam mi kayip ettik. Cocuklarimizda var. Esimin ailesi kul hakkina giriyormu artik kayinbabam verdigi sozu tutmadan vefat etti? Cevap veririseniz sevinirim yillardir icimde bunlar tskur ederim
İyi akşamlar Nur hanım.
Eşinin ailesi elbette kul hakkına girmiştir. Altınları iğreti yapmaları bir sahtekarlıktır o hususta büyük vebale girmişlerdir. Kayınbaban öldüğüne mirasınızı mahkeme yolu ile alabilirsiniz.
İyi günler hocam , evlenme umutu ile 3 yıl biri ile görüştüm evlenme teklifi eti ilk tanıştığımda ve bana beni onu bekleme mi istedi iş sahibi olmak için 3 yıl sonunda oldu atandı ama atandıktan sonra beni terk eti bırak di hocam sizce kul hakkımı
İyi günler Gül hanım. Aldatmak büyük günahtır ve kul hakkıdır. O sizi aldatmış.
Hocam merhaba. bır erkek arkdasımla evlenmeyı dusunuyorduk son zamanlarda aramız soguktu ayrılmayı düşünüyordum uzmekten korkuyordum kendısı cok ıyı bır ınsan.
yakın zamanda bana evlılık teklıfı ettı aılelerımızın haberi var umutlandı.
fakat benım ıcımde bır soğukluk var hala garıp bı his ayrılsam gunahına gırmıs olur muyum?
Merhaba Elif hanım.
İçinizdeki hislere göre değil ortak akılla hareket ediniz. Kendiniz de çok iyi olduğunu söylüyorsunuz üstelik. Bu kadar uzun süre görüşmek sana bıkkınlık getirmiş olmalı. Ama unutmayınız ki bundan sonra karşınıza çıkacaklar bunu da aratabilir.
Öyle ise öncelikle bir istihare yapınız. İstihareniz iyi çıkarsa durumu ailenle görüşünüz. Bir de ailen araştırsın. Olur ki senin göremediklerini onlar görüler. Sonra ortak karar alınız..
Merhabalar ben avonda çalışan bir işciyim bu 2 haftadır yoğun bir şekilde mesai yapıyoruz mesai kaldıgimizda dahil imza atıyoruz ben acaba imzami doğru mu atım diye kontrole gittim ama baktım ki mesaide kalmayan bir arkadaş imzani atmış ben emin olmak için bir kaç arkadaşıma sordum saat 5 te gittiğini söylediler şefimizin bugün işi olduğu için gelmemişti oda buna yaralanarak böyle birşey yaptı kimse fark etmez diyerek imza ati. Ben haksızlığa ve adaletsizliğe gelemiyorum ama ben kendimi tam olarak ifade edemediğim icin hakliyken haksızlığa çok düşdum bende artık susup Allah’ın adaletine bıraktım ama içim içimi yiyor çünkü ordada biz emek vermisiz biri de emek vermeden evinde uzanarak bunca insanların hakini yedi şimdi onu görmemezlikten gelmem ne kadar doğru bir yandanda şefine değil kendisiyle konuşup bir daha kendi hakinla alması ve bunu yaptığı yanışı bir daha olmamasını söylememi yani benim susmamda kul hakkına geciyormu bana akıl verin
Merhaba Aysel hanım. O her kim ise kul hakkı yiyor. Haksızlığa sessiz kalmak doğru değildir.
Kul hakkı yiyenler tepkisiz kalmamalı. Onu önce şefinize şikayet ediniz. Şayet şef sesini çıkarmaz ise daha üstüne durumu söyleyiniz.
Allah doğrunun yardımcısıdır. Yalnız bu durumu bir kaç arkadaşınla birlikte şikayet ederseniz daha inandırıcı olur.
Merhaba.özel hoca ile sınavlara hazırlanmaya başlamıştım.çok geç başlamıştım.2hafta hoca yanına gidip sonra faydası olmadığını düşünüp rahatsız olup ayrıldım 2 haftanın parasını ödemek istedim hoca parayı almadı.devam etmek istemediyimi söyledim 2 hafta geldim yer ayırdınız teşekkürler diyerek parayı çıkardım hoca farz et ki gelmedin diyerek kapıyı kapadı parayı almadı.Bu durum kul hakkımı? Uzun zaman geçti ama unutamıyorum başıma kötü şeyler geldikce o olayı hatırlayıp o yüzden mi düşünmeden edemiyorum.Napmalıyım? Allaha çok dua ettim o hoca adına.Biraz da kendimi ifade edememe durumum var(((
Merhaba Fatma hanım.
Siz çok temiz yürekli bir bayansınız.
Adam parayı istememiş.
Siz ise vermek istemişsiniz. O da almak istememiş.
Bundan dolayı da bir hayli üzülmüşsünüz.
Bu durumda herhangi bir hak söz konusu değildir müsterih olunuz.
yeni bir iş kuruyorum önce karşı taraf bana tamam dedi ama diğer mahallede bu işi yapan esnaf arkadaşım var şubeler mahalle farklı olsa da yakın gelen sorumlu hayırlı olsun demeye gelmiştim ama bu kadar yakın olduğunu bilmiyordum o kişiye de engel olur mu sormak lazım dedi şimdi soracağı kişi belli ki onay vermedi olumsuz cevap aldım bu esnaf arkadaş kul hakkı yemiş olmuyor mu ? Not: Dışarıdan çok inançlı birilerine benziyorlar bu gibi insanlar dinden soğutuyor daha dikkatli olması lazım değil mi 🙁
Kardeşim birilerinin yanlış bir iş yapmasından dolayı dinden neden soğuyorsun sizi anlamış değilim. Bir kimse ne kadar dindar olursa olsun onun yapacağı yanlış asla güzel İslama mal edilemez. Böyle yapmakla şeytana uymuş olursun. O adam her kim ise kendi işini yapsın sen de kendi işini yap. İki kişinin aynı işi yan yana yapması dinin neresine aykırı imiş? Allah herkesin rızkını ayrı verir.
Yanlış yazmışım anlatmışım sanırım dinden değil dindar görünen insanlardan demek istiyorum dindar görünen insalardan soğutuyor (ben küçükken kapalı dindar görünüşlü insanlara o kadar saygı duyardım ki onlar benim gözümde çok doğruydu şimdi değil ben ona kızıyorum )özür dilerim kelime hatası bir kişinin müslümanlığı asla islamla bağdaştıramayız yaptığımız hatalarımız dinde değil kişiseldir bunu biliyorum en azından ya göründüğün gibi ol yada olduğun gibi görün 🙁 tekrar kusura bakmayın yaşadığım hakısızlık o kadar üzdü ki beni kızdırdı bu insanların öyleymiş gibi görünmelerine kızıyorum bana yapılan hakıızlık bir yana tüm müslümanlara yapılıyor bu haksızlık dünya genelinde göz boyanıyor biz böyle olmamalıyız olmamalı Allah razı olsun hayırlı günler
Dindardan niçin rahatsız oluyordunuz? Dindar demek İslamı yaşayan kimse demektir. En büyük dindar Peygamberimizdir. Bu manada dindardan ancak inkarcılar veya kendini müslüman sanan münafıklar rahatsız olur.
Gerçek müslümanlar kimsenin gözünü boyamaz. Çünkü müslüman “kurtuluş doğru olmaktadır” hadisine inanır ve yaşamını ona göre belirler.
Kendisinin müslüman olduğunu söyleyip de İslam dinini şahsi çıkarları için kullanan münafıklara müslüman denilmez.
bende tam onu diyorum “Kendisinin müslüman olduğunu söyleyip de İslam dinini şahsi çıkarları için kullanan münafıklara müslüman denilmez.” dediğiniz gibi dindarlardan neden rahatsız olayım rahatsız değilim DEĞİLİM ben de dindarım olmasam burada bu soruyu size neden sorayım öyleymiş gibi görünenlerden münafıklardan rahatsızım burada bunu yazarak ne kadar dindarım bunu nasıl anlatırım ki ama kimsenin içini bilemeyiz demi ? görünüşüne göre de bilemeyiz. Ben beni üzen kişiyi Allah a havale ettim sonuçta yapacak bir şey yok size de hakkınızı helal edin ne yazsam yanlış yerden anlattım yazarak anlaşılamıyor 🙂 Hayırlı günler.
Fatma hanım tamam sorun yok.
Size şöylesiniz böylesiniz demek istemedim. Konu anlaşılmıştır.
Hakkımız varsa helal olsun. Seni üzene dua et. Islah olmayacaksa Allah onun hak ettiğini verir.
Zamanında sevgili olduğum biriyle anlaşamayıp ayrılık durumunda karşılıklı helalleştik.
Karşı tarafın evlilik durumunda benim şahsın evleneceği adamdan helallik almam gerekirmi?
Ya da eski sevgilimin benim eşim olacak kadından alması gerekir mi?
Sen ve eski takıntın, her ikinizin de helalleşmesi sizi Allah katında masum kılmaz. Her ikiniz de işlediğiniz günahlara tövbe etmelisiniz.
Sizler hep böyle yanlış ve çirkin şeyler yapıyor sonra da ayrılıyorsunuz.
Sen birisi ile nişanlansan onun eski takıntısı sana gelse senin nişanlınla ben şöyle böyle yaptım dese sen ne yapardın?! Sana hakkım helal olsun mu der miydin.?!
Yaptığınız çirkin işleri deşifre ederek Allah katında büyük vebale girmeyin.
Merhaba bugün beden öğretmeni yeni okul için gönüllü çalışacak kişiler topladı, bende gönüllü olarak yeni okula gittim sandalye taşıma görevi verildi.Taşıyabildiğim kadar taşıdım ve benden fazla taşıyan birisi hakkını helal etmeyeceğini söyledi.
Üstümde hakkı var mıdır?
Merhaba.
Siz okulun bedensel işine gönüllü gitmişsiniz herhangi bir ücret karşılığı olmadığı için hak olmaz. Lakin dersten kaytarmak için yaptıysan zararı kendinedir.. Kendini kandırmış olursun.
Teşekkür ederim beden dersinde serbest bırakacağı için gittim cevabımı aldım sağolun.
Siz de sağ olunuz.
Hocam slm, ben birini cok sevdim,ama karsilik hic görmedim ,ama evime geliyordu ona bakiyordum yemek çamasirini yikardim herseyi,hocam bu adamin dükkyani vardi ama evi yoktu dukkyanda bir odada kaliyordu arkadas olduk bana geliyordu ama eve hic bir katkida bulunmuyordu ve ben dükyana ona yardima bille gidiyordum cunku seviyordum,kavga ettik beni birakti ve hic sevmedigini soyiledi,bende dedimki sevmiyorsan niye beni kullandin,dedim ki on sana hakkimi hellal etmiyorum,hocam ben o dukyanda cok calisti
m,dedim ki sevmiyorsan calistigim parami ver,hakkimi ver,hocam vermedi ,hocam ben onu cok sevdim o beni kullanmismi.
Aleykümselam Ünzile hanım.
Belli ki hakkınız geçmiş o nankör adama. Hakkınızda hayırlısı varmış ki ondan uzaklaşmışsınız. Üzülmeyin Allah hakkınızda hayırlı olanı nasip kılsın.
İyi günler hocam aldatılmak ta kul hakkına girer mi yani karşımızda ki insan bizi aldatmış sa o tövbe etmiş se Allaha karşı pişman olmuşsa affedilir mi yoksa bizden de bu konu da helallik alması gerekir mi yani biz helal etmesek hakkımızı affedilir mi?
1yil once biriyle tanisdim sevgili olduk. Seviyorum dedi inandım 1-2 ay sevgili olduk sora ayrilmak isdedi ve ayrıldı.. Ben onu gerçekten Allah namina seviyordum ve unudamadim o ayrı bir ülkeye(Türkiye) ailesiyle birlikde gitdiler. Ben unverste okuyordum Yasadihim ülkedeki ünversteti brakib Türkiye’ye burdaki Ünversteye kıza yakın ola bilmek için geldim. Hale seviyordum. Her gün Allah’a dua ediyordum sen onu karşıma cikar diye. Çünkü çok sevmiştim. Allah sevdirimisdi onu. Burdada karşıladık caddede filan görüyordu beni dönüb bakiyodu instegram hesabimda @Serdar_aladdin_
Bu adresden bana ulaştı ve yine yazmaya başladı. Benjm obu sevdiyimi biliyordu ama ben yokluhuna alissmisdim. Zaman gecdi beni sevdiyini soyledi. Bende inandim. Yine yine kabul etdim bu kez ona dedimki namaza baslayalim ve başladıkda o kapandı herşey güzel tolunda gisiyordu dua ediyordum Allah’a şükürler olsun tekrar kavusdurdu diye. Ben elini bile tutmaya kıyamıyordum günah diye. O yine aynı şeyi yapdi sevmiyorum dedi sıkıldım dedi yine terk etdi getdi. Çok kötü durumdayım tek umudum allah her namazda dua ediyorum. Nama kilmama o vesile olmuşdu şimdi her namaz kilmaya giderken o aklima geliyor. Namazdayken bile aklimdan çıkmıyor.. Ne yapacağımı bilmiyorum. Dua ediyorum elimden gelen bu kaldi sadece. Derslerimide iyice aksatdim. Onun yüzünden. Gecem gündüzüm bir birine karisdi. Dinlediğim her şarkı onu hatirlatdi. Dinlediğim ilahiler bile bazi kelmeleri onu hatirladiyor. Gezdiyim gecdi yım gorduhum her yerde onu görüyorum sanki((
?????Ona bakıyorum herşey yolunda yine mutlu olan o. Yine ben dualarimda Allah’a onu bana kısmet et diye yalvarıyorum. Böyle dua yapmam gunahmidir onun için. Ve onun böyle yapması gunahmidir allah rızası için Yardımcı olun
Bukadar haksızlik yapan biri kul hakkina girmişmidir?.
Cevablari. Mümkünse @serdar_aladdin_ adresine gondere bilirmisiz. Şimdiden Allah razı olsun
Allah razı olsun kardeşim. Ama ben namazi allah rızası için kılıyorum hepde öyleydi sadece o vesile oldu namaza baslamama. Onuda allah rızası için seviyordum. Ve allahın haram kıldılarini kesinlikle yapmadik. Elini bile tutmak günah olduhu bildiğimden sora hiç elini tutmadim..
Allaha çok dua ediyorum beni bu sevdadan kurtarsın. Ama olmuyor günden güne acılar tazeleniyor. Sabaha kadar namaz kilib ağlıyorum allahdan yardim etmesini isdiyorum. Ama durum aynı. Kendime tek tesellim. Allah büyüktür sabrediyorum vardır illaki bundada bir hayr???
Kadını Allah rızası için seviyorum demen doğru değil. Öyle ise neden onunla evlenmek istiyorsun. Eğer kadını Allah rızası için seviyorsan bizim gibi kadınlara sadece tebliğde bulun evlenme düşüncesini kalbinde taşıma.
Sen kadına ulaşmak için arkasından gittiğin sürece daha çok acılar çekersin. Onun semtinden uzaklaş. Kendini işine öğrenimine ver. Yoksa daha vahim duruma düşersin.
Unutma ki kalbinde ona karşı cazibeyi yaratan Allah dilerse ona karşı hiç bir duygu bırakmaz kalbinde.
Sen bütün samimiyetinle dua et. “Onun sevgisini Zatının sevgisine tebdil et ey Rabbim” diye.
Birini seviyorum diyerek kandirmak kul hakkimidur?
İnsanları aldatmak kul hakkıdır.
Mahrem kadınlarla buluşup onlara sokulmak da Allah’ın hakkıdır ki haramdır.
Nasıl baslıyım bılmıyorum.benım annemler 9 kardesler dedem her ewladına ölmeden mıras paylasımı yaptırmıs ölünce almak sartıyla.dedem öldü herkezın hakkı werıldı anneme bı daıre düştü.5 katlı bı apartmandan o aprtmanın tamamını daha cok para ettıgını soluyolardı ama dedım öldükten sonra ewın degersız oldugunu solemeye basladılar Annemın kardeslerı.annem tabıbaska sehırde yasıo bu olay gıresında oluyo.Ewın daire tabusu yok yer tabusu war.dayım sızden şukadr para ıstıycem tabular ııcn dıo werebıllcekmısnz dıo bu ew dıo acık artırmayla satılacak dıyo elımıze bıle belkı 10mılyar bıle kalmıycak dıo annemlerı korkutuyo benım annemde yıllarca bekledı babamdan ew kalsın bı ew alıyım oturuyım dıe annede para kalmazsa ıhtımalını dusunerek ewını satmaya karar werıo 80 mılyar istıo dayım dıyo 80 etmez 50 60 eder dıo annemden o fıyata alıyo ama megerse bına 4 trılyon edıyomus herkez payını alıyo annem 60mılyarla kalıyo hıcbır kardesıde annemı uyarmıyo kardesım bıraz bekle demıyolar annem o sozlere kanarak satıo ewını hıcbısey kalmıycak dıe.burda kul hakkı yemek warmı
Dayın anneni aldatmış ve değerinin çok altında satın almış annenin evini. Bu durumda dayın cehennem ateşi yutmuş. O dayınız olacak adamın tövbesi de kabul olmaz çünkü kul hakkı yemiş.
Namaz kılarken aklıma hep dünyevi saçma sapan şeyler geliyor.
Namaz kılarken ne düşünmeliyim? Teşekkür ederim şimdiden.
Çiğdem hanım. Namaz kılmadan önce Allahın esmaül hüsnasının anlamlarını oku. Namazda da onların anlamlarını veya okuduğun ayetlerin anlamını düşün.
Hatta namazda iken o aklına gelen saçma sapan şeyleri Allahu Teala El-Halık ismi ile seni imtihan etmek için yarattığını düşün. Ve düşüncen ile “Allahım yarattığın şeylerin şerrinden sana sığınırım” diye düşüncen ile yalvar.
Allah sana hidayet versin. Çok büyük bir günaha girmişsin. Umarım bundan sonraki hayatında samimi tövbe eder de adam olursun. Yoksa cehennem lüzumsuz değil.
Merhabalar hocam. Ben terminalde otobusten inerken bineceğim baska bir otobuse yetisebilmek icin otobusun bagajından kendi bavulumu muavinden once cikardim. Muavin baska bavullari cikardigi icin yoğundu. Fakat kendi bavulumu cikarirken ustundeki baskasina ait bavula zarar vermis olmaktan korkuyorum. baskasının bavulunun icindeki esyalara zarar vermis isem bu kul hakkına girer. kafama cok takıldı bu konu hocam. Eğer baskasinin bavulundaki o esyalara zarar vermis isem ne yapmalıyım. Bavulun sahibini de bilmiyorum, ulasabilmem mümkün degil gibi gorunuyor. İnsallah bir zarar gelmemistir diyedi dua ediyorum fakat gelmis ise be bu kisi bana hakkını helal etmez ise ne yapmalıyım?
Tövbe et bir daha benzeri işleri yapma ve zarar gördüğünü düşündüğün adam adına verdiğin sadakaların sevabını bağışla ve o kimseye dualar et..
Merhaba hocam.Ben okul siralarini matematik islemi yapmak icin cizmistim.Sonra geri silerim dedim.Sildim mi silmedim mi tam hatitlayamiyorum.O sira bir suru kisinin vergisiyle aliniyor.70 milyonun hakkina mi girdim.Cok korkuyorum.Okullar tatil oldu.Hocamiz uyarmisti.Ama geri silersem bir sey olmaz die dusundum.Simdi de sildim mi silmedim mi hatirlayamiyorum.Napicam? 14 yasindayim.
Merhaba İlknur hanım.
Tövbe et. Bir daha o işleri yapma yapanı da uyarırsan günahın silinir.
Çok teşekkür ederm hocam.Bide Teog kursu vardi okulda.Yani okul açıktı.Siralari degistirmisler.Ama benim sıram olabileceği siralari silgi ile sildim.Ama dediğim gibi sıralarin yerleri degismis.Elimden geleni yaptim.Insallah Allah günahımi affeder.Cok tesekkurler hocam.Bide bu arada okullar tatil demistim.Yanlis anlasilmasin yalan soylemedim.Bizim okul 2 binadan olusuyor.Birinde sadece Teog için actiklarini saniyodum.Ama 2 binada acikmis.Bende sildim.Ve yine cooook tesekkurler hocam
Rica ederim İlknur hanım Allaha emanet olunuz.
Maddi manevi kul hakkı alacağımız var.nasıl istemeliyiz. Başka bir ilde ve çok büyük bır şirket.muhatap türkiyenin sayılı zengini.bizimde kaybımız çok büyük
Yasal yollardan almaya çalışınız. Buna gücünüz yoksa Allaha havale ediniz ve sabrediniz.
Merhaba hocam benim bi sorum olucakti beni cok seven bi cocuk vardi cok asikti ben birsey hisetmiyodum nekadar istemesemde arkadaslarimin ricasiyla sevgili olduk o beni cok seviyodu ama ben onu takmiyodum baskalariyla konusuyodum ve surekli uzmemek icin ayriliyodum ama bende beni bukadar deger veren birini uzmemek icin tekrar barisiyodum benden ailesi ne herkeze bahsediyomus bende benden vazgecsindiye ailem istemiyo dedim oda biyerlerden benim sozlu oldugum yalanini soylemis biri ona duymusve cok aci cekmis kirginmis simdi bogularak vefat eti vefat etmeden 1ay oncede ben baska sosyalmedya hesabindan onu isletmistim ben cok vicdan azabi cekiyorum onun bana haki gecmismidir tum ailesi beni biliyo 5sene boyunca beni sevip benim icin aci cekmis kuzenleri sana kirgin gitti diyor bana haki gectiyse hakini nasil odeyebilirim nasil kendimi Allah katinda afetire bilir icimdeki bu sıkıntıdan kurtulup dunyada ve ahirete berat edip ferahliya bilirim ne yapmam gerekiyor yardimci olurmusunuz
Merhaba Hazal.
Siz bir insanın duyguları ile oynayarak onu aldatmışsınız. Ne gerek vardı öyle yapmaya ? Dürüst davranıp reddedebilirdin. Ama her ne ise artık olan olmuş. Tövbe edin bundan böyle aynı günaha düşmeyin.
Onun hakkını ise Cenabı Haktan onun af isteyerek ödeyebilirsin. Her gün istiğfar et ve ona fatihalar gönder.
Madem rahatsızlık duyuyorsanız ne diye soru soruyorsunuz?
Bize yakışan Cenabı Hakk’a inanarak ve kalben iman etmek ve bunu tasdik etmek. Eksik yazdıysam Allah affetsin. Herşey kaderimizde var ise neden biz bundan sorumlu oluyoruz.
Cenabı Hakka inanmak veya inkar etmek de kaderde yazılıdır. Ama Allah hiç bir kulunu iman etmede iradesini elinden alarak zorla iman ettirmez. Siz iradenizle imanı ve İslamı seçtiniz değil mi? Allah’da size nasip etti. Kafir de iradesiyle küfrü seçti, Allah ona da küfrü nasip etti. Burada bir yanlış var mı? Olamaz.
Allah’ın ilmi insanların ilmi gibi değildir. Allah ezelden ebede her şeyi bütün ayrıntıları ile bilmektedir.
Rabbimiz insanları yaratmadan önce insanların iradeleri ile küfrü veya imanı seçeceklerini biliyordu. Bu bilgisini levh-i kaleme yazdırdı. Buna kader denildi. O, bilgisini oraya yazdırmasaydı insan yine iyilik veya kötülükten birisini seçecekti.
Daha ayrıntılı bilgi için Linkimizi tıkla:
http://www.islamdergisi.com/genel/kader-alinyazisi/
Sa. Hocam.Ogrenciyim. Minibüsle ünv ye gidiyorum normalde ogrenci bir tl ama ünv ye 1.50 tl muavine 5 tl verdim para üstünu bana eksik para verdi uyardım o da duzelteyim derken bu sefer fazladan 50 krş verdi sonra farkettim herhalde Ogrenciyim dediğim için bir tl ye hesapladı dedim sonra unv de indim ama içim rahat olmadı tevbe ettim ama çok korkuyorum muavini görsem tanirim belki. Ama hangi minibüs bilmiyorum helallik dileyip parasını ödemek istiyorum ama napcam bilmiyorum ölmeden önce helallik alman lazım ahirette hesab büyük tevbe ettim çok korkuyorum
Aleykümselam.
Tamam madem tanıyormuşsun tekrar rastladığında aldığın fazla parayı iade edersin olur biter.
Ayrıca seni de bu site de kimse tanımaz endişe etme.
hocam ben 7 sınıf öğrencisiyim benim çok sevdiğim samet mücahit murat arkadasım var ben mücahid arkadaşıma dedimki mücahid bana kopya verebilirmisin ama ben bu derse çalışmayı unutum tamam dedi verdi ve günahmıdır caizmidir yani 1 sıvda 1 kere kopya çeksek kaç sevabımız gider
Kopya çekmek hırsızlıktır.
Hocam 1 sınavda 1 kopya çekersek kaç sevabımız gider
Orasını Allah bilir. Ama hırsızlık günahı ne ise onun günahı da o kadardır.
sayın hocam benim çok yakınen tanıdığım bir aile var, bunların dört kızı birde oğulları var, bu ailenin maddi durumu gayet iyi, çocuklarının hepside evli, ayrı oturuyorlar, bu aile birçok servetini dolaylı yollardan oğluna aktarıyor, inanınki kirada daireleri var, kızının bir tanesi asgari ücretle geçinmeye çalışıyor vede kirada oturuyor ona bile yardım etmiyor, varsa yoksa hep oğluna veriyor, bunun karşılığı dinimizde nedir, birde bu aile karı koca çocuklarıyla bile helallaşmadan hacca gittiler, hacdan geldikten sonra bile aynı devam ediyorlar hiç değişmediler, demem oki annenin babanın çocuklar arasında yaptığı böyle ayırımlar kul hakkına giriyormu, oğlunun ve ailesinin çocuklarının yediği bütün nimetler kul hakkımıdır, saygılarımla hoşca kalın.
Kız oğlan evlat ayrımı yapmak kesinlikle dinen doğru değildir. O aile anlattığınıza göre açıktan kul hakkına giriyor…