Ehli sünnet alimleri bu ayeti iki farklı şekilde tefsir etmişlerdir.
BİRİNCİSİ:
Eshabın büyüklerinden İbn-i Abbas (r.a.) ve Tabiinin büyük alimlerinden Hasan-ı Basri, Mücahid ve Katadenin ve ekseri ulemanın tefsirine göre, seyyielerin (kötülüklerin), hasenata (iyiliklere) çevrilme işi, şu mealdedir:
– “Allahu Teâlâ o kimselerin müşrik iken yaptıkları: kötü amelleri, Müslüman olduklarında güzel ameller işleme vasfına çevirir.” şeklinde açıklamışlardır.
SORU: Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) bir zikir meclisine uğradığında oradakilere, “Allah sizlerin yaptığı zikirle günahlarınızı sevaba çevirmektedir” hadisini nasıl açıklarsınız?
CEVAP: Bu hadisi şerif, yapılan iyiliklere verilecek sevapların günahları sileceği anlamındadır. Ayette ise, “ tövbe ve iman edip iyi davranışlarda bulunanlar” söz konusudur. Sadece tövbe edip iman edenler denilmiyor, salih ameller işlendiğinde seyyielerin(kötü huy ve işlerin) hasenatlara (güzel ahlak ve işlere) tebdili söz konusudur.
(Taberi ve Fahreddin-i Razi Tefsiri)
Kurtubi Tefsirinde ise;
– Allah onların şirklerini imana,
– Müminleri öldürme işlerini kâfirleri öldürmeye,
– Zinayı ihsana / dini nikah akdiyle iffetli olmaya dönüştürür. (bk. Taberi, Razi, Kurtubi, ilgili ayetin tefsiri)
Kurtubi Tefsirinde ise;
– Allah onların şirklerini imana,
– Müminleri öldürme işlerini kâfirleri öldürmeye,
– Zinayı ihsana / dini nikah akdiyle iffetli olmaya dönüştürür. (bk. Taberi, Razi, Kurtubi, ilgili ayetin tefsiri)
İKİNCİSİ:
Az bir kısım müfessirler ise Furkan Suresi 70. ayeti kerimesini,
– “Allah’ın, günahkârların tövbe edip iman ettikten sonra bütün günahlarını sevaba çevireceği” anlamında yorumlamışlardır.
Bazı cahiller bu yorumu çarpıtarak “keşke daha çok günah işleseydim” diyerek geçmişte ne kadar çok günah işlemişlerse o kadar çok sevap alacaklarına inandıklarını işitiyoruz.
Sadatlar tövbe yapar ve yaptırırken “KEŞKE YAPMASAYDIM” derler ve taliplerin de böyle demesini isterler. Çünkü tövbenin kabulü için geçmişe pişmanlık şarttır.
Cahilin birisi bir söz uydurmuş birileri mürşidle birlikte tövbe ederken talebe “Keşke daha çok günah işleseydim” demiş, mürşid de güya bunu desteklemiş. Bu bir yalandır.
Böyle bir temenni şu anlama gelir:
Böyle bir temenni şu anlama gelir:
Adam tövbeden önce zina etmişse, “Keşke daha çok zina yapsaydım“, Allah’a küfretmişse “keşke Allah’a daha çok küfretseydim” anlamına gelir ki bu tür temennilerden Allaha sığınırız…
* * *
DOĞRU TEFSİR Taberî tefsirinde seyyiat, insanın kötü vasıfları olup günahları değildir. Hasenat ise kişinin güzel ahlakı, iyilik işleme vasıfları olup sevapları değildir. İlgili ayeti merhum Elmalı Hamdi Hoca efendi şu mealde tercüme etmiştir:
– “Ancak tövbe ve iman edip iyi davranışlarda bulunanlar başka; Allah onların seyyiatını(kötü huylarını) hasenata (güzel ahlaka) çevirir. Allah çok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir.” (Furkan/70)
RABBİM BİZLERİ DOĞRU YOLUN SAPKINLARINDAN KORUSUN.
Kaynakça:
[76] Ebu Cafer Muhammed b. Cerir et-Taberi, Taberi Tefsiri, Hisar Yayınevi: 6/198-199.
Kendin Gibi Bir Acize Hayran Kalıp Tapma! Seni de Taptığını da Yaratan Eşsiz ve Kusursuz Bir Rab Var.
www.islamdergisi.com
458 - 1
Bu konuda kafir olunduğuna sebep olan durumu tam olarak izah eder misiniz Hocam? Günahı güzel, helal olarak görüp keşke daha çok günah işleseydim diyen yoktur sanırım
O konuda kişiyi küfre götüren ibare, günahların dahi sevap yazılacağına inanarak “Keşke daha çok küfretseydim, şirk koşsaydım, keşke daha çok günah işleseydim” sözüdür. Bunu demeden “keşke hiç günah işlemeseydim” demiş olsa tövbesi kabul olurdu.
Hocam zerre kadar şer kaybolmaz zerre kadar da hayır kaybolmaz ayetini bu bağlamda nasıl anlamak gerekir?Dediğiniz gibi günahların direkt sevaba çevrilmesi hem bu ayetle çelişiyor gibi hem de daha önceden daha çok günah işleyeni karlı çıkartıyor?
Bazı müfessirler Furkan Suresi 70. ayeti kerimesini,
– “Allah’ın, günahkârların tövbe edip iman ettikten sonra bütün günahlarını sevaba çevireceği” anlamında yorumlamışlardır.
İçtihat sahibi alimler isabet edemezlerse bir misli sevap alırlar. Bu yorumu yapan alimler malumdur ki isabetsiz bir içtihat yapmışlardır. Çünkü İbn-i Abbas gibi devasa bir sahabe günahların sevaba çevrilmeyeceğini beyan etmiştir.
Bazı ahmaklar İçtihat hatası yapan alimlerin içtihadı ile kalsalar zarar etmeyecekler daha az sevap alacaklardı. Bu yorumu çarpıtarak “keşke daha çok günah işleseydim” diyerek geçmişte ne kadar çok günah işlemişlerse o kadar çok sevap alacaklarına inandıkları için küfre girmişlerdir.
Sadatlar tövbe yapar ve yaptırırken “KEŞKE YAPMASAYDIM” derler ve taliplerin de böyle demesini isterler. Çünkü tövbenin kabulü için geçmişe pişmanlık şarttır.
Cahilin birisi bir söz uydurmuş birileri mürşidle birlikte tövbe ederken talebe “Keşke daha çok günah işleseydim” demiş, mürşid de güya bunu desteklemiş. Bu bir yalandır.
Böyle bir temenni şu anlama gelir:
Adam tövbeden önce zina etmişse, “Keşke daha çok zina yapsaydım”, Allah’a küfretmişse “keşke Allah’a daha çok küfretseydim” anlamına gelir ki bu tür temennilerden Allaha sığınırız…